Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nowele Sienkiewicza

Interpretacja tytułu – „Szkice węglem”

Autor: Ewa Petniak

Pełny tytuł utworu brzmi: „Szkice węglem, czyli epopeja pod tytułem: Co się działo w Baraniej Głowie”.

Szkic jest odmianą gatunku literackiego, formą opowiadania o luźnej i schematycznej konstrukcji, o rozbudowanych partiach dygresyjnych i licznych epizodach. W szkicu istotną rolę spełnia narrator, niekiedy jego opowieść nosi znamiona publicystyki i gatunkowo zbliża się do dziennikarskiego felietonu, może też przypominać tradycyjną gawędę. Szkic był dość powszechnie stosowany w prozie pozytywizmu. Sienkiewicz wykorzystał tę odmianę także w innych nowelach, np. w „Za chlebem” i w „Hani”.

„Szkice węglem” to swoisty obraz ukazujący zbiorowość wiejską oraz relacje panujące w danej społeczności: zależność od samowolnej rady gminy, obojętna postawa dworu na sprawy chłopów. Są to fragmenty, epizody - szkice z życia mieszkańców Baraniej Głowy, niemniej bardzo wyraziste i symboliczne, motywowane faktycznymi sytuacjami i poparte odniesieniami do realiów dziewiętnastowiecznych – realiów pouwłaszczeniowej wsi.

W sztuce szkic oznacza swobodny rysunek, „podkład” pod realizację większego dzieła, później wypełnianego barwami. Szkic jest zazwyczaj czarno – biały, w noweli Sienkiewicza „wykonany” węglem - to ujęcie metaforyczne. Sienkiewiczowskie „Szkice węglem” mają przypominać „pejzaże” wiejskie – realistyczne i bezbarwne, a więc smutne i pesymistyczne. Taka jest też wymowa utworu. Tragedia rodziny Rzepów oraz przygnębiający los „wolnych” – uwłaszczonych chłopów stanowią czarno – białą ilustrację - tło epoki Sienkiewicza.

Podtytuł dzieła wykorzystujący termin epopei wskazuje na element heroikomiczny, ponadto w całości utworu nie brak komizmu, nadającego „Szkicom” zabarwienie ironiczne, groteskowe. To jednocześnie forma karykatury – nie tylko pojedynczych bohaterów, ale całej zbiorowości wiejskiej. Elementy tragizmu i komizmu splatają się ze sobą. Żartobliwe są tytuły poszczególnych rozdziałów, np. „Rozdział piąty, w którym poznajemy ciało prawodawcze Baraniej Głowy i głównych przywódców”. Kpina i humor przenikają cały tok narracji.

Zobacz inne artykuły:

„Bartek Zwycięzca”

Charakterystyka Bartka Słowika „Bartek Zwycięzca” – streszczenie szczegółowe Czas i miejsce akcji „Bartka Zwycięzcy” Problematyka „Bartka Zwycięzcy” Interpretacja tytułu – „Bartek Zwycięzca” Geneza „Bartka Zwycięzcy” Narracja i styl w noweli „Bartek Zwycięzca” Kompozycja „Bartka Zwycięzcy” Charakterystyka pozostałych bohaterów „Bartka Zwycięzcy” Plan wydarzeń „Bartka Zwycięzcy” Motywy literackie w noweli „Bartek Zwycięzca” Najważniejsze cytaty z noweli „Bartek Zwycięzca”

„Janko Muzykant”

Charakterystyka Janka Muzykanta „Janko Muzykant” – streszczenie szczegółowe Czas i miejsce akcji „Janka Muzykanta” Problematyka „Janka Muzykanta” Geneza „Janka Muzykanta” Kompozycja „Janka Muzykanta” Znaczenie tytułu noweli „Janko Muzykant” Narracja i styl w „Janku Muzykancie” Plan wydarzeń „Janka Muzykanta” Motywy literackie w „Janku Muzykancie” Ekranizacja „Janka Muzykanta” Najważniejsze cytaty z „Janka Muzykanta”

„Latarnik”

Charakterystyka Skawińskiego – „Odyseusza – emigranta” „Latarnik” – streszczenie szczegółowe Czas i miejsce akcji „Latarnika” Geneza „Latarnika” Skawiński - dzieje głównego bohatera Problematyka „Latarnika” Wyjaśnienie tytułu noweli „Latarnik” Plan wydarzeń „Latarnika” Konstrukcja i narracja „Latarnika”

„Sachem”

Charakterystyka Sachema „Sachem” – streszczenie szczegółowe Czas i miejsce akcji noweli „Sachem” Wyjaśnienie tytułu „Sachem” Geneza noweli „Sachem” Konstrukcja noweli „Sachem” Pozostali bohaterowie noweli „Sachem” Plan zdarzeń noweli „Sachem” Motywy literackie w „Sachemie” Najważniejsze cytaty noweli „Sachem”

„Szkice węglem”

„Szkice węglem” – streszczenie szczegółowe Czas i miejsce akcji noweli „Szkice węglem” Charakterystyka Wawrzona Rzepy Charakterystyka Marii Rzepowej Charakterystyka Zołzikiewicza Problematyka „Szkiców węglem” Geneza „Szkiców węglem” Narracja i styl w noweli „Szkice węglem” Konstrukcja „Szkiców węglem” Interpretacja tytułu – „Szkice węglem” Pozostali bohaterowie „Szkiców węglem” Motywy literackie w noweli „Szkice węglem” Plan wydarzeń noweli „Szkice węglem” Ekranizacja „Szkiców węglem” Najważniejsze cytaty z noweli „Szkice węglem”

„Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”

Charakterystyka Michasia „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” – streszczenie szczegółowe Czas i miejsce akcji „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Problematyka „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Geneza „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Narracja w noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Kompozycja i styl noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Wyjaśnienie tytułu „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Charakterystyka pozostałych bohaterów noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Plan wydarzeń noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Motywy literackie w noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Najważniejsze cytaty z noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”

Inne

Nowelistyka Henryka Sienkiewicza Henryk Sienkiewicz - biografia Twórczość Sienkiewicza Kalendarium życia Henryka Sienkiewicza O Sienkiewiczu powiedzieli... Sienkiewicz - ciekawostki Bibliografia Nowela jako gatunek. Wyznaczniki

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies