Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Renesans

Pieśń świętojańska o Sobótce - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marlga

Konsekwencje letniego przesilenia widać także na polu:
„Żyto się w polu dostawa
I swoją barwą znać dawa”.

Już za kilka tygodni nastanie najbardziej pracowity czas w roku: żniwa. Panna VI opisuje po kolei wszystkie etapy tego żmudnego procesu:
„Iż już niedaleko żniwo:
Miej się do sierpa co żywo!

Sierpa trzeba oziminie,
Kosa się zejdzie jarzynie;
A wy, młodszy, noście snopy,
Drudzy układajcie w kopy!

Gospodarzu nasz wybrany,
Ty masz mieć wieniec kłosiany,
Gdy w ostatek zboża zatnie
Krzywa kosa już ostatnie”.

Czas na odpoczynek nastanie dopiero po zebraniu ostatniego snopa zboża:
„A kiedy z pola zbierzemy,
Tam dopiero odpoczniemy
Dołożywszy z wierzchem broga;
Już więc, dzieci, jedno Boga!”.

Ostatnia zwrotka jest bezpośrednim zwrotem bohaterki do słuchaczy, którzy zostają zaproszeni do gościny po pracowitym okresie żniw:
„Wtenczas, gościu, bywaj u mnie,
Kiedy wszystko najdziesz w gumnie”.

Po opowieści Panny VI, przychodzi czas na przemyślenia i spostrzeżenia jej następczyni. Panna VII rozpoczyna swoją pieśń od bezpośrednich słów do ukochanego. Na próżno poszukuje jego twarzy wśród zebranych wokół świętujących, jej oblubieniec woli polować, niż tańczyć czy pić:
„Prózno cię patrzam w tym kole:
Twoja, miły, rozkosz pole;
A raczej źwierz leśny bijesz,
Niż tańcujesz albo pijesz”.

Bohaterka bardzo tęskni za swoim „miłym”, wydaje jej się, że chwile spędzone z nim są najlepszymi w jej życiu, że nie istnieje nic przyjemniejszego, niż przebywanie z obiektem jej uczucia:
„Ja też, bym nabarziej chciała,
Trudno bym się zdobyć miała
Na lepszą myśl; bo po tobie
Serce zawżdy teskni sobie”.

Miłość sprawia, że Panna jest gotowa nawet wziąć udział w polowaniu, aby zbliżyć się do ukochanego:
„Wolałabym też tym czasem
Gdziekolwiek pod gęstym lasem
Użyć z tobą towarzystwa,
Pomogę ja i myślistwa”.
Jeśli nawet nie uda się jej złapać wilka czy ustrzelić zająca, może nawet nadzorować stado psów, trzymając ich na smyczy, wszystko, byleby tylko spędzić trochę czasu z oblubieńcem:
„A kiedy rzucisz sieć długą,
Jeslić się swoją posługą
Ni nacz więcej nie przygodzę,
Niech za tobą smycz psów wodzę!”.

Po deklaracji Panny VII, gotowej na każde poświęcenie w celu przykucia uwagi myśliwego, czytelnik zapoznaje się z poglądami i refleksami Panny VIII. Podobnie jak autorka pieśni VI, także i ona poświęca swoją wypowiedź naturze. Zwraca się do „pracowitego wołu”, któremu znalazła idealne miejsce na wypas:
„Przy tym lesie chłodne zdroje
I łąka nieprzepasiona,
Kosą nigdy nie sieczona.

Tu wasza dziś pasza będzie”.

Bohaterka stawie siebie w roli opiekunki zwierząt. Deklaruje, iż nie zostawi delektującego się świeżą trawą bydła nawet na chwilę. Gdy krowy będą ucztowały, ona usiądzie z boku na łące i zajmie się zrywaniem kwiatów:
„Kwiatki barwy rozmaitej,
Które na łubce obszytej
Usadzę w nadobne koło
I włożę na swoje czoło”.

Pojawia się tu motyw wianka, przewijający się już w poprzednich pieśniach, stanowiący nieodłączny atrybut obrzędów Nocy świętojańskiej.

Bohaterka podkreśla, iż nie zamierza jeszcze obdarowywać kogokolwiek swoim wiankiem, co można traktować jako deklarację wierności stanowi panieńskiemu:
„Tak dziewka, jako młodzieniec,
Nie proś mię nikt o mój wieniec!
Samam go swą ręką wiła,
Sama go będę nosiła”.

Choć wczoraj dała komuś podobny, teraz żałuje swojej pochopnej decyzji:
„Dałam wczora taki drugi;

strona:    1    2    3    4    5    6    7    8    9    10    11  

Zobacz inne artykuły:

Kochanowski Jan
Czego chcesz od nas, Panie (Pieśń XXV) - interpretacja i analiza
Czego chcesz od nas, Panie (Pieśń XXV) - wiadomości wstępne
O czym mówią „Treny” Kochanowskiego?
Motywy obecne w „Trenach” Kochanowskiego
Problematyka „Trenów” Kochanowskiego
Podział cyklu „Trenów” Kochanowskiego
Kompozycja i styl „Trenów” Kochanowskiego
Treny jako gatunek
„Treny” Kochanowskiego - geneza
Psalm 115 Non nobis, Domine, non nobis - analiza
Psalm 91 Kochanowskiego - analiza
Pieśń IX (Ks. 2) „Nie porzucaj nadzieje…” - analiza
Pieśni Kochanowskiego - problematyka
Pieśni Kochanowskiego – tematyka
Pieśni Kochanowskiego - kompozycja i styl
Pieśni – gatunek
Geneza „Pieśni” Kochanowskiego
Motywy we fraszkach Kochanowskiego
Problematyka fraszek Kochanowskiego
Tematyka fraszek Kochanowskiego
Fraszka – gatunek
Fraszki Kochanowskiego - geneza
Chcemy sobie być radzi (Pieśń IX) - analiza
Chcemy sobie być radzi (Pieśń IX) - interpretacja
Tren VII (Nieszczęsne ochędóstwo, żałosne ubiory...)
Tren IV (Zgwałciłaś, niepobożna śmierci, oczy moje...)
Tren I (Wszytki płacze, wszytki łzy Heraklitowe...)
Treny - geneza, treść i konstrukcja
Pieśń o spustoszeniu Podola (Pieśń V) - interpretacja i analiza
Pieśń świętojańska o Sobótce - interpretacja i analiza
Pieśń świętojańska o Sobótce - wiadomości wstępne
O doktorze Hiszpanie - interpretacja i analiza
O Miłości - interpretacja i analiza
O kaznodziei - interpretacja i analiza
Raki - interpretacja i analiza
Do fraszek (Fraszki moje) - interpretacja i analiza
Do fraszek (Fraszki moje) - wiadomości wstępne
Na swoje księgi - interpretacja i analiza
Do gór i lasów - interpretacja i analiza
O żywocie ludzkim (Fraszki to wszytko) - interpretacja i analiza
Na zdrowie - analiza i interpretacja
Na dom w Czarnolesie - interpretacja i analiza
Człowiek Boże igrzysko - interpretacja
Na dom w Czarnolesie - kontekst
Wieczna Myśli (O żywocie ludzkim) - interpretacja i analiza
Na lipę - interpretacja i analiza
Na lipę - kontekst
Jest kto, co by wzgardziwszy... (Pieśń XIX) - interpretacja
Jest kto, co by wzgardziwszy... (Pieśń XIX) - analiza
Tren XIX (albo Sen)
Jest kto, co by wzgardziwszy... (Pieśń XIX) - kontekst
Tren XVIII (My, nieposłuszne, Panie, dzieci Twoje...)
Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony... (Pieśń XXIV) - analiza
Tren XI (Fraszka cnota! - powiedział Brutus porażony...)
Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony... (Pieśń XXIV) - interpretacja
Tren X (Orszulo moja wdzięczna, gdzieś mi się podziała?...)
Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony... (Pieśń XXIV) - kontekst
Tren IX (Kupić by cię, Mądrości, za drogie pieniądze!...)
Miło szaleć, kiedy czas po temu... (Pieśń XX) - interepretacja i analiza
Tren VIII (Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim...)

Sęp-Szarzyński Mikołaj
Sonet III. O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem - interpretacja i analiza
Sonet I. O krótkości i niepewności na świecie żywota człowieczego - interpretacja i analiza
Sonet V. O nietrwałej miłości rzeczy świata tego - interpretacja i analiza
Epitafium Rzymowi - interpretacja i analiza
Epitafium Rzymowi - kontekst

Inne
Pieśni Kochanowskiego - wybrane motywy



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies