Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nowele Orzeszkowej

Streszczenie noweli „Gloria victis” („R. 1863”)

Autor: Ewa Petniak

W ich opisie Traugutt miał „czarnowłosą głowę z oczyma myśliciela i uśmiechem dziecka. Oczy miał mądre, smutne podobno bratem bliźniaczym mądrości bywa u ludzi smutek – uśmiech świeży perłowy, z kroplą słodyczy dziecięcej albo niewieściej.” Jego głos przypominał w brzmieniu głos Leonidasa. O królu Sparty, który ocalił ziemię grecką przed najazdem Persów opowiadał przodkom drzew, praprzodek wiatru. Była to legenda przekazywana z pokolenia na pokolenie pomiędzy drzewami, wiatrem, gwiazdami, chmurami, tajemniczymi duchami.

Leonidas – legendarny król Sparty. Dowodził oddziałem trzystu żołnierzy podczas walk w wąwozie termopilskim. Odparł atak kilkutysięcznej armii perskiej. Pokonał wroga mimo jego znacznej przewagi liczebnej. Wszyscy wojownicy zginęli, lecz ich poświęcenie uznaje się za symbol patriotyzmu, odwagi i heroizmu. W miejscu śmierci Spartan umieszczono obelisk ze słowami Symonidesa: „Przechodniu, powiedz Sparcie, tu leżym, jej syny. Prawom jej do ostatniej posłuszni godziny”.

Powstańcy pojawili na Polesiu w maju 1863 roku (czas powstania styczniowego: 1863 – 1864). Byli silni, odważni i „czy uwierzysz, wietrze prędki? - byli szczęśliwi.” Przybyli z różnych stron. Wokół błyszczały szable i rozbrzmiewał tętent koni. Jazdą dowodził młodzieniec - Jagmin podobny bohaterom greckim: Herkulesowi i Scypionowi.

Herkules i Scypion. Herkules (Herakles) – postać z mitologii greckiej, legendarny heros odznaczający się nieziemską mocą i siłą. Syn boga Zeusa i śmiertelniczki Alkmeny. Jako dziesięciomiesięczne niemowlę udusił dwa węże. Musiał wykonać dwanaście niezwykłych zadań, które dowiodły jego siły i potęgi, między innym: zabić lwa nemejskiego, przynieść złote jabłka z ogrody Hesperyd (pięknych nimf), oczyścić stajnie Augiasza, pojmać trzygłowego psa Cerbera strzegącego wejścia do krainy umarłych. Scypion – imię dwóch sławnych wodzów z czasów wojen punickich: Scypion Afrykański Starszy (pokonał w Afryce północnej kartagińskiego wodza – Hannibala w 202 roku p. n. e., stąd pseudonim Afrykański) i Scypion Afrykański Młodszy (zdobycie i zburzenie Kartaginy w 146 roku p. n. e.).
Pochodził z krainy niezbyt odległej, o urodzajnej ziemi. Przyjechał na strojnym, ognistym arabie. Słuchał rozkazów wodza i dłoń na szabli zaciskał. Inny, mniej postawny od Jagmina młodzian, nazywany w obozie Tarłowskim, nie miał strojnego wierzchowca. Przypominał niewinne dziewczę - „był wątły, drobny, na twarzy różowy i biały”. Dąb darzył go szczególną sympatią. Już wcześniej szeptały o nim „trawy rozczochrane”. Niekiedy Tarłowski pogrążał się w zadumie. Wówczas na policzkach występowały mu krwiste rumieńce. Pochodził z dalekich stron. Był wykształcony i mógł robić karierę naukowca, ale zrezygnował z niej i przybył na Polesie. Tutaj, wśród ludu, popularyzował ideę nauki: „Przeznaczenie welonem tajemnicy osłonięte trzyma w dłoni kołczan z tysiącem trafów, którymi uderza w ludzi i rzuca nimi jak piłkami po świecie przestrzeni i po świecie zdarzeń.”

Przybył do pobliskiego miasteczka wraz z siostrą, bardzo do niego podobną. Nie mieli rodziców. „Podobno obumarli im wszyscy bliscy i byli na świecie tylko we dwoje.” Wzajemnie sobie pomagali. Byli nierozłączni. Siostra nazywała brata Marysiem, a on ją Anielką. Wielokrotnie widywano ich razem pogrążonych w rozmowach lub śmiejących się beztrosko. Potem zaczęli pokazywać się we trójkę. Dołączył do nich Jagmin. Zawiązała się pomiędzy nimi przyjaźń.

Pewnego dnia rozgorączkowany Jagmin powiadomił rodzeństwo o planowanej zbiórce partyzantów. Tarłowski zadecydował o włączeniu się do powstania. Za dziesięć dni wypadał termin zbiórki. Wszyscy mieli się spotkać w miejscowości Dziatkowicze.

Dziatkowicze – miejscowość na Białorusi, powiat kobryński. Znajduje się tam Cerkiew Opieki Matki Bożej.

strona:    1    2    3    4    5  

Szybki test:

Niewinne dziewczę w noweli „Gloria victis”przypominał:
a) Traugutt
b) Tarłowski
c) Jagmin
d) Kalikst
Rozwiązanie

Vae victis znaczy po łacinie:
a) „Biada zwyciężonym”
b) „Biada zwycięzcom”
c) „Chwała zwycięzcom”
d) „Chwała zwyciężonym”
Rozwiązanie

Na czele bojowców w noweli „Gloria victis” stał „człowiek świętego imienia”:
a) Krukowiecki
b) Jagmin
c) Tarłowski
d) Traugutt
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

„A... B... C...”
Streszczenie noweli „A... B... C...”
Czas i miejsce akcji noweli „A... B...C...”
Charakterystyka Joanny Lipskiej
Problematyka noweli „A...B...C...”
Znaczenie tytułu „A... B... C...”
Styl i narracja w noweli „A...B...C....”
Charakterystyka pozostałych bohaterów noweli „A...B...C...”
Motywy literackie w noweli „A...B...C...”
Plan wydarzeń „A...B....C...”
Problem zaborów i rusyfikacji - tło historyczne noweli „A...B...C...”
Najważniejsze cytaty z noweli „A...B...C...”

„Dobra pani”
Streszczenie noweli „Dobra pani”
Czas i miejsce akcji „Dobrej pani”
Charakterystyka Heli
Charakterystyka panny Czernickiej
Charakterystyka Eweliny Krzyckiej
Kompozycja i styl „Dobrej pani” Elizy Orzeszkowej
Problematyka „Dobrej pani”
Znaczenie tytułu „Dobra pani”
Motywy literackie w „Dobrej pani”
Charakterystyka pozostałych bohaterów „Dobrej pani”
Plan wydarzeń „Dobrej pani”
Najważniejsze cytaty z „Dobrej pani”

„Gloria victis”
Streszczenie noweli „Gloria victis” („R. 1863”)
Anielka Tarłowska - charakterystyka
Jagmin - charakterystyka
Marian Tarłowski - - charakterystyka
Romuald Traugutt - charakterystyka
Kompozycja i styl (stylizacja mitologiczna i biblijna, styl baśni) w noweli „Gloria victis”
Narracja w noweli „Gloria victis”
Problematyka noweli „Gloria victis”
Znaczenie tytułu „Gloria victis” (podtytuł „R.1863”)
Motywy literackie w „Glorii victis”
Plan wydarzeń noweli „Gloria victis”
Powstanie styczniowe (1863 – 1864) - tło historyczne noweli „Gloria victis”
Romuald Traugutt jako bohater narodowy i czołowa postać noweli „Gloria victis” – szkic historyczny
Najważniejsze cytaty z „Glorii victis”

„Tadeusz”
Tadeusz – charakterystyka
Streszczenie noweli „Tadeusz” („Obrazek wiejski”)
Czas i miejsce akcji noweli „Tadeusz”
Konstrukcja noweli „Tadeusz”
Problematyka noweli „Tadeusz”
Charakterystyka pozostałych bohaterów noweli „Tadeusz”
Znaczenie tytułu i podtytułu noweli „Tadeusz”
Motywy literackie w noweli „Tadeusz”
Plan wydarzeń noweli „Tadeusz”
Najważniejsze cytaty z noweli „Tadeusz”

Inne
Nowelistyka Orzeszkowej
Biografia Elizy Orzeszkowej
Nowela jako gatunek. Wyznaczniki
Kalendarium twórczości Orzeszkowej
Echa powstania styczniowego w twórczości Elizy Orzeszkowej
Bibliografia



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies