Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nowele Sienkiewicza

„Janko Muzykant” – streszczenie szczegółowe

Autor: Ewa Petniak

W małej wiosce przyszedł na świat chłopiec. Był wątły i słaby, podobnie jak jego matka, którą wyczerpał trudny poród. Nie rokowano życia żadnemu z nich. Zebrane wokół łoża kumy posłały po księdza, by ochrzcił dziecko i udzielił ostatniego namaszczenia kobiecie w połogu. Nim kapłan przybył, same skropiły główkę noworodka wodą, nazwały go Jankiem i zmówiły modlitwy. Ksiądz, przybywszy do skromnego gospodarstwa, wykonał te same rytuały i odjechał. O dziwo, po kilku dniach matka i syn poczuli się lepiej.

Chłopak często chorował, ale po czterech latach przestały nękać go powtarzające się co jakiś czas dolegliwości i „w jakim takim zdrowiu doszedł do dziesiątego roku życia.” Zwykle był chudy, miał nieco wydęty brzuch. Rozwichrzone włosy w kolorze lnu opadały mu niesfornie na oczy. Zimą siadywał na przypiecku, popłakując z zimna i głodu, latem biegał w koszuli i słomianym kapeluszu. Matka, którą dręczyła bieda i problemy codzienności, kochała syna, często jednak karała go i nazywała „odmieńcem”. Faktycznie Janek różnił się od rówieśników.

Pilnując bydła, zbierając grzyby i jagody, wsłuchiwał się w melodie natury. Dla niego wszystko było dźwiękiem i muzyką: „W polu grała mu bylica, w sadku pod chałupą ćwirkotały wróble, aż się wiśnie trzęsły! Wieczorami słuchiwał wszystkich głosów, jakie są na wsi, i pewno myślał sobie, że cała wieś gra. Jak posłali go do roboty, żeby gnój rozrzucał, to mu nawet wiatr grał w widłach.”

Za opieszałość w pracy dostawał cięgi od rodzicielki i innych ludzi. Wszyscy ironicznie nazywali go „Janko Muzykant”. Wiosną wymykał się z domu, by kręcić fujarki z listowia. Nie sypiał, wsłuchując się w odgłosy nocy. Urzekał go rechot żab, brzęczące roje owadów, kogucie pienia. Matka nie zabierała jedynaka do kościoła, bo gdy tylko usłyszał akordy organów, oczy zachodziły mu łzami i był tak nieobecny, jakby odchodził już do innego świata...

Nocami Janek skrycie chadzał pod karczmę i nasłuchiwał. Stał zafascynowany śpiewem bywalców oberży, patrzył na tańce i łowił uchem dźwięki skrzypiec. Bardzo pragnął posiadać taki instrument, choć raz na nim zagrać. Stróż nocny zwykle przeganiał chłopca sprzed karczmy.
Kiedyś sam zrobił sobie skrzypki z gonta i końskiego włosia, ale melodia, którą na nich wygrywał była cicha, przypominała brzęczenie komara lub muszki. Grał na tych skrzypcach od rana do wieczora, przez co nieraz porządnie go obito. Chudł coraz bardziej. Żywił się głównie surową marchwią, a energii do życia dostarczała mu myśl o posiadaniu wymarzonego instrumentu. Skrzypce miał jeszcze dworski lokaj grywający czasami dla jednej ze służących, by się jej przypodobać. Znajdowały się w kredensie – pokoju, gdzie przechowywano naczynia i kuchenne sprzęty. Wisiały naprzeciw drzwi. Janek często zakradał się do dworu i schowany w łopuchach przyglądał się pożądanemu obiektowi.

Jednej nocy właściciele dworku wyjechali. Pozostała tylko służba. Wokół panował spokój. Chłopak przyczaił się w zaroślach i patrzył w prostokąt kredensowego okna, rozjaśnionego blaskiem księżyca. W poświacie srebrzyły się skrzypce. Janek dostrzegał ich doskonałość: „wcięte boki, struny i zagiętą rączkę. Kołeczki przy niej świeciły jak robaczki świętojańskie (...)”. Krył się w gąszczu, ale cała przyroda zdawała się mówić: „ – Idź, Janku! W kredensie nie ma nikogo... idź, Janku!...”

W takt zachęty szumiały zarośla i drzewa. Dziecko poderwało się i pobiegło. Nastała niepokojąca cisza, świat natury zamilkł na chwilę. Chłopiec zbliżył się do skrzypiec i cichutko zagrał na strunach. Nagły pomruk instrumentu zbudził mężczyznę. Ów zobaczył Janka, pochwycił go i kilkakrotnie uderzył. Żałośnie zapłakały nie skrzypce, a niesforny malec. Następnego dnia przywiedziono go przed surowe oblicze wójta. Żal się wszystkim zrobiło niepozornego nieszczęśnika. Przykazano wioskowemu stróżowi (stójce) imieniem Stach, by ostrzegawczo „przetrzepał” Jankowi skórę. Stach wziął chłopca pod ramię i poniósł do stodoły. Bił go kilkakrotnie rózgą, aż biedaczysko przestał wołać na pomoc matkę. Kobieta nadeszła, upomniała stróża i musiała ledwo żywego syna zanieść do domu.

strona:    1    2  

Szybki test:

Główny bohater noweli "Janko Muzykant" został przyłapany gdy dotykał skrzypiec:
a) w kościele
b) we dworze
c) na plebanii
d) u wójta w chałupie
Rozwiązanie

Matka nazywała Janka Muzykanta:
a) „odmieńcem”
b) „szatanem”
c) „czarcim pomiotem”
d) „nierobem”
Rozwiązanie

Ulubiony instrument Janka Muzykanta to:
a) harmonijka
b) skrzypki
c) fujarka
d) cymbałki
Rozwiązanie

Zobacz inne artykuły:

„Bartek Zwycięzca”
Charakterystyka Bartka Słowika
„Bartek Zwycięzca” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Bartka Zwycięzcy”
Problematyka „Bartka Zwycięzcy”
Interpretacja tytułu – „Bartek Zwycięzca”
Geneza „Bartka Zwycięzcy”
Narracja i styl w noweli „Bartek Zwycięzca”
Kompozycja „Bartka Zwycięzcy”
Charakterystyka pozostałych bohaterów „Bartka Zwycięzcy”
Plan wydarzeń „Bartka Zwycięzcy”
Motywy literackie w noweli „Bartek Zwycięzca”
Najważniejsze cytaty z noweli „Bartek Zwycięzca”

„Janko Muzykant”
Charakterystyka Janka Muzykanta
„Janko Muzykant” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Janka Muzykanta”
Problematyka „Janka Muzykanta”
Geneza „Janka Muzykanta”
Kompozycja „Janka Muzykanta”
Znaczenie tytułu noweli „Janko Muzykant”
Narracja i styl w „Janku Muzykancie”
Plan wydarzeń „Janka Muzykanta”
Motywy literackie w „Janku Muzykancie”
Ekranizacja „Janka Muzykanta”
Najważniejsze cytaty z „Janka Muzykanta”

„Latarnik”
Charakterystyka Skawińskiego – „Odyseusza – emigranta”
„Latarnik” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Latarnika”
Geneza „Latarnika”
Skawiński - dzieje głównego bohatera
Problematyka „Latarnika”
Wyjaśnienie tytułu noweli „Latarnik”
Plan wydarzeń „Latarnika”
Konstrukcja i narracja „Latarnika”

„Sachem”
Charakterystyka Sachema
„Sachem” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji noweli „Sachem”
Wyjaśnienie tytułu „Sachem”
Geneza noweli „Sachem”
Konstrukcja noweli „Sachem”
Pozostali bohaterowie noweli „Sachem”
Plan zdarzeń noweli „Sachem”
Motywy literackie w „Sachemie”
Najważniejsze cytaty noweli „Sachem”

„Szkice węglem”
„Szkice węglem” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji noweli „Szkice węglem”
Charakterystyka Wawrzona Rzepy
Charakterystyka Marii Rzepowej
Charakterystyka Zołzikiewicza
Problematyka „Szkiców węglem”
Geneza „Szkiców węglem”
Narracja i styl w noweli „Szkice węglem”
Konstrukcja „Szkiców węglem”
Interpretacja tytułu – „Szkice węglem”
Pozostali bohaterowie „Szkiców węglem”
Motywy literackie w noweli „Szkice węglem”
Plan wydarzeń noweli „Szkice węglem”
Ekranizacja „Szkiców węglem”
Najważniejsze cytaty z noweli „Szkice węglem”

„Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Charakterystyka Michasia
„Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Problematyka „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Geneza „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Narracja w noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Kompozycja i styl noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Wyjaśnienie tytułu „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Charakterystyka pozostałych bohaterów noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Plan wydarzeń noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Motywy literackie w noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Najważniejsze cytaty z noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”

Inne
Nowelistyka Henryka Sienkiewicza
Henryk Sienkiewicz - biografia
Twórczość Sienkiewicza
Kalendarium życia Henryka Sienkiewicza
O Sienkiewiczu powiedzieli...
Sienkiewicz - ciekawostki
Bibliografia
Nowela jako gatunek. Wyznaczniki



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies