Podkomorzy podsumowuje swoją opowieść słowami „co Francuz wymyśli, to Polak polubi”. Na szczęście – według Podkomorzego – minęły już czasy, kiedy to młodzi jechali za granicę po modę. Teraz jeżdżą tam, by się uczyć. Mówi dalej o Napoleonie, o tym, że nastał znów czas walki, kiedy to o Polakach ponownie będzie głośno, ponieważ po wielu latach pojawiła się szansa dla Rzeczypospolitej. Żal mu jednak, że tyle lat minęło w narodowej bezczynności. Zwraca się do Bernardyna, księdza Robaka, z cichym pytaniem, czy to prawda, że odebrał on wiadomości zza Niemna i czy dotyczą one także polskich wojsk. Ksiądz zaprzecza i dodaje, że polityka go nudzi.

Wśród gości Sędziego jest również Moskal, kapitan Ryków, stary żołnierz, kwaterujący w pobliskiej wiosce, zaproszony przez Sędziego z czystej grzeczności. Ryków przyznaje, że umie mówić po polsku, że sympatyzuje z Polakami. Potwierdza pogłoski o zbliżającej się wojnie. Jego major dostał nakaz szykowania się do marszu. Wspomina także o przebiegłości Bonapartego, porównując go do lisa.

Wniesiono czwartą potrawę. W tym samym czasie otworzyły się boczne drzwi i weszła młoda, urodziwa kobieta, która zwróciła uwagę zebranych swoim strojem. Wszyscy, z wyjątkiem Tadeusza, witają damę. Słychać szepty, że jej strój jest zbyt wytworny jak na wieś i dzień powszedni. Dama, poruszając się lekko, wita ukłonem gości i zmierza do wolnego krzesła obok Tadeusza. Niespodziewanie potyka się i wspiera na ramieniu młodzieńca.

Rozpoczynają się rozmowy na temat polowania. Asesor i Rejent spierają się o to, czyj chart – Kusy Rejenta czy Sokół Asesora – upolował zająca. Do kłótni przyłączają się inni, ale nikt tak naprawdę nie potrafi zawyrokować, który pies zwyciężył.

Sędzia przeprasza nowo przybyłą damę, że uczta rozpoczęła się bez niej. Tadeusz przygląda się swojej towarzyszce. Dochodzi do wniosku, że to ją rano widział w ogrodzie, choć teraz, z bliska wydaje mu się bardziej dojrzała i czarnowłosa. Nieznana ogrodniczka sprawiała wrażenie, że jest dziewczynką, zaś on miał przed sobą kobietę dojrzałą, lecz bardzo piękną.

Tadeusz liczy sobie dwadzieścia lat. Od dzieciństwa mieszkał w Wilnie, gdzie opiekował się nim z woli ojca, ksiądz. Stryj nie szczędził na jego naukę, lecz Tadeusz, Soplica z krwi i kości, bardziej nadawał się na żołnierza i zamiast uczyć się, wolał jeździć na koniu i strzelać. Jego ojciec w testamencie prosił, by syn został żołnierzem. Tadeusz zamierzał na wsi korzystać ze swobody. Potem miał wstąpić do polskiego wojska. Stryj jednak nagle zmienił zdanie i nakazał, by wychowanek wrócił do domu, ożenił się i objął gospodarstwo. Później Tadeusz miał zostać dziedzicem Sędziego.

Sąsiadka Tadeusza zwraca na niego uwagę. Oboje zaczynają coraz śmielej się sobie przyglądać. Kobieta pierwsza rozpoczyna rozmowę po francusku, pytając o książki. Potem rozmawiają o malarstwie, tańcach, rzeźbiarstwie. Tadeusz jest zdumiony jej wiedzą i obawia się kompromitacji. Po pewnym czasie poufale żartują ze sobą. Dama kładzie przed nim trzy gałki z chleba i każe wybrać jedną. Tadeusz wybiera najbliższą sobie, co wywołuje w niej zadowolenie, a z kolei zasmuca Podkomorzankę.

Na drugim końcu stołu trwa spór między zwolennikami Kusego a zwolennikami Sokoła. Rejent opowiada swoją wersję zdarzeń. Według niego pościg za zającem wygrał Kusy. Tadeusz, wyrwany z rozmowy z piękną damą, pytaniem Rejenta o wynik pościgu między psami, przyznaje mu rację, co z kolei wywołuje złość Asesora. Asesor pyta – a znany jest w całej okolicy z ciętych ripost – czy spór może rozsądzić Telimena, ciotka Tadeusza, która przez wiele lat mieszkała w stolicy i zapewne zna się lepiej na łowach niż młody Tadeusz. Dla Tadeusza wiadomość, że piękna dama obok niego jest jego ciotką, jest zaskoczeniem. Podkomorzy uspokaja zwaśnione strony, zarządzając przeniesienie sporu na kolejny dzień. Zapowiada polowanie. Częstuje Wojskiego tabaką z pięknej starej, złotej tabakiery, którą jego ojciec dostał od króla Stanisława.

Wojski, znany powszechnie ze sztuki polowania, jest zasmucony faktem, że spierają się o psy. Opowiada, że za jego czasów polowano na łosie, wilki, dziki i niedźwiedzie, a nie na zające. Odmawia udziału w łowach, ponieważ nikt z jego rodu Hreczechów nie zniżył się do polowania na szaraka. Wypowiedź Wojskiego wywołuje śmiech zebranych. Wszyscy wstają od stołów. Tadeusz podaje ramię Telimenie.

Młody Soplica z kilkoma gośćmi idzie do stodoły, by w zastępstwie gospodarza dopilnować przygotowań do snu. Nadal rozpamiętuje wieczorne wydarzenia. Nie ma jednak kogo wypytać o Telimenę i o łączące ich pokrewieństwo.

Kiedy wszyscy zasypiają, Sędzia planuje i wydaje rozporządzenia, dotyczące polowania. Woźny Protazy przyznaje się, że to on nakazał przenieść stoły do zamku. Uważa bowiem, że zamek należy już do Sopliców, a sam fakt, że zaproszono tam gości stanowi dowód na to, kto jest jego właścicielem. Sędzia zasypia. Woźny wyciąga swoją trybunalską wokandę i czyta o różnych procesach. Wspomina dni, kiedy brał udział w takich zatargach, czasy, kiedy przemycał na Litwę wiadomości z ojczyzny. Nowiny te krążyły potajemnie po całej Litwie. Czasem przemycano polskie gazety, z których rodziny dowiadywały się o śmierci bądź sławie bliskich.

strona:    1    2    3    4    5    6    7    8    9    10  

Szybki test:

Na powitanie Tadeusza w Soplicowie wychodzi:
a) Wojski
b) Sędzia
c) ksiądz Robak
d) Telimena
Rozwiązanie

Bartek z zaścianka Dobrzyń zwany był:
a) Mopankiem
b) Kurkiem
c) Prusakiem
d) Klucznikiem
Rozwiązanie

Telimena górkę, gdzie odnajduje strumyk nazywa:
a) „Świątynią Dumania”
b) „Świątynią Milczenia”
c) „Świątynią Melancholii”
d) „Świątynią Rozmyślań”
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

Streszczenia	Opracowanie
„Pan Tadeusz” - streszczenie szczegółowe z testem Dzieje Jacka Soplicy Dzieje Jacka Soplicy w punktach	„Pan Tadeusz” - wiadomości wstępne Pan Tadeusz – podstawowe informacje Soplicowo jako centrum polszczyzny Soplicowo - arkadyjski obraz szlacheckiego dworku Biografia Adama Mickiewicza Obyczaje i zwyczaje w „Panu Tadeuszu” Okoliczności powstania „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza Inwokacja w „Panu Tadeuszu” Cechy epopei Czas i miejsce akcji „Pana Tadeusza” Plan wydarzeń „Pana Tadeusza” Środki stylistyczne w inwokacji „Pana Tadeusza” „Pan Tadeusz” jako epopeja narodowa Kompozycja i styl „Pana Tadeusza” Opis zajazdu w „Panu Tadeuszu” Jacek Soplica – bohater romantyczny Spór Horeszków z Soplicami o zamek Spór Asesora z Rejentem Zwyczaje szlacheckie w domu Sędziego Najważniejsze problemy w „Panu Tadeuszu” Tematyka „Pana Tadeusza” Interpretacja koncertu Jankiela Opis zaścianka w Dobrzyniu Porównanie opowieści Gerwazego (Księga II) ze spowiedzią Jacka Soplicy (Księga X) Opis zamku Horeszków w „Panu Tadeuszu” Opis Soplicowa Gatunki literackie w „Panu Tadeuszu” Środki stylistyczne w opisie koncertu Jankiela Plan wydarzeń koncertu Jankiela Wydarzenia historyczne w koncercie Jankiela („Pan Tadeusz”) Kogo przedstawiają portrety na ścianach Soplicowa? Poetyka „Pana Tadeusza” Opis polowania na niedźwiedzia w „Panu Tadeuszu” Szlachta w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza Opisy przyrody w „Panu Tadeuszu” Opis serwisu obiadowego w „Panu Tadeuszu” Jak doszło do zajazdu na Soplicowo? Narrator w „Panu Tadeuszu” – jego rola i miejsce Opis grzybobrania w „Panu Tadeuszu” Prawda historyczna a fikcja literacka w „Panu Tadeuszu” Środki stylistyczne w opisie sadu w „Panu Tadeuszu” Opis sadu w „Panu Tadeuszu” Pojęcie „zajazd” w „Panu Tadeuszu” Dyplomatyka i łowy – pytania i odpowiedzi Intertekstekstualność w „Panu Tadeuszu” Romans Telimeny i Tadeusza Spotkanie Tadeusza i Telimeny w „Świątyni dumania” O co spierali się Telimena z Sędzią? Argumenty każdej ze stron Pierwsze spotkanie Tadeusza i Zosi Kogo zabił Jacek Soplica? Epilog „Pana Tadeusza”- interpretacja Plan koncertu Wojskiego Bibliografia Co to jest czarna polewka? Czytanie ze zrozumieniem fragmentu książki Aliny Witkowskiej „Mickiewicz, słowo i czyn” - odpowiedzi
Bohaterowie
Hrabia – charakterystyka Spowiedź Jacka Soplicy Kim był Jacek Soplica? Stolnik Horeszko – charakterystyka Jacek Soplica/ksiądz Robak – charakterystyka postaci Zosia - charakterystyka Telimena - charakterystyka Sędzia Soplica - charakterystyka Tadeusz Soplica - charakterystyka Pozostali bohaterowie „Pana Tadeusza”

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies