Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nowele Konopnickiej

„Nasza szkapa” – streszczenie utworu

Akcja toczy się zimą, w warszawskiej dzielnicy biedoty – Powiślu. Narratorem jest Wicek, najstarszy z braci.
W domu rodziny Mostowiaków matka leżała na łóżku. W pewnej chwili zapytała ojca chłopca o powód zamyślenia, na co usłyszała, że „zwózka żwiru się zakończyła”. Mostowiak pracował na Wiśle, przewożąc wozem zaprzężonym do szkapy kruszywo. Teraz do przewożenia pozostał mu jedynie piasek, na czym mógł zarobić jednak mniej pieniędzy, a miał przecież tyle wydatków…

Anna Mostowiak - matka narratora – ciężko chorowała na gruźlicę.
Stale kaszlała, a ostatnio nie miała siły podnieść się z łóżka. Choć powinna mieć zapewnione ciepło, regularne posiłki, a przede wszystkim leki i spokój, rzeczywistość była inna. Rodzina Mostowiaków mieszkała w jednej izbie, w suterenie na poziomie piwnicy. Żyła w ciężkich warunkach. Do ich ciemnego pokoju nigdy nie przedostał się promyk słońca. Panował tam mrok, była wilgoć. Z powodu choroby kobiety nie starczało pieniędzy na jedzenie.

Małżeństwo miało trzech synów: Wicka (narrator), Felka i Piotrusia. Dzieci uczęszczały na zajęcia do ochronki. Ich ojciec – Filip – zdecydował, że sprzedadzą łóżko chłopców, którzy zajmą miejsca obok niego na sienniku (cieszyli się z tej zmiany, traktując ją jak przygodę).
Po mebel przyszedł Żyd handlarz, narzekający, że łóżko było stare i zepsute. Nie chciał dać przyzwoitej ceny, póki nie otrzymał jeszcze poduszki i kołdry chłopców. Wówczas dopiero dobito targu i „Żydzisko” zapłaciło. Ojciec, mając już pieniądze, wezwał do matki doktora, a potem kupił jeszcze leki i węgiel. Napaliwszy w piecu, udał się po żywność. Wieczorem rozłożył przy piecu siennik do spania. Nad ranem obudziło go zimno, więc przykrył dzieci płaszczem, kładąc Piotrusia do żony.

Po dwóch tygodniach znowu zabrakło pieniędzy. W izbie panował chłód. Pojawił się Żyd, któremu Filip sprzedał teraz szafę. Na miejscu po meblu chłopcy znaleźli drobne rzeczy (guzik, igłę), które potraktowali jako skarby, a ojciec przybił tam gwóźdź i powiesił na nim sukienki żony (niedzielną oraz codzienną).

Gdy stan kobiety znowu się pogorszył, wezwano doktora. Medyk kazał się jej dobrze odżywiać, a Filipowi polecił, żeby w izbie zawsze było ciepło, a nie wilgotno. Mężczyzna przez dwa tygodnie karmił Annę rosołem i mięsem, lecz potem zabrakło ponownie pieniędzy. Wtedy trzeba było znowu wezwać Żyda. Sprzedano mu cztery krzesła, na których wcześniej cała rodzina siadała przy stole do obiadu. Chłopcy pomogli odnieść meble do lichwiarza. Niosąc je na głowach, cieszyli się z nowej sytuacji, krzycząc z radością do ludzi: „Na bok, na bok!”.

Mostowiak w najcięższych chwilach mówił żonie, by starała się przeczekać zimę. Zapewniał, że wkrótce przyjdzie wiosna, zacznie się praca, ponieważ puszczą lody na Wiśle. Anna jednak już nie słuchała. Martwiła się, ponieważ odkryła, że Filip, mimo trzaskającego mrozu, sprzedał swój kożuch (dzięki temu mógł ponownie wezwać medyka). Zajmował się wszystkimi pracami domowymi, opiekował dziećmi. Słyszał od sąsiadek: „- Żeby już albo w tę, albo w tę stronę Pan Jezus dał”.

Kobieta leżała blada i wychudzona. Ciągle przychodził do niej lekarz, po którego wizytach ubywało mebli i przez kilka dni było ciepło. Potem znowu nadchodziły dni zimna i braku jedzenia. Gdy Mostowiak otworzył kuferek: „Były w pudełku brzytwy ojca, były w drugim korale matczyne, była czarna jedwabna chustka, co ją ojciec w wielkie święta na szyję wiązał; była szuba matczyna z czerwoną podszewką, była żółta serweta w kwiaty na stół, była kapa na łóżko z zielonego persu. Ale tym razem zupełnieśmy się zawiedli; kuferek był pusty. W kątku tylko, w czerwoną chusteczkę zawiązana, leżała kawalerska harmonijka ojca”. Choć żona prosiła, by nie sprzedawał instrumentu, nie potrafił jej tego obiecać.

strona:    1    2    3    4  


Szybki test:

Na miejscu po meblu chłopcy w noweli „Nasza szkapa” znaleźli:
a) agrafkę i chustę
b) guzik i igłę
c) monetę i zapałki
d) naparstek i nici
Rozwiązanie

Anna Mostowiak chorowała na:
a) gruźlicę
b) zapalenie płuc
c) ospę
d) raka
Rozwiązanie

Żelazko, moździerz i rondel w noweli „Nasza szkapa” sprzedano:
a) maglarce
b) Żydowi
c) stróżce
d) kuzynowi
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

Dym
Wyjaśnienie tytułu noweli „Dym”, rola dymu w utworze
Plan wydarzeń noweli „Dym”
Czas i miejsce akcji noweli „Dym”
„Dym” – streszczenie utworu
Charakterystyka bohaterów noweli „Dym”
Najważniejsze cytaty noweli „Dym”
Motywy literackie w noweli „Dym”
Problematyka noweli „Dym”
Narracja noweli „Dym”

Mendel Gdański
Czas, miejsce akcji oraz struktura opowiadania „Mendel Gdański”
„Mendel Gdański” – streszczenie utworu
Charakterystyka pozostałych bohaterów noweli „Mendel Gdański”
Mendel Gdański – charakterystyka bohatera
Wymowa noweli „Mendel Gdański”
Problem antysemityzmu w noweli „Mendel Gdański”
Geneza noweli „Mendel Gdański”
Plan wydarzeń noweli „Mendel Gdański”
Wyjaśnienie tytułu „Mendel Gdański”
Najważniejsze cytaty noweli „Mendel Gdański”
Motywy w noweli „Mendel Gdański”
Narracja i język noweli „Mendel Gdański”
Obraz miasta przedstawiony w noweli „Mendel Gdański”

Miłosierdzie gminy
Znaczenie tytułu „Miłosierdzie gminy”
Czas i miejsce akcji noweli „Miłosierdzie gminy”
„Miłosierdzie gminy” – streszczenie noweli
Problematyka noweli „Miłosierdzie gminy”
Kuntz Wunderli – charakterystyka bohatera
Plan wydarzeń noweli „Miłosierdzie gminy”
Najważniejsze cytaty noweli „Miłosierdzie gminy”
Motywy literackie w noweli „Miłosierdzie gminy”
Charakterystyka bohaterów noweli „Miłosierdzie gminy”

Nasza szkapa
Problematyka noweli „Nasza szkapa”
Narracja i język noweli „Nasza szkapa”
Czas i miejsce akcji noweli „Nasza szkapa”
„Nasza szkapa” – streszczenie utworu
Motyw dziecka w „Naszej szkapie”
Charakterystyka bohaterów noweli „Nasza szkapa”
Najważniejsze cytaty noweli „Nasza szkapa”
Motywy literackie w noweli „Nasza szkapa”
Charakterystyka rodziny Mostowiaków
Plan wydarzeń noweli „Nasza szkapa”

Obrazki więzienne
Charakterystyka bohaterów „Obrazków więziennych”
Czas i miejsce akcji „Obrazków więziennych”
„Obrazki więzienne” – streszczenie utworu
Problematyka „Obrazków więziennych”
Plan wydarzeń „Obrazków więziennych”
Najważniejsze cytaty „Obrazków więziennych”

Inne
Biografia Marii Konopnickiej
Rola nowel pozytywistycznych na przykładzie twórczości Konopnickiej.
Cechy nowelistyki Marii Konopnickiej
Nowela jako gatunek. Wyznaczniki
O Konopnickiej powiedzieli...
Cytaty z twórczości Marii Konopnickiej
Twórczość Marii Konopnickiej
Bibliografia



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies