Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Pan Tadeusz
• spór między rodami – osią fabuły jest spór Horeszków i Sopliców o zamek. Niegdyś własność Stolnika została po konfederacji przyznana przez Moskali Soplicom w zamian za rzekomą lojalność Jacka, który zastrzelił Horeszkę broniącego się przed nieprzyjacielem. Zniewagi tej nie może zapomnieć sługa dawnych właścicieli – Gerwazy, który przypomina tragiczna historię młodemu Hrabiemu. Spór ozywa na nowo, a szlachta dzieli się między zwolenników jednej i drugiej strony. Zamiast jednoczyć się przeciw wspólnemu wrogowi bohaterowie dokonują zajazdu i dochodzi do bratobójczej walki. Spór kończy ślub potomków obu rodów - Tadeusza i Zosi.
• tradycja narodowa i tożsamość – w Soplicowie („sercu ojczyzny”) rządzą stare polskie obyczaje szlacheckie, grzeczność i dobre wychowanie każdy zna swoje miejsce, a porządek planowany jest nie tylko podczas uroczystości czy posiłków przy stole, ale także podczas spacerów czy grzybobrania. Stare zasady wprowadzają w życiu człowieka ład, a troska o ich przestrzeganie to patriotyczny obowiązek. Kultura sarmacka bogata jest w ceremoniały, zasady przestrzegane w towarzystwie, kulturę rozmowy. Esencją polskości jest zachowanie hierarchii, gościnność, kultura stołu, ceremonie zaręczyn, polowania, rady szlacheckie i zajazdy. Jednak Mickiewicz dostrzega, że świat ten powoli odchodzi, a jednym z zagrożeń dlań są zagraniczne mody.
• obraz przyrody - pełnoprawnym bohaterem utworu jest przyroda, tworzy jego klimat, harmonizuje się z wydarzeniami i stanem emocjonalnym bohaterów(wieczór przed burzą, pojawienie się komety). Przyroda wyznacza rytm dnia, czasem sprawia groźne wrażenie, choć zazwyczaj opasywana jest sielska i swojska. Mickiewicz, jak nikt przed nim, namalował litewskie krajobrazy, kreśląc szeroka perspektywę (chmury, rozgwieżdżone niebo), skupiając się na zjawiskach meteorologicznych (burza, wschód słońca), czy szczegółach naturalnego pejzażu (ogród, sad, dwa stawy).
• przemiana – dotyczy głównie przemiany romantycznego bohatera Jacka Soplicy, który z porywczego kochanka zmienia się w skromnego emisariusza walczącego o Polskę na wielu frontach księdza Robaka (zmiana imienia), dojrzewają Tadeusz i Zosia, zmienia się także całe polskie społeczeństwo szlachcie, stad w utworze po wielokroć pojawia się określenie „ostatni”.
• historia – jest obecna we wspomnieniach (konfederacja barska i targowicka , powstanie kościuszkowskie, konstytucja 3 Maja), w kulcie narodowych pamiątek (portrety bohaterów narodowych na ścianach, tabakiera), w budowie fabuły – koncert Jankiela. Utwór kończy się przybyciem w 1812 roku na Litwę wojsk generała Dąbrowskiego, do którego już wcześniej przyłączyli się uczestnicy krwawej potyczki z Moskalami (Tadeusz, Hrabia, Dobrzyńscy). Historię współtworzą głównie członkowie warstwy szlacheckiej.
• miłość – w epopei ma wiele obliczy – uczucie łączące Jacka Soplicę z Ewą kończy się tragicznie, miłość fizyczną odzwierciedlają liczne romanse Telimeny, powierzchowne uczucie łączy Hrabiego z Telimeną, zaś głęboki i spełniony afekt, choć nie bez przeszkód, łączy Tadeusza i Zosię. Inny y rodzaj miłości to patriotyzm uosobiony głównie w postaci księdza Robaka. Najważniejsze problemy w „Panu Tadeuszu”
Autor: Jakub Rudnicki• spór między rodami – osią fabuły jest spór Horeszków i Sopliców o zamek. Niegdyś własność Stolnika została po konfederacji przyznana przez Moskali Soplicom w zamian za rzekomą lojalność Jacka, który zastrzelił Horeszkę broniącego się przed nieprzyjacielem. Zniewagi tej nie może zapomnieć sługa dawnych właścicieli – Gerwazy, który przypomina tragiczna historię młodemu Hrabiemu. Spór ozywa na nowo, a szlachta dzieli się między zwolenników jednej i drugiej strony. Zamiast jednoczyć się przeciw wspólnemu wrogowi bohaterowie dokonują zajazdu i dochodzi do bratobójczej walki. Spór kończy ślub potomków obu rodów - Tadeusza i Zosi.
• tradycja narodowa i tożsamość – w Soplicowie („sercu ojczyzny”) rządzą stare polskie obyczaje szlacheckie, grzeczność i dobre wychowanie każdy zna swoje miejsce, a porządek planowany jest nie tylko podczas uroczystości czy posiłków przy stole, ale także podczas spacerów czy grzybobrania. Stare zasady wprowadzają w życiu człowieka ład, a troska o ich przestrzeganie to patriotyczny obowiązek. Kultura sarmacka bogata jest w ceremoniały, zasady przestrzegane w towarzystwie, kulturę rozmowy. Esencją polskości jest zachowanie hierarchii, gościnność, kultura stołu, ceremonie zaręczyn, polowania, rady szlacheckie i zajazdy. Jednak Mickiewicz dostrzega, że świat ten powoli odchodzi, a jednym z zagrożeń dlań są zagraniczne mody.
• obraz przyrody - pełnoprawnym bohaterem utworu jest przyroda, tworzy jego klimat, harmonizuje się z wydarzeniami i stanem emocjonalnym bohaterów(wieczór przed burzą, pojawienie się komety). Przyroda wyznacza rytm dnia, czasem sprawia groźne wrażenie, choć zazwyczaj opasywana jest sielska i swojska. Mickiewicz, jak nikt przed nim, namalował litewskie krajobrazy, kreśląc szeroka perspektywę (chmury, rozgwieżdżone niebo), skupiając się na zjawiskach meteorologicznych (burza, wschód słońca), czy szczegółach naturalnego pejzażu (ogród, sad, dwa stawy).
• przemiana – dotyczy głównie przemiany romantycznego bohatera Jacka Soplicy, który z porywczego kochanka zmienia się w skromnego emisariusza walczącego o Polskę na wielu frontach księdza Robaka (zmiana imienia), dojrzewają Tadeusz i Zosia, zmienia się także całe polskie społeczeństwo szlachcie, stad w utworze po wielokroć pojawia się określenie „ostatni”.
• historia – jest obecna we wspomnieniach (konfederacja barska i targowicka , powstanie kościuszkowskie, konstytucja 3 Maja), w kulcie narodowych pamiątek (portrety bohaterów narodowych na ścianach, tabakiera), w budowie fabuły – koncert Jankiela. Utwór kończy się przybyciem w 1812 roku na Litwę wojsk generała Dąbrowskiego, do którego już wcześniej przyłączyli się uczestnicy krwawej potyczki z Moskalami (Tadeusz, Hrabia, Dobrzyńscy). Historię współtworzą głównie członkowie warstwy szlacheckiej.
• dom – ostoja polskości – arkadyjski dom w Soplicowie, to miejsce bezpieczne, uporządkowane, gościnne, panują tu dawne obyczaje i tradycje będące podstawa patriotyzmu. Wyidealizowane na wzór baśniowego raju Soplicowo to centrum polszczyzny, które jak w soczewce pokazuje obraz Polski i Polaków.
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies