Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Dziady

Obrzęd dziadów i jego funkcja w dramacie

Autor: Dorota Blednicka

Konstrukcja II części Dziadów oparta jest na przebiegu pogańskiego obrzędu ku czci zmarłych.

Dziady były uroczystością, obchodzoną na terenach Litwy, Prus i Kurlandii (historycznej krainy Łotwy). Rytuał ten wywodził się z czasów pogańskich i z biegiem lat został zakazany przez duchowieństwo oraz właścicieli majątków jako zabobon ludowy. Dziady odprawiane były potajemnie w kaplicach albo pustych domach w pobliżu cmentarzy. Niegdyś nazywano je ucztą kozła. Zgromadzonej ludności przewodniczył Koźlarz, Huslar czy też Guślarz, będący zarazem kapłanem i poetą.

Rytuał polegał na przygotowaniu uczty z rozmaitego jadła i trunków, podczas której wzywane były duchy. Według wierzeń gminu, modlitwa, jedzenie i obrzędowe śpiewy, przynosiły ulgę cierpiącym duszom czyśćcowym. Dziady odprawiane były w dniu chrześcijańskich zaduszek.

W dramacie Mickiewicza obrzęd dziadów umożliwia wejście w świat ludowych wierzeń, w obręb fantastyki i metafizycznych bytów. W rytuale uczestniczą zarówno żywi, jak i zmarli, którzy tego dnia mogą się zmaterializować i uzyskać pomoc w drodze ku zbawieniu. Te dwa światy nierozerwalnie istnieją obok siebie i nawzajem się przenikają. Żywi są potrzebni umarłym. Służą im podczas obrzędu pokarmem, modlitwą lub przebaczeniem, które skraca karę duchów. Zmarli z kolei są obecni w ich wspomnieniach, a pojawiając się na ceremonii pouczają żywych, aby mogli wyciągnąć wnioski z ich błędów i umożliwić sobie zbawienie po śmierci.

Sam obrzęd dziadów jest również elementem wspólnym dla poszczególnych części cyklu dramatycznego. W części II jest tematem utworu. W części IV Gustaw – główny bohater dzieła – żąda od księdza przywrócenia prastarej tradycji. W Dziadach Widowisku są fragmenty scen, opisujące ludzi idących na dziady. Z kolei III część kończy się Nocą Dziadów.

Rytuał dziadów powołuje także do życia tajemnicze Widmo, które pojawia się na koniec ceremonii w kaplicy. Widmo nie jest uczestnikiem obrzędu, nie odzywa się, a tym samym nie głosi żadnej nauki dla żyjących. Nie prosi też o pomoc, patrząc w milczeniu na uczestniczącą w dziadach Pasterkę. Wykonuje jedynie symboliczny gest, wskazując na zakrwawione serce, co świadczyło o jego cierpieniu. Postać ta, według badaczy Dziadów Mickiewicza, jest elementem łączącym wszystkie części i pojawia się w nich w różnych kontekstach.

Szybki test:

Elementem wspólnym dla poszczególnych części cyklu dramatycznego jest:
a) postać Gustawa
b) obrzęd Dziadów
c) postać Guślarza
d) występowanie prostego ludu
Rozwiązanie

Nocą Dziadów kończy się:
a) I cz. „Dziadów”
b) II cz. „Dziadów”
c) IV cz. „Dziadów”
d) III cz. „Dziadów”
Rozwiązanie

Zobacz inne artykuły:

Dziady cz. I

„Dziady” cz. I - streszczenie szczegółowe

Dziady cz. II

„Dziady”cz. II - streszczenie szczegółowe „Dziady” cz. II - krótkie streszczenie Czas i miejsce akcji oraz wątki w „Dziadach cz. II” Geneza II cz. „Dziadów” Ludowość w „Dziadach cz. II” „Dziady” cz. II - charakterystyka postaci Wymień opisane w przedmowie fakty dotyczące obrzędu dziadów, które mają odzwierciedlenie w tekście dramatu Adama Mickiewicza Rodzaje duchów w „Dziadach” cz. II „Dziady cz. II” jako synteza dramatu romantycznego i antycznego Obrzęd dziadów i jego funkcja w dramacie Prawdy moralne w II cz. „Dziadów” Kompozycja i styl „Dziadów” cz. II Cechy II cz. „Dziadów” jako dramatu romantycznego Przebieg obrzędu „Dziadów” w punktach Najważniejsze problemy II cz. Dziadów” Plan wydarzeń „Dziadów cz. II” Wina, kara i sposób odkupienia w „Dziadach” cz. II Tematyka II cz. „Dziadów” Znaczenie tytułu dramatu „Dziady”? Znaczenie motta w „Dziadach” cz. II Kim była ostatnia zjawa z „Dziadów” Adama Mickiewicza? Charakterystyka pasterki Zosi w „Dziadach” cz. II Motywy w „Dziadach” cz. II Na czym polegał obrzęd „Dziadów”

Dziady cz. III

„Dziady” cz. III - streszczenie szczegółowe Czas i miejsce akcji oraz wątki w III cz. „Dziadów” „Dziady” jako dramat romantyczny „Wielka Improwizacja” - monolog wygłoszony przez Konrada Okoliczności powstania „Dziadów" cz. III Mesjanizm „Dziadów” cz. III Tematyka „Dziadów” cz. III „Polska – Chrystusem narodów” czy „Polska – Winkelriedem narodów” – dwie koncepcje mesjanizmu „Dziady” cz. III jako dramat romantyczny i arcydramat polski Interpretacja Wielkiej Improwizacji Martyrologia narodu polskiego w III cz. „Dziadów” Struktura i konstrukcja świata przedstawionego W III części „Dziadów” Obraz społeczeństwa polskiego w III cz. „Dziadów” Postawa Konrada wobec Boga w „Wielkiej Improwizacji” Historia Rollisona Historia Cichowskiego Interpretacja Małej Improwizacji Obraz społeczeństwa rosyjskiego w III cz. „Dziadów” Motyw Polaków w III cz. „Dziadów” Interpretacja Widzenia Księdza Piotra Widzenie Ewy – interpretacja sceny IV dramatu Sens przemiany głównego bohatera dziadów Gustawa w Konrada Plan wydarzeń III cz. „Dziadów” „Dziady” cz. III - charakterystyka postaci Scharakteryzuj grupę przy stoliku i grupę przy drzwiach ze sceny VII „Salon warszawski” Scharakteryzuj Konrada jako wieszcza Pani Rollison jako przykład matki-Polki „Pieśń zemsty” Konrada Motywy obecne w „Dziadach” cz. III

Dziady cz. IV

„Dziady” cz. IV - streszczenie szczegółowe Czas i miejsce akcji oraz wątki w IV cz. „Dziadów” Konrad jako romantyczny Prometeusz (bunt prometejski) Portret tragicznego kochanka i romantycznego bohatera z IV cz. Dziadów „Dziady cz. IV” - charakterystyka postaci Kompozycja i styl III cz. „Dziadów” Gustaw z IV cz. „Dziadów” jako bohater werterowski Biografia romantycznego kochanka, w IV cz. „Dziadów” „Dziady” cz. IV jako romantyczne studium miłości Spór światopoglądowy – polemika Gustawa – romantyka z Księdzem – racjonalistą Plan wydarzeń IV części „Dziadów”

Inne

Ballada „Upiór” - interpretacja Geneza „Dziadów” Mickiewicza Życiorys Adama Mickiewicza Motywy literackie w „Dziadach” Mickiewicza W jaki sposób Mickiewicz buduje nastrój w „Dziadach” Najważniejsze inscenizacje „Dziadów” Mickiewicz - kalendarium twórczości Życie i twórczość Adama Mickiewicza - kalendarium Opinie wybitnych o Mickiewiczu Najważniejsze cytaty „Dziadów” Czym różni się patriotyzm romantyczny od patriotyzmu współczesnego Bibliografia

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies