Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Nowele Sienkiewicza

„Bartek Zwycięzca” – streszczenie szczegółowe

Autor: Ewa Petniak

Bismarck – Otto von Bismarck, (1815 – 1898), Od 1862 roku premier i minister spraw zagranicznych Prus, od 1871, czyli od momentu powstania II Rzeszy nazywanej również Cesarstwem Niemieckim, genialny kanclerz Rzeszy, zwany „Żelaznym Kanclerzem” z racji „twardej” - bezwzględnej polityki. Doprowadził do zjednoczenia Niemiec. Toczył nieformalną wojnę z kościołem katolickim – tzw. „Kulturkampf” (wojna o kulturę), usiłując ograniczyć autonomię i wpływy Kościoła katolickiego. W zaborze pruskim prowadził politykę masowej germanizacji.

Pewnego dnia ze szkoły wrócił spłakany Franek. Chłopiec twierdził, że niemiecki nauczyciel – pan Boege uderzył go w twarz i nazwał polską świnią, dodał przy tym, że skoro pokonali Francuzów, to teraz wezmą się za Polaków. Usłyszawszy to Magda, zaczęła narzekać na Bartka. Jego „zwycięstwa” wcale nie przyczyniły się do polepszenia sytuacji Poznańczyków, a jedynie ją pogorszyły. Oburzony chłop zerwał się i ruszył w stronę domu pedagoga. Tu wszczął z kłótnię z nauczycielem, doszło do rękoczynów. Dwudziestoletni Oskar – syn Boegego wybiegł ojcu na pomoc, lecz w Bartku ponownie zbudził się duch walki. Uniósł rywala i wrzucił go w beczkę pomyj. Pani Boegegowa w porę zorientowała się w sytuacji i przewróciła beczkę. Wraz z zawartością „wylała” także męża. Z odsieczą nadbiegli niemieccy koloniści. Bartek wyrwał potężną żerdź z pobliskiego płotu i zamachnął się na rywali. Uciekli w popłochu, ale niebawem wrócili w liczbie blisko dwudziestu. Bali się przeciwnika, ciskali w niego kamieniami. Jeden ugodził chłopa w czoło. Krew zalała mu oczy. Upadł. Chcieli go pochwycić, ale podniósł się, to ich powstrzymało. Bartek cofał się w stronę chałup. Od strony wsi na plac boju biegło już kilu parobków. „Koloniści cofnęli się do domów.”

VIII
O zatargu między pruskimi kolonistami a Bartkiem zaczęły pisać gazety. Była to swoista „nagonka” na Polaków. Przestawiano ich jako barbarzyńskich prześladowców. Boege natomiast został bohaterem – biedną ofiarą rozruchów. Niemcy obiecywali pomścić krzywdy. Bartek nawet nie przeczuwał, jak fatalny obrót przyjmą sprawy. Uznał, że w sądzie jakoś się wytłumaczy – zasłużył się przecież w wojnie prusko – francuskiej, no i sam był ofiarą – zraniono go kamieniem. Zgadywał, że jego zasługi nie zostaną zapomniane.
Do Pognębina przybyli uzbrojeni żandarmi. Aresztowano Bartka. Chłop przypiął wszystkie zdobyte ordery i odjechał z wojskowymi. Sąd skazał go na trzy miesiące więzienia. Wyznaczył karę pieniężną w wysokości stu pięćdziesięciu marek, celem powetowania krzywd doznanych przez pana Boegego. Sprawozdanie z procesu opublikowała „Gazeta Poznańska” – „Posener Zeituneg”. Pisano w niej o bezdusznym zachowaniu oskarżonego, który „nie okazał najmniejszej skruchy”, tylko bezczelnie wyliczał, w obliczu zgromadzonych, swoje zasługi wobec Prus. Zachowanie niemieckiego nauczyciela skrytykował polski poseł, mówiąc o antypolskich nastrojach w Poznańskiem. Padał wtedy deszcz. Wszyscy siedzieli znużeni i czekali na zamknięcie obrad. Nikt nie zważał na słowa mówcy.

Bartek leżał w szpitalu więziennym, ponieważ otworzyła mu się rana - blizna z czasów wojny. Magda nie wiedziała, skąd wziąć pieniądze na spłatę kary. Miała już długi. Chciał ją finansowo wesprzeć ksiądz, ale kasa kościelna świeciła pustkami. Dziedzica – pana Jarzyńskiego nie było w domu. Udał się akurat w konkury do jakiejś zamożnej damy z Królestwa. Musiał ratować posiadłość przed upadkiem.

Słowikowa myślała o sprzedaży bydła. Zbliżały się żniwa, potrzebne były ręce do pracy. Słała listy do sądu, wypominając zasługi męża, ale na żaden nie dostała odpowiedzi. Modliła się i wspominała przedwojenne czasy, kiedy to jej i Bartkowi żyło się w miarę dostatnio. Myślała o pożyczce u Justa, miała jednak u niego dług, więc się wahała. Niespodziewanie Just przyszedł do niej i zaproponował dofinansowanie, jednakże z procentem. Poradziła się proboszcza, a potem zgodziła na warunki Niemca. Należało jeszcze wypełnić kilka dokumentów i sprawa była załatwiona. Liczyła na tegoroczny urodzaj, a wtedy może udałoby się oddać pieniądze. Pożyczyła trzysta marek, by zapłacić karę i mieć jeszcze na prowadzenie gospodarstwa. Bartek również podpisał należne dokumenty, chciał wystosować jeszcze pismo, przypominając o swoich „zwycięstwach”, ale to nie rokowało nadziei. Całe gospodarstwo było tak zadłużone, że formalnie należało do Niemca. Rząd niemiecki otoczył szczególną opieką swój naród, który tak przecież zasłużył się w ostatniej wojnie. Niemcy czuli się silni, bezkarni i coraz bardziej prześladowali Polaków. Cierpiał także Franek w szkole. Pan Boege był do niego uprzedzony.

strona:    1    2    3    4    5    6    7  

Szybki test:

Bartka, tytułowego bohatera noweli "Bartek Zwyciężca" nazywano m.in.:
a) Wygłupiastym
b) Wyłupiastym
c) Wyczepiastym
d) Wyrazistym
Rozwiązanie

Boege z noweli "Bartek Zwycięzca" to:
a) wójt
b) kolonista niemiecki
c) nauczyciel
d) oficer
Rozwiązanie

Syn głównego bohatera noweli "Bartek Zwycięzca" to:
a) Kuba
b) Staś
c) Franek
d) Maciek
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

„Bartek Zwycięzca”
Charakterystyka Bartka Słowika
„Bartek Zwycięzca” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Bartka Zwycięzcy”
Problematyka „Bartka Zwycięzcy”
Interpretacja tytułu – „Bartek Zwycięzca”
Geneza „Bartka Zwycięzcy”
Narracja i styl w noweli „Bartek Zwycięzca”
Kompozycja „Bartka Zwycięzcy”
Charakterystyka pozostałych bohaterów „Bartka Zwycięzcy”
Plan wydarzeń „Bartka Zwycięzcy”
Motywy literackie w noweli „Bartek Zwycięzca”
Najważniejsze cytaty z noweli „Bartek Zwycięzca”

„Janko Muzykant”
Charakterystyka Janka Muzykanta
„Janko Muzykant” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Janka Muzykanta”
Problematyka „Janka Muzykanta”
Geneza „Janka Muzykanta”
Kompozycja „Janka Muzykanta”
Znaczenie tytułu noweli „Janko Muzykant”
Narracja i styl w „Janku Muzykancie”
Plan wydarzeń „Janka Muzykanta”
Motywy literackie w „Janku Muzykancie”
Ekranizacja „Janka Muzykanta”
Najważniejsze cytaty z „Janka Muzykanta”

„Latarnik”
Charakterystyka Skawińskiego – „Odyseusza – emigranta”
„Latarnik” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Latarnika”
Geneza „Latarnika”
Skawiński - dzieje głównego bohatera
Problematyka „Latarnika”
Wyjaśnienie tytułu noweli „Latarnik”
Plan wydarzeń „Latarnika”
Konstrukcja i narracja „Latarnika”

„Sachem”
Charakterystyka Sachema
„Sachem” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji noweli „Sachem”
Wyjaśnienie tytułu „Sachem”
Geneza noweli „Sachem”
Konstrukcja noweli „Sachem”
Pozostali bohaterowie noweli „Sachem”
Plan zdarzeń noweli „Sachem”
Motywy literackie w „Sachemie”
Najważniejsze cytaty noweli „Sachem”

„Szkice węglem”
„Szkice węglem” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji noweli „Szkice węglem”
Charakterystyka Wawrzona Rzepy
Charakterystyka Marii Rzepowej
Charakterystyka Zołzikiewicza
Problematyka „Szkiców węglem”
Geneza „Szkiców węglem”
Narracja i styl w noweli „Szkice węglem”
Konstrukcja „Szkiców węglem”
Interpretacja tytułu – „Szkice węglem”
Pozostali bohaterowie „Szkiców węglem”
Motywy literackie w noweli „Szkice węglem”
Plan wydarzeń noweli „Szkice węglem”
Ekranizacja „Szkiców węglem”
Najważniejsze cytaty z noweli „Szkice węglem”

„Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Charakterystyka Michasia
„Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” – streszczenie szczegółowe
Czas i miejsce akcji „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Problematyka „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Geneza „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Narracja w noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Kompozycja i styl noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Wyjaśnienie tytułu „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Charakterystyka pozostałych bohaterów noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Plan wydarzeń noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Motywy literackie w noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
Najważniejsze cytaty z noweli „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”

Inne
Nowelistyka Henryka Sienkiewicza
Henryk Sienkiewicz - biografia
Twórczość Sienkiewicza
Kalendarium życia Henryka Sienkiewicza
O Sienkiewiczu powiedzieli...
Sienkiewicz - ciekawostki
Bibliografia
Nowela jako gatunek. Wyznaczniki



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies