Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Ferdydurke

Kalendarium życia i twórczości Witolda Gombrowicza - powieściopisarza, dramaturga i eseisty

Autor: Karolina Marlga

    „Pustka. Pustynia. Nic. Ja sam tutaj jestem. Ja sam”
    Witold Gombrowicz


· Witold Gombrowicz przychodzi na świat 4 sierpnia 1904 roku na Sandomierszczyźnie, w Małoszycach pod Opatowem (Polska),

· dorasta w zamożnej, szlacheckiej rodzinie ziemiańskiej herbu Kościesza, jako najmłodszy z czworga dzieci Jana i Antoniny Gombrowiczów,

· ojciec pisarza zajmuje się opłacalną działalnością przemysłową,

· w 1911 roku siedmioletni Witold przenosi się z rodzicami do Warszawy,

· w 1922 roku Gombrowicz kończy stołeczne katolickie gimnazjum im. Św. Stanisława Kostki,

· w 1927 roku zostaje absolwentem prawa na Uniwersytecie Warszawskim,

· po studiach na rok wyjeżdża do Paryża, gdzie pogłębia swą wiedzę z zakresu ekonomii i filozofii, nie przykłada się jednak do nauki w Institut des Hautes Etudes Internationales, woli kontakty z kolegami ze studiów i wycieczki nad Morze Śródziemne,

· powraca do kraju i rozpoczyna aplikację sędziowską, którą wkrótce porzuca,

· 1933 rok - debiut - tom groteskowych opowiadań zatytułowanych Pamiętnik z okresu dojrzewania, od tego momentu pisarz staje się obiektem ostrej krytyki, a zarazem zainteresowania i poruszenia,

· od 1934 roku rozpoczyna jako recenzent literacki współpracę z dziennikami i czasopismami, z których najbardziej znane to: Kurier Poranny, Czas, Skamander

· aktywnie uczestniczy w życiu literackiego środowiska spotykając się z grupą młodych pisarzy i intelektualistów w warszawskich kawiarniach Ziemiańska i Zodiak,

· 1937 rok - rozgłos przynosi mu groteskowa, filozoficzno-psychologiczna powieść Ferdydurke,


· w 1938 roku w literackim miesięczniku Skamander ukazuje się dramat Iwona, księżniczka Burgunda,

· w sierpniu 1939, przeczuwając wybuch wojny, niezdolny do służby wojskowej Gombrowicz wybiera się w podróż do Ameryki Południowej (Argentyny), uczestnicząc w dziewiczym rejsie Chrobrego – polskiego statku pasażerskiego. Podczas tej podróży dowiaduje się o wybuchu II wojny światowej, rozpoczyna się emigracyjny etap jego życia (już nigdy nie powróci do kraju, wybierając dożywotnią emigrację),
· na emigracji w Argentynie przebywa aż dwadzieścia cztery lata (do 1963 roku), przez długi czas jest bezrobotny i bez środków do życia, utrzymując się z dorywczych zajęć,

· w grudniu 1947 roku otrzymuje skromną posadę urzędnika bankowego (w Banco Polaco - argentyńskiej filii Banku PKO SA w Buenos-Aires ), gdzie pracuje do maja 1953 roku, i, dzięki regularnej pensji, może zaspokoić podstawowe potrzeby i oddać się twórczej pasji,

· czując się samotny, próbuje uzyskać pozycję w argentyńskich kręgach literackich, publikując artykuły, wygłaszając odczyty w kawiarni Fray Mocho, wreszcie wydając w 1947 roku przełożony wraz z grupą przyjaciół Ferdydurke na język hiszpański,

· w 1950 nawiązuje korespondencję z Jerzym Giedroyciem i Instytutem Literackim w Paryżu,

· na łamach słynnej emigracyjnej paryskiej Kultury (miesięcznik) publikuje swe późniejsze utwory, ponieważ w ojczyźnie są one zakazane,

· w 1953 roku zaczyna na łamach tego tytułu prowadzić swój Dziennik, który pisze przez całe życie,

· odchodzi ze stałej posady, by poświęcić się działalności pisarskiej, utrzymuje się ze stypendium Radia Wolna Europa, Funduszu A. Koestlera, prywatnych wykładów z filozofii, a później z publikacji swej twórczości, staje się coraz sławniejszy na literackiej arenie (najpierw polskiej, później międzynarodowej),

· w 1953 roku wydaje sztukę teatralną Ślub (1953, El casamiento) oraz satyryczną powieść Trans-Atlantyk,

· choć po przemianach października 1956 w Polsce zezwolono na ukazanie się jego czterech najważniejszych książek, to jednak od 1958 roku ponownie tego zabroniono,

· w 1960 roku ukazuje się powieść Pornografia,

· w 1963 roku Gombrowicz przyjmuje zaproszenie (stypendium) Fundacji Forda i wyjeżdża na roczny pobyt do Berlina Zachodniego, gdzie nawiązuje znajomości z niemieckimi pisarzami (m.in. z Gunterem Grassem) i austriacką pisarką Ingeborg Bachmann,

· literackim dowodem na przeżycia i obserwacje z tego etapu życia są głośne Berliner Notizen (1965),

· w 1964 roku przenosi się do Francji – do Royaumont, gdzie wiąże się z młodą kanadyjską romanistką z Montrealu, Marią Ritą Labrosse, którą początkowo zatrudnił jako sekretarkę, zamieszkują w Venice, niedaleko Nicei, gdzie pisarz mieszka do końca życia,

· w 1965 roku w Paryżu ukazuje się powieść Kosmos,

· rok później czytelnicy mogą zapoznać się ze sztuką Operetka (1966) – dziełem będącym wynikiem długich lat pracy,

· na pół roku przed śmiercią pisarz bierze ślub z Ritą,

· sława pisarza jest ogromna: jego dzieła są tłumaczone na kilkanaście języków (łącznie z japońskim), sztuki są wystawiane na scenach całego świata (w reżyserii takich mistrzów jak Ernst Schroder czy Alf Sjoberg), a jego postać i dzieła budzą duże zainteresowanie, często bulwersują, zaskakują, denerwują, Gombrowicz udziela licznych wywiadów (w tym rozbudowane do rozmiarów całej książki, Rozmowy z Gombrowiczem Dominika de Roux, 1968, napisane od początku do końca przez Witolda),

· w 1966 roku otrzymuje nagrodę Fundacji A. Jurzykowskiego, a rok później Międzynarodową Nagrodę Wydawców Prix Formentor,

· w 1968 roku jego nazwisko jest na liście kandydatów do literackiej Nagrody Nobla,

· Gombrowicz umiera po sześćdziesięciu pięciu latach w nocy z 24 na 25 lipca 1969 roku we francuskiej miejscowości Vence na niewydolność płuc,

· w 1975 roku w Polsce wystawiona zostaje Operetka, i wydany III tom Dziennika,

· po jego śmierci Rita Gombrowicz - oddana propagatorka twórczości męża - publikuje dwie dokumentalne książki: Gombrowicz w Argentynie (1984) oraz Gombrowicz w Europie (1988).

Zobacz inne artykuły:

StreszczeniaOpracowanie
„Ferdydurke” – streszczenie szczegółowe
„Ferdydurke” – streszczenie w pigułce
Lekcja polskiego w „Ferdydurke”
Zawiązanie akcji w „Ferdydurke”
„Ferdydurke” – geneza powieści
Główne założenia „Ferdydurke”
Życiorys Witolda Gombrowicza w skrócie
Witold Gombrowicz - biografia
Miejsce akcji „Ferdydurke”
Narracja „Ferdydurke”
„Forma” Gombrowicza
Kompozycja i struktura „Ferdydurke”
Język „Ferdydurke”
Charakterystyczne cechy języka „Ferdydurke”
Konstrukcja „Ferdydurke”
Wielostylowość „Ferdydurke”
Przynależność gatunkowa „Ferdydurke”
Znaczenie słów „pupa”, „gęba”, „łydka” w „Ferdydurke”
Czas akcji „Ferdydurke”
Słowa - klucze w „Ferdydurke”
Kwestia niedojrzałości w „Ferdydurke”
Pojęcie formy na podstawie „Ferdydurke”
Gombrowiczowska walka z formą, czyli obnażenie prawdy o człowieku
Narracja w „Ferdydurke”
Groteska w „Ferdydurke”
Relacje międzyludzkie w „Ferdydurke”
Forma produktem relacji międzyludzkich, czy relacje międzyludzkie wynikiem formy?
„Ferdydurke” jako powieść nowoczesna
Parodia w „Ferdydurke”
Absurd w „Ferdydurke”
Twórczość Witolda Gombrowicza
O Gombrowiczu powiedzieli
Kalendarium życia i twórczości Witolda Gombrowicza - powieściopisarza, dramaturga i eseisty
Jaki sens ma zakończenie „Ferdydurke”?
Niedojrzałość w „Ferdydurke”
Bolimowo i dworek Hurleckich w „Ferdydurke”
Stancja u Młodziaków w „Ferdydurke”
Szkoła i uczniowie w „Ferdydurke”
Klucz do czytania „Ferdydurke”
Walka Józia z formą
Charakterystyka chłopiąt i chłopców w "Ferdydurke"
Narracja Józia – głównego bohatera „Ferdydurke”
2004 rok rokiem Gombrowicza
Najważniejsze cytaty z „Ferdydurke”
Narracja autora – Gombrowicza w „Ferdydurke”
Pojęcie absurdu, parodii i ironii
Pojęcie groteski
Rozbijanie konwencji gatunkowych w „Ferdydurke”
Gatunki w „Ferdydurke”
Ekranizacje prozy Gombrowicza
Cytaty z Gombrowicza
Motywy oniryczne w „Ferdydurke”
Bibliografia




Bohaterowie
Józio – charakterystyka bohatera
Profesor Pimko – charakterystyka
Miętus – charakterystyka bohatera
Zuta Młodziakówna - charakterystyka
Kopyrda – charakterystyka
Syfon – charakterystyka
Bladaczka – charakterystyka
Walek - charakterystyka postaci
Młodziakowie - charakterystyka
Hurleccy - charakterystyka



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies