Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nowele Konopnickiej

„Nasza szkapa” – streszczenie utworu

Następnego dnia Anna poprosiła Wicka, by zapytał znajomą maglarkę, czy kupi od niej rodzinne „klejnoty”, czyli żelazko, moździerz i rondel. Zmusił ją do tego stan zdrowia: miała zapadłe oczy, świszczało jej w piersiach. Martwiła się sytuacją w domu: było zimno, dzieci były głodne, mąż w pracy (za którą otrzymywał coraz mnie wynagrodzenia). Przedmioty te od zawsze były ustawione na półce, czyste i błyszczące. Rondel nigdy nie został użyty. Anna, gdy jeszcze była zdrowa, czyściła go co tydzień. Z kolei moździerz był „rówieśnikiem” Wicka, prezentem Filipa z okazji narodzin pierwszego syna.
Mostowiakowa używała go raz do roku, tłukąc w nim cynamon do placka przed świętami wielkanocnymi. Żelazkiem prasowała tylko lepsze ubrania. Wicek przypomniał sobie, że gdy stróżka chciała pożyczyć przyrząd, matka odpowiedziała, iż takich rzeczy się nie pożycza.

Gdy chłopiec wrócił z informacją, że maglarka nic nie kupi, wysłała go z tym samym pytaniem do stróżki, lecz i ta nie zamierzała skorzystać z oferty (przedmioty nie miały żadnej wartości, były stare). W końcu znajomy Żyd wyraził chęć kupna przedmiotów za dziesięć złotych, lecz kobieta się nie zgodziła. Posłała Wicka po innych handlarzy z nadzieją, że któryś zaoferuje uczciwą sumę. Myliła się jednak. Każdy kolejny oferował coraz niższą zapłatę (chłopcy mieli frajdę, ponieważ przyprowadzali do domu nieznanych ludzi, którzy wzbudzali ich dziecinne zainteresowanie). Zdenerwowana, w końcu zdecydowała się przyjąć propozycję Żyda, lecz w czasie ponownej wizyty zaoferował jedynie dziewięć złotych. Kobieta zgodziła się.

Po powrocie, Filip napalił w piecu. Nadchodziła wczesna wiosna i odwilż. W izbie panowała taka wilgoć, że po ścianach lała się woda. Rzeczy wciąż ubywało. Sprzedali nawet sukienkę Anny, zegar, płaszcz Filipa. Dzieci chodziły teraz po pustym pomieszczeniu, a Felek bawił się w echo. Doktor przychodził, lecz stan chorej pogarszał się z dnia na dzień.

Jednego wieczoru Mostowiak wyjął harmonijkę i zaczął na niej grać. Małżonkowie wspominali czasy pierwszego spotkania, młodości, czasów, gdy kobieta była zdrowa. Wicek zauważył łzy ojca.
W końcu Filip wyszedł i sprzedał instrument. Za otrzymaną kwotę kupił lekarstwa, jedzenie, opał. Rozpalił ogień, gdy tymczasem Wicek z Felkiem śmiali się z Piotrusia, który był stale głodny.

Pewnego dnia, po sprzedaży srebrnego pieniądza z wizerunkiem Matki Boskiej, Filip powiedział Annie, że nadszedł moment sprzedania szkapy. „- Szkapę? - zawołała matka i aż się na łóżku podniosła. - Bój się Boga, Filip! A toć nas ona wszystkich żywi!...Ojciec się ciężko na ręku wsparł i wąsy w milczeniu skubał.- Żywi albo i nieżywi! - odezwał się po chwili. -Z kacierzem na rzece się nie pokaż, woda rwie tak. że to ha! Koło żwiru nijakiej roboty nie ma. piasku też licho co odchodzi, na plecach by to człowiek rozniósł, a tu na każdy dzień sieczki kup, a i otrąb choć z garstkę, boć to owsa nie uwidzi w żłobie; tera pomieszczenie, tera ściółka, a wszystko drogo”.

Szkapa była ukochanym zwierzęciem całej rodziny. Towarzyszyła im, odkąd tylko Wicek sięgał pamięcią. Gdy Filip wracał z pracy znad rzeki, chłopcy wybiegali na powitanie konia. Każdy podsuwał mu ziemniaka czy kawałek chleba. Zabawa zaczynała się w chwili, gdy ojciec wyprzęgał szkapę z wozu. Felek wskakiwał na jej kościsty grzbiet, podobnie jak Piotruś. Chłopcy biegali do starego konia z każdą sprawą, zabiegali o względy i łaskę. Koń patrzył na nich jednym okiem, ponieważ na drugie nie widział. Czyścili go codziennie szczotką i zgrzebłem, kłócąc się o pierwszeństwo, a szkapina stała cierpliwie. Po Wielkanocy zawsze nad Wisłą oblewali zwierzę wodą, wycierając je potem starannie (było to „pławienie szkapy”).

Stan zdrowia Anny pogarszał się z dnia na dzień. Prawie cały czas spała, kaszląc i trzęsąc się. Filip postarzał się o jakieś dziesięć lat, a chłopcy jeszcze bardziej przywiązali się do szkapy (od momentu, gdy dowiedzieli się o zamiarze jej sprzedania). W stajni było weselej, niż w domu. Doktor odwiedzający chorą nie zmieniał zaleceń.

strona:    1    2    3    4  


Szybki test:

„Pławienie szkapy” odbywało się:
a) przed Zielonymi Świątkami
b) w Wielki Piątek
c) po Wielkanocy
d) przed Wielkanocą
Rozwiązanie

Moździerz w noweli „Nasza szkapa” był:
a) prezentem od Filipa
b) składnikiem posagu Anny
c) pożyczony od maglarki
d) kupiony od Żyda
Rozwiązanie

Anna Mostowiak chorowała na:
a) gruźlicę
b) zapalenie płuc
c) ospę
d) raka
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

Dym
Wyjaśnienie tytułu noweli „Dym”, rola dymu w utworze
Plan wydarzeń noweli „Dym”
Czas i miejsce akcji noweli „Dym”
„Dym” – streszczenie utworu
Charakterystyka bohaterów noweli „Dym”
Najważniejsze cytaty noweli „Dym”
Motywy literackie w noweli „Dym”
Problematyka noweli „Dym”
Narracja noweli „Dym”

Mendel Gdański
Czas, miejsce akcji oraz struktura opowiadania „Mendel Gdański”
„Mendel Gdański” – streszczenie utworu
Charakterystyka pozostałych bohaterów noweli „Mendel Gdański”
Mendel Gdański – charakterystyka bohatera
Wymowa noweli „Mendel Gdański”
Problem antysemityzmu w noweli „Mendel Gdański”
Geneza noweli „Mendel Gdański”
Plan wydarzeń noweli „Mendel Gdański”
Wyjaśnienie tytułu „Mendel Gdański”
Najważniejsze cytaty noweli „Mendel Gdański”
Motywy w noweli „Mendel Gdański”
Narracja i język noweli „Mendel Gdański”
Obraz miasta przedstawiony w noweli „Mendel Gdański”

Miłosierdzie gminy
Znaczenie tytułu „Miłosierdzie gminy”
Czas i miejsce akcji noweli „Miłosierdzie gminy”
„Miłosierdzie gminy” – streszczenie noweli
Problematyka noweli „Miłosierdzie gminy”
Kuntz Wunderli – charakterystyka bohatera
Plan wydarzeń noweli „Miłosierdzie gminy”
Najważniejsze cytaty noweli „Miłosierdzie gminy”
Motywy literackie w noweli „Miłosierdzie gminy”
Charakterystyka bohaterów noweli „Miłosierdzie gminy”

Nasza szkapa
Problematyka noweli „Nasza szkapa”
Narracja i język noweli „Nasza szkapa”
Czas i miejsce akcji noweli „Nasza szkapa”
„Nasza szkapa” – streszczenie utworu
Motyw dziecka w „Naszej szkapie”
Charakterystyka bohaterów noweli „Nasza szkapa”
Najważniejsze cytaty noweli „Nasza szkapa”
Motywy literackie w noweli „Nasza szkapa”
Charakterystyka rodziny Mostowiaków
Plan wydarzeń noweli „Nasza szkapa”

Obrazki więzienne
Charakterystyka bohaterów „Obrazków więziennych”
Czas i miejsce akcji „Obrazków więziennych”
„Obrazki więzienne” – streszczenie utworu
Problematyka „Obrazków więziennych”
Plan wydarzeń „Obrazków więziennych”
Najważniejsze cytaty „Obrazków więziennych”

Inne
Biografia Marii Konopnickiej
Rola nowel pozytywistycznych na przykładzie twórczości Konopnickiej.
Cechy nowelistyki Marii Konopnickiej
Nowela jako gatunek. Wyznaczniki
O Konopnickiej powiedzieli...
Cytaty z twórczości Marii Konopnickiej
Twórczość Marii Konopnickiej
Bibliografia



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies