Nowele Orzeszkowej
Autor: Eliza Orzeszkowa.
Tytuł: „A... B... C...”.
Epoka: pozytywizm.
Data publikacji: utwór drukowany w czasopiśmie „Świat” w 1884 roku, następnie decyzją cenzury usunięty ze szpalt pisma, ponowna publikacja: „Gazeta Warszawska” – 1886 rok.
Rodzaj literacki: epika.
Gatunek literacki: nowela.
Czas akcji: II połowa XIX wieku.
Miejsce akcji: „wielkie miasto wielkich Niemiec”, faktycznie: tereny objęte zaborem rosyjskim.
Problematyka: problem rusyfikacji, tajnego nauczania, walki o polskość, realizacja postulatów epoki pozytywizmu: „pracy u podstaw” i nauki.
Główni bohaterowie: Joanna Lipska, Mieczysław Lipski, ślusarz, praczka, pani Rożnowska, doktor Adam, dzieci: Kostek i Mańka.
Tytuł: „Dobra pani”.
Epoka: pozytywizm.
Rodzaj literacki: epika.
Gatunek literacki: nowela.
Czas akcji: II połowa XIX wieku.
Miejsce akcji: prowincjonalne miasteczko Ongród – anagram słowa Grodno.
Problematyka: problem fałszywej filantropii i postawy pseudohumanitarnej, kwestia wychowania i wykształcenia, zagadnienie szczęścia.
Główni bohaterowie: pięcioletnia Hela, Ewelina Krzycka – „dobra pani”, opiekunka Heli, panna Czernicka – garderobiana, małżeństwo - Jan i Janowa oraz ich dzieci – Kasia, Marylka i Wicek, piesek Elf.
Tytuł: „Gloria victis” (R.1863).
Epoka: pozytywizm.
Rodzaj literacki: epika.
Gatunek literacki: nowela.
Czas akcji: utwór nawiązuje do wydarzeń z czasów powstania styczniowego (czas akcji - maj 1863).
Data wydania: Cykl „Gloria victis” powstał po rewolucji 1905 roku, zbiór wydano w 1910 roku.
Miejsce akcji: lasy horeckie na Polesiu litewskim (w czasach Orzeszkowej – ziemie wchodzące w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego, współcześnie tereny przynależące do Polski i Białorusi).
Problematyka: wątek powstania styczniowego, problematyka patriotyczna – poświęcenie za ojczyznę.
Główni bohaterowie: postać historyczna – Romuald Traugutt, postacie literackie: Marian Tarłowski, Anielka Tarłowska, Jagmin, Kalikst – poseł, powstańcy - partyzanci.
Tytuł: „Tadeusz” („Obrazek wiejski”).
Epoka: pozytywizm.
Data publikacji: 1885 rok.
Rodzaj literacki: epika.
Gatunek literacki: nowela.
Czas akcji: II połowa XIX wieku; akcja rozgrywa się w ciągu jednego letniego dnia.
Miejsce akcji: wiejska okolica wraz ze szlacheckim dworkiem.
Problematyka: sytuacja dziecka pozostawionego bez opieki w momencie pracy rodziców, krytyka zajęć nieużytecznych społecznie (dworskie panny).
Główni bohaterowie: chłopka Chwedora, jej małżonek – parobek Klemens, ich syn – dwuletni Tadeusz.
kontakt | polityka cookies