Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nowele Orzeszkowej
Ideał pracy przebija w całości utworu „A...B...C...”. Każdy z bohaterów wykonuje określoną czynność – pracę: brat Joanny wypełnia powinności kancelisty, zapracowanej praczce brakuje czasu, by zająć się dorastającym synem Kostkiem, Joanna naucza dzieci itp. Dzieci traktują naukę nie tylko jako obowiązek, ale i przyjemność, ponadto same biorą udział w pracach domowych - pomagają rodzicom i nauczycielce w gospodarstwie. Mąż praczki, ojciec Kostka „sprzeniewierza się” pozytywistycznej ideologii – często popija w szynku. Dzięki tak kontrastowej postaci Orzeszkowa uwypukliła hasło programowe epoki, krytycznie ukazała wady takie jak: niedbalstwo, opieszałość. Ślusarz – pijak jawi się niemal jako człowiek bezwartościowy.
Nowela Orzeszkowej ukazuje sytuację dzieci z biednych rodzin, gdzie codziennością jest walka o byt. Wiele osób nie stać na zaspokojenie elementarnych potrzeb, lecz ludzie wzajemnie sobie pomagają. Młode pokolenie wychowuje się praktycznie samo, bez szczególnej ingerencji dorosłych, zajętych ciężką pracą. Joanna, organizując tajne komplety, bierze udział w wychowaniu dzieci. Nauka wiąże się dla nich nie tylko ze zdobywaniem wiedzy, ale również z kształtowaniem odpowiednich postaw, zachowań. Dwunastoletni, zbuntowany Kostek darzy młodą nauczycielkę szczególnym szacunkiem i dzięki niej nie ulega złym wpływom, przeciwnie staje się uczynny, grzeczny i odpowiedzialny. Rodzice ufnie powierzają Joannie swoje pociechy.
Kwota dwustu talarów postrzegana jest odmiennie przez osoby z różnych środowisk społecznych, co uwypukla różnice klasowe: dla jednych (wysoko postawionych urzędników) jest to suma niewielka „Dwieście talarów rzecz niewielka, a panienki szkoda...” – mówi pewien biurokrata. Tymczasem dla Joanny i jej brata dwieście tysięcy talarów to ogromny koszt, niemniej Mieczysław, by nie zezwolić na uwięzienie siostry, decyduje się zdobyć pieniądze. Udaje się w tym celu do lichwiarza i pożycza należną sumę na wysoki procent.
W „A...B...B...” Orzeszkowa doskonale naszkicowała problematykę więzi rodzinnych. Obraz miłości rodzeństwa ukazała na tle trudnej sytuacji życiowej i materialnej - przez pryzmat wzajemnej pomocy, wsparcia, poprzez próby pokonywania codziennych problemów.
Brat i siostra po śmierci ojca zostają zdani tylko na siebie. Ich sytuacja finansowa znacznie się pogarsza, muszą zająć ubogie mieszkanie w miejskiej kamienicy. Utrzymuje ich tylko Mieczysław z pensji kancelisty. Joanna stara się mu pomóc tak, jak potrafi: sprząta niewielkie mieszkanko, przygotowuje bratu posiłki, robi zakupy, ceruje odzież. Gdy zostaje nauczycielką, warunki materialne rodzeństwa nieco się poprawiają. Joanna i Mieczysław przez ten czas stale się wspierają. Ona dba o ukochanego Mieczka, on gdy tylko dowiaduje się o możliwości osadzenia siostry w więzieniu, robi wszystko, by do tego nie dopuścić. Suma, na którą się zapożycza jest ogromna, ale chłopak woli potem ciężko pracować, niż zobaczyć siostrę w więzieniu. Tłumaczy jej: „ – I ty naprawdę myśleć mogłaś, że ja pozwolę na to, abyś szła do więzienia i trzy miesiące przesiedziała ze złodziejami i ze zgubionymi kobietami, w brudach, w błocie? (...) Plwam ja na pieniądze, tam gdzie idzie o honor, a może i życie mojej siostry! (...) Nie spod ogona sroki wyskoczyłaś! Jesteś córką profesora, dobrze wychowaną i delikatną... Dlatego, żeśmy zbiednieli, to mamy już tarzać się po więzieniach ze złodziejami i pijakami!”Problematyka noweli „A...B...C...”
Autor: Ewa PetniakIdeał pracy przebija w całości utworu „A...B...C...”. Każdy z bohaterów wykonuje określoną czynność – pracę: brat Joanny wypełnia powinności kancelisty, zapracowanej praczce brakuje czasu, by zająć się dorastającym synem Kostkiem, Joanna naucza dzieci itp. Dzieci traktują naukę nie tylko jako obowiązek, ale i przyjemność, ponadto same biorą udział w pracach domowych - pomagają rodzicom i nauczycielce w gospodarstwie. Mąż praczki, ojciec Kostka „sprzeniewierza się” pozytywistycznej ideologii – często popija w szynku. Dzięki tak kontrastowej postaci Orzeszkowa uwypukliła hasło programowe epoki, krytycznie ukazała wady takie jak: niedbalstwo, opieszałość. Ślusarz – pijak jawi się niemal jako człowiek bezwartościowy.
Nowela Orzeszkowej ukazuje sytuację dzieci z biednych rodzin, gdzie codziennością jest walka o byt. Wiele osób nie stać na zaspokojenie elementarnych potrzeb, lecz ludzie wzajemnie sobie pomagają. Młode pokolenie wychowuje się praktycznie samo, bez szczególnej ingerencji dorosłych, zajętych ciężką pracą. Joanna, organizując tajne komplety, bierze udział w wychowaniu dzieci. Nauka wiąże się dla nich nie tylko ze zdobywaniem wiedzy, ale również z kształtowaniem odpowiednich postaw, zachowań. Dwunastoletni, zbuntowany Kostek darzy młodą nauczycielkę szczególnym szacunkiem i dzięki niej nie ulega złym wpływom, przeciwnie staje się uczynny, grzeczny i odpowiedzialny. Rodzice ufnie powierzają Joannie swoje pociechy.
Kwota dwustu talarów postrzegana jest odmiennie przez osoby z różnych środowisk społecznych, co uwypukla różnice klasowe: dla jednych (wysoko postawionych urzędników) jest to suma niewielka „Dwieście talarów rzecz niewielka, a panienki szkoda...” – mówi pewien biurokrata. Tymczasem dla Joanny i jej brata dwieście tysięcy talarów to ogromny koszt, niemniej Mieczysław, by nie zezwolić na uwięzienie siostry, decyduje się zdobyć pieniądze. Udaje się w tym celu do lichwiarza i pożycza należną sumę na wysoki procent.
W „A...B...B...” Orzeszkowa doskonale naszkicowała problematykę więzi rodzinnych. Obraz miłości rodzeństwa ukazała na tle trudnej sytuacji życiowej i materialnej - przez pryzmat wzajemnej pomocy, wsparcia, poprzez próby pokonywania codziennych problemów.
Kryzys materialny, jaki w pewnym momencie życia dotyka Joannę i Mieczysława, ogranicza również ich znajomości, powiązania. Doktor Adam, niegdyś przyjaciel rodziny, przestaje odwiedzać zubożałe i osierocone rodzeństwo. Za życia seniora Lipskiego, bywał częstym gościem w ich domu, prowadził z profesorem liczne rozmowy, po jego śmierci nie interesuje się losem dzieci przyjaciela. Na pogrzebie służy zrozpaczonej Joasi ramieniem, ale po rozprawie, w której uczestniczy jako bierny i jedynie zaciekawiony obserwator, nie stara się pomóc dziewczynie. Odchodzi w towarzystwie dam. Joanna potajemnie podkochuje się w młodym lekarzu, wie jednak, że miłość ta na zawsze pozostanie niezrealizowana. Jest to uczucie ograniczone barierami materialnymi. Dobrze sytuowany człowiek zamierza zapewne pojąć za żonę kobietę jemu podobną – o uregulowanym statusie majątkowym i właściwej pozycji. Joanna jawi mu się przypuszczalnie jako kiepska kandydatka, mimo wielu pozytywnych cech osobowościowych. Gdyby małżeństwo pomiędzy nimi doszło do skutku, można by wówczas mówić o mezaliansie. Mezalians zazwyczaj ociera się o krytykę społeczną i bywa piętnowany.
strona: 1 2 3 4
Szybki test:
Mezalians to:a) małżeństwo między arystokratami
b) małżeństwo osób różnych narodowości
c) małżeństwo faktycznie nieistniejące
d) małżeństwo pomiędzy osobami o różnym pochodzeniu
Rozwiązanie
Mieczysław Lipski bohater noweli „A...B...C...” pracuje jako:
a) rzemieślnik
b) ajent
c) sekretarz
d) kancelista
Rozwiązanie
Nowela „A...B...C...” realizuje hasło:
a) pracy organicznej
b) walki wyzwoleńczej
c) pracy u podstaw
d) pokrzepienia serc
Rozwiązanie
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies