Rozmowa zostaje skierowana na dzieci oraz kochanki mężczyzn. Kobiety postrzegały je jako wrogie sobie i niepokonane. Kochanki otrzymywały pieniądze i dobrze wychodziły za mąż. W wieku pięćdziesięciu lat zachowywały swoją urodę. Żonom z kolei pozostawały marne emerytury oraz wspomnienia o mężach. Panowie z biegiem lat stawali się coraz bardziej obcy.

Elżbieta przysłuchiwała się temu z pogardą. Miała świadomość, że jej miłość daje jej poczucie bezpieczeństwa,. Uważała, że nigdy nie wyjdzie za mąż. Nie ulegnie mężczyźnie. Każdego, kto ją pokocha, będzie krzywdziła. Ta miłość skrywana głęboko w sercu dawała jej siłę. Mogła żyć w ohydnej kamienicy, z ciotką, która nie potrafiła jej kochać.

IV.

Nastała wiosna. Dozorca Ignacy odbijał deski, zabezpieczające wejście do ogrodu, do którego dostęp miała wyłącznie pani Cecylia. Wiadomo powszechnie, że nikt poza Kolichowską, nie ma prawa wchodzić poza parkan. Oddzielał on podwórze dla lokatorów od prywatnej własności Cecylii. Bardzo często dochodziło do kradzieży kwiatów i owoców. Kolichowska sprzedawała je na targu.

Po każdej nocnej wyprawie do ogrodu, pani Cecylia urządzała awanturę. O kradzież podejrzewała dzieci lokatorów, ponieważ pies Fitek nie szczekał w nocy. Chąśbina biła swoich synów. Najczęściej ich oskarżano o rabunek. Pani Cecylia krzyczała na kucharkę, że ją zwolni, jeśli jeszcze raz nakarmi wieczorem psa. Najedzony nie pilnował podwórka. Nie było konkretnych dowodów, kto kradł. Jedynie pani Kolichowska przez cały tydzień po incydencie narzekała na swoje życie.

Okno pokoju Elżbiety wychodziło na podwórko, które było brudne. Stanowiło dla dziewczyny ciekawe miejsce do obserwacji. Najczęściej widywała tam uwiązanego na łańcuchu Fitka. Jego życie od wielu lat było nudne i monotonne. Jedynymi szczęśliwymi chwilami były te, w których pojawiała się kucharka Michalina z miską.

Elżbieta widywała również mieszkańców sutereny. Każdego dnia, niezależnie od pory roku czy pogody, szli przez całe podwórze do ukrytego za szopą wychodka. W niedzielę ludzie zbierali się na podwórku, rozmawiając ze sobą. Dla Elżbiety byli oni odmienną rasą. Różnili się od ludzi, mieszkających nad sutereną. Szybciej niż znajome Kolichowskiej starzeli się. Szybciej też umierali. Posiadali również dużą ilość dzieci, które bawiły się na podwórku i hałasowały. Elżbieta widywała młodziutką Gołąbską. Kobieta siadywała na stercie ściętych czereśni ze swoim chorowitym synkiem, Stefankiem. Marian, najstarszy syn Chąśbów, czytywał zazwyczaj podartą książkę. Czasami pojawiał się też dozorca Ignacy. Nosił wodę do podlewania kwiatów.

Dla dziewczyny świat za oknem był czymś odległym i obojętnym. Podobnie jak zdjęcie matki, która od kilku miesięcy się do niej nie odzywała. Wszystko odmieniło się pewnego czerwcowego dnia. Elżbieta została wezwana przez nauczycielkę francuskiego do domu na lekcję. Była świadoma, że zastanie u panny Julii ukochanego. Starała się jak najdłużej odwlec chwilę spotkania. Tym razem nikt nie otworzył szybko drzwi. Zjawiła się za wcześnie. Dopiero po paru minutach otworzył jej Awaczewicz. Elżbieta zastanawiała się, dlaczego jej nauczycielka jeszcze do niej nie wyszła. Bliskość Awaczewicza jednocześnie cieszyła ją i onieśmielała.

Rozpoczęła się lekcja. Elżbieta obserwowała przez otwarte drzwi Awaczewicza. Rozpraszało to ją. Przez cały czas rozmyślała o tych paru chwilach, kiedy byli sami w przedpokoju. Nie potrafiła skupić się na zadaniach. Po skończonej lekcji, Awaczewicz zaproponował, że może ją odprowadzić kawałek.Jego propozycja zaskoczyła nauczycielkę. Kobieta nie chciała go puścić. Elżbieta uciekła Słyszała kłótnię pary i płacz Julii oraz krzyk Awaczewicza. Miał już dość scen.

Dopiero teraz dziewczyna domyśliła się charakteru relacji panny Julii Wagner i Awaczewicza. Nauczycielka nazywała go dalekim krewnym. Przypomniała sobie sytuację, w której ciotka Cecylia znalazła jakieś dokumenty i przedmioty w kasie męża. Później nie chciała iść na jego pogrzeb. Zrozumiała też, dlaczego matka odeszła od ojca.

Kiedy biegła przez ulicę, została zatrzymana przez Zenona Ziembiewicza. Szli razem, Zenon coś jej opowiadał. Po raz pierwszy nie poczuła do niego wstrętu. Chłopak nie wiedział, co tak naprawdę się z nią działo. Była nawet zadowolona, że nie musi jeść sama z ciotką. Po posiłku pożegnała się z Zenonem. Powiedziała, że dziś nie będzie odrabiała zadań. Ziembiewicz wyszedł obrażony. Dziewczyna wiedziała, że i tak wróci kolejnego dnia.

Elżbieta znalazła się w swoim pokoju. Zapatrzyła się na podwórko. Zobaczyła Gołąbską, o której mówiono, że znów jest w ciąży. Wiązało się to z dużym niebezpieczeństwem, ponieważ chorowała na nerki. Później spojrzała na zdjęcie matki z czasów, kiedy jeszcze nie znała ojca Elżbiety. W ciągu paru chwil świat stał się dla dziewczyny jak najbardziej rzeczywisty. Nabierał realnych kształtów. Zrozumiała, że ta młoda kobieta na fotografii jest najbliższą jej osobą.

W tej samej chwili Fitek zaczął wyć. Elżbieta poszła poprosić ciotkę, żeby mogła spuścić psa z łańcucha. Ciotka nie chciała się na to zgodzić. Twierdziła, że nie może litować się nad psem. Musi litować się nad sobą. Nikt nie widzi, że ona jest do kamienicy przywiązana niczym pies. Elżbieta próbowała przekonać Cecylię. Miała ochotę powiedzieć, że nie może już wytrzymać w domu. Ma ochotę zabić siebie i psa, by dłużej się nie męczył. Kolichowska odesłała ją do pokoju.

strona:    1    2    3    4    5    6    7    8    9    10    11    12    13    14    15    16  

Szybki test:

Cecylia Kolichowska jest wdową po:
a) rejencie
b) bankierze
c) adwokacie
d) mecenasie
Rozwiązanie

Jasia Gołąbska zmarła:
a) z głodu
b) raniona podczas robotniczej manifestacji
c) z przemęczenia
d) na gruźlicę
Rozwiązanie

Hrabia Wojciech Tczewski napisał do gazety kierowanej przez Ziembiewicza o:
a) rybołówstwie
b) polowaniach
c) wędkarstwie
d) kłusownictwie
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

Streszczenia	Opracowanie
„Granica” - krótkie streszczenie „Granica” - streszczenie szczegółowe z testem	„Granica” - czas i miejsce akcji „Granica” - plan wydarzeń Droga kariery Zenona Ziembiewicza „Granica” - interpretacja i wieloznaczność tytułu „Granica” - informacje wstępne Kariera Zenona Ziembiewicza Romans Zenona z Justyną w „Granicy” Życiorys i twórczość Nałkowskiej Cechy powieści Nałkowskiej „Granica” Miłość Zenona i Elżbiety w „Granicy” Filozofia w „Granicy” - „Jakimi ludźmi jesteśmy naprawdę? Czy takimi, jakimi nas widzą inni, czy też takimi, za jakich sami się uważamy?” Problem moralności w „Granicy” Obraz społeczeństwa w „Granicy” Obrona i oskarżenie Ziembiewicza Kariera i władza w „Granicy” Geneza „Granicy” Nałkowskiej Granice w powieści Znaczenie kamienicy Kolichowskiej Granica psychologiczna w powieści Nałkowskiej - „Musi coś przecież istnieć, jakaś granica, za którą nie wolno przejść, za którą przestaje się być sobą” Granica filozoficzna w powieści Nałkowskiej – „jesteśmy takimi, jakimi nas widzą inni, czy też takimi, za jakich sami się uważamy?” Granica jako bariera społeczna w powieści Nałkowskiej Granice moralne w powieści Nałkowskiej - względność dobra i zła Miłość Elżbiety do Awaczewicza w „Granicy” Zofia Nałkowska - biogram Wymowa filozoficzna „Granicy” Ostatnie lata życia Cecylii Kolichowskiej Losy Jasi Gołąbskiej w „Granicy” Schemat boleborzański w „Granicy” Najważniejsze cytaty z „Granicy” Powieść brukowa czy arcydzieło polskiej literatury – „Granica” Nałkowskiej Bibliografia
Bohaterowie
Zenon Ziembiewicz - charakterystyka Justyna Bogutówna - charakterystyka Elżbieta Biecka (później Ziembiewicz) - charakterystyka Cecylia Kolichowska (z domu Biecka) - charakterystyka Karol Wąbrowski - charakterystyka Joanna z Niemierów Ziembiewicz - charakterystyka Walerian Ziembiewicz - charakterystyka Pozostali bohaterowie „Granicy”

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies