Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nowele Sienkiewicza

Czas i miejsce akcji „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”

Autor: Ewa Petniak

Czas akcji – to okres zaborów, najpewniej już po upadku powstania styczniowego (1864). Nowela powstała około 1879 roku. W 1879 roku opublikowała ją po raz pierwszy „Gazeta Lwowska”, pod tytułem „Z pamiętnika poznańskiego korepetytora”. Drugiej publikacji dokonano w tym samym roku na łamach warszawskiej „Niwy”.

Od 1874 roku w szkołach zaczęto wprowadzać zakaz stosowania języka polskiego. Akcję utworu należałoby więc umieścić w latach osiemdziesiątych XIX wieku, między rokiem 1874 a 1879. Czas akcji obejmuje niecały jeden semestr nauki szkolnej . Narrator wspomina edukację chłopca od początku roku szkolnego do czasu Bożego Narodzenia: „Nadeszły czasy rekreacji na Wszystkich Świętych; cenzura kwartalna wcale była nieszczególna; (...) – Drogi panie! – wołał złożywszy ręce – mama nie wie, że na Wszystkich Świętych dają stopnie, a do Bożego Narodzenia może Pan Bóg zmiłuje się nade mną.”

W dniu Bożego Narodzenia Michaś umarł. Opisane są przygotowania do pogrzebu, pojawia się krótka relacja z uroczystości pogrzebowych. Od czasu śmierci chłopca upłynął prawie rok. Wawrzynkiewicz cofa się pamięcią do minionych wydarzeń, rozpamiętuje także chwile, które spędził w rodzinnej posiadłości swojego ucznia – w Zalesinie. Zajmował się edukacją Michasia od ponad sześciu lat, czyli od momentu, gdy chłopiec ukończył piąty rok życia: „Od sześciu lat byłem jego nauczycielem, pierwej jako guwerner, potem, gdy wszedł do drugiej klasy, jako korepetytor, miałem więc czas przywiązać się do niego.”

Miejscem akcji jest duże miasto przynależące do zaboru pruskiego, najprawdopodobniej Poznań. Narrator wspomina je, gdy pisze o śmierci Michasia. Miasto „stroiło się” wówczas w świąteczne barwy: „Była to wigilia Bożego Narodzenia. Z ulicy dochodził gwar ludzki i brzęczenie dzwonków przy sankach. Miasto przybierało powierzchowność świąteczną i radosną. Gdy się ściemniło zupełnie, przez okna na drugiej stronie ulicy widać było choinkę jarzącą się od świeczek, pozawieszaną złotymi i srebrnymi błyszczącymi orzechami, a naokoło niej główki dziecinne jasne i ciemne z lokami rozwianymi w powietrzu, skaczące jak na sprężynach. (...)”

Zobacz inne artykuły:

„Bartek Zwycięzca”

Charakterystyka Bartka Słowika „Bartek Zwycięzca” – streszczenie szczegółowe Czas i miejsce akcji „Bartka Zwycięzcy” Problematyka „Bartka Zwycięzcy” Interpretacja tytułu – „Bartek Zwycięzca” Geneza „Bartka Zwycięzcy” Narracja i styl w noweli „Bartek Zwycięzca” Kompozycja „Bartka Zwycięzcy” Charakterystyka pozostałych bohaterów „Bartka Zwycięzcy” Plan wydarzeń „Bartka Zwycięzcy” Motywy literackie w noweli „Bartek Zwycięzca” Najważniejsze cytaty z noweli „Bartek Zwycięzca”

„Janko Muzykant”

Charakterystyka Janka Muzykanta „Janko Muzykant” – streszczenie szczegółowe Czas i miejsce akcji „Janka Muzykanta” Problematyka „Janka Muzykanta” Geneza „Janka Muzykanta” Kompozycja „Janka Muzykanta” Znaczenie tytułu noweli „Janko Muzykant” Narracja i styl w „Janku Muzykancie” Plan wydarzeń „Janka Muzykanta” Motywy literackie w „Janku Muzykancie” Ekranizacja „Janka Muzykanta” Najważniejsze cytaty z „Janka Muzykanta”

„Latarnik”

Charakterystyka Skawińskiego – „Odyseusza – emigranta” „Latarnik” – streszczenie szczegółowe Czas i miejsce akcji „Latarnika” Geneza „Latarnika” Skawiński - dzieje głównego bohatera Problematyka „Latarnika” Wyjaśnienie tytułu noweli „Latarnik” Plan wydarzeń „Latarnika” Konstrukcja i narracja „Latarnika”

„Sachem”

Charakterystyka Sachema „Sachem” – streszczenie szczegółowe Czas i miejsce akcji noweli „Sachem” Wyjaśnienie tytułu „Sachem” Geneza noweli „Sachem” Konstrukcja noweli „Sachem” Pozostali bohaterowie noweli „Sachem” Plan zdarzeń noweli „Sachem” Motywy literackie w „Sachemie” Najważniejsze cytaty noweli „Sachem”

„Szkice węglem”

„Szkice węglem” – streszczenie szczegółowe Czas i miejsce akcji noweli „Szkice węglem” Charakterystyka Wawrzona Rzepy Charakterystyka Marii Rzepowej Charakterystyka Zołzikiewicza Problematyka „Szkiców węglem” Geneza „Szkiców węglem” Narracja i styl w noweli „Szkice węglem” Konstrukcja „Szkiców węglem” Interpretacja tytułu – „Szkice węglem” Pozostali bohaterowie „Szkiców węglem” Motywy literackie w noweli „Szkice węglem” Plan wydarzeń noweli „Szkice węglem” Ekranizacja „Szkiców węglem” Najważniejsze cytaty z noweli „Szkice węglem”

„Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”

Charakterystyka Michasia „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” – streszczenie szczegółowe Czas i miejsce akcji „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Problematyka „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Geneza „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Narracja w noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Kompozycja i styl noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Wyjaśnienie tytułu „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Charakterystyka pozostałych bohaterów noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Plan wydarzeń noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Motywy literackie w noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” Najważniejsze cytaty z noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”

Inne

Nowelistyka Henryka Sienkiewicza Henryk Sienkiewicz - biografia Twórczość Sienkiewicza Kalendarium życia Henryka Sienkiewicza O Sienkiewiczu powiedzieli... Sienkiewicz - ciekawostki Bibliografia Nowela jako gatunek. Wyznaczniki

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies