Hrabia i Telimena, widząc pożegnanie młodych, wzruszają się. Hrabia godzi się z młodym Soplicą, ciesząc się, że młodzieniec zakochał się w Zosi, a nie, jak myślał, w Telimenie. Sędzia mówi, że Hrabia nie musi wyjeżdżać i może wykupić się od więzienia. Hrabia jednak uważa, że to byłoby niegodne, że też kocha, ale wcześniej musi zostać bohaterem. Wyznaje wszystkim, że kocha Telimenę, lecz, za przykładem Tadeusza, zamierza walczyć. Telimena daruje mu swoją wstążkę. Hrabia wychodzi.

Robak błogosławi Tadeusza. Sędzia pyta go, czy nie chce powiedzieć, kim jest dla niego, lecz ksiądz nie chce, by syn wstydził się, że ma takiego ojca. Robak prosi, by wezwano plebana. Czuje, że tej nocy umrze, ponieważ już wcześniej był dwukrotnie postrzelony i rana ponownie otworzyła się. Chce rozmawiać tylko z bratem i Klucznikiem.

Ksiądz wyjawia, że w rzeczywistości jest Jackiem Soplicą. Prosi Gerwazego o wybaczenie. Opowiada o swojej wielkiej miłości do Ewy, córki Stolnika Horeszki. Stolnik udawał jego przyjaciela, a Jacek nie słuchał innych, którzy mówili mu, że Horeszko nie odda mu swojej jedynej córki za żonę. Stolnik wiedział, że młodzi się pokochali, jednak nadal gościł w swym zamku Jacka, zapewniając go o swojej przyjaźni. Ewa prosiła Soplicę, by nie wyjawiał ich uczuć ojcu. Po odmowie Jacek zamierzał wyjechać. Jechał pożegnać Stolnika. Ewa zemdlała na wieść o jego wyjeździe. Oboje płakali. Jacek chciał błagać Stolnika o litość, lecz Horeszko oznajmił mu wtedy, że kasztelan stara się o rękę jego córki i zapytał o radę, czy ma ją wydać za mąż. Zrozpaczony Jacek uciekł z zamku.

Klucznik zarzuca mu zmowę z Moskalami. Jacek zaprzecza. Opowiada, że postanowił zapomnieć o Ewie, poślubił inną dziewczynę, która szczerze go kochała, lecz on nie potrafił odwzajemnić jej uczuć. Jego żona wcześnie zmarła, zostawiając syna. Jacek dowiedział się o zaręczynach Ewy. Słyszał, że Stolnikówna mdlała i płakała. Horeszko wydał bal, by uczcić zaręczyny córki.

Jacek przypadkowo znalazł się niedaleko zamku, kiedy trwał najazd Moskali. Najpierw odczuł radość. Potem gniew, kiedy widział, że Stolnik tak dzielnie się broni. W złości chwycił broń i wystrzelił. Ma żal do Klucznika, że wówczas go nie zabił.

Jacka uznano za zdrajcę, wszyscy odwrócili się od niego. Moskale oddali mu część dóbr Stolnika w nagrodę. Uciekł z kraju, nie mogąc znieść wstydu i udręki. Dowiedział się, że Ewa z mężem została wywieziona na Sybir. Tam młodo zmarła, osierocając Zosię. Zaopiekował się dziewczynką, oddając ją na wychowanie Telimenie i płacąc na jej utrzymanie. Walczył za kraj, by odkupić swoją winę.

Klucznik dopiero teraz wyznaje, że Stolnik w chwili śmierci, zrobił znak krzyża i wybaczył Jackowi. Ksiądz Robak dostaje list, z którego dowiaduje się, że wybuchła wojna. Mówi, że teraz może spokojnie umrzeć. Przyjeżdża pleban. Robak umiera.

Księga jedenasta: Rok 1812

Nadchodzi wiosna. Na Litwie wybucha wojna. Soplicowo leży na trakcie, którym od strony Niemna nadciągają wojska, prowadzone przez księcia Józefa i króla Hieronima. W Soplicowie urządzono obóz wojskowy. Wśród żołnierzy byli generałowie: Dąbrowski, Kniaziewicz, Małachowski, Giedrojć i Grabowski.

Wojski przygotowuje ucztę. Kolejnego dnia mają odbyć się zaręczyny trzech par. Ma to być uczta wedle życzenia Dąbrowskiego złożona z polskich dań. Wojski wyciąga księgę, zatytułowaną „Kucharz doskonały” i z niej przygotowuje polskie specjały.

Jest dzień Najświętszej Panny Kwietnej. Cała okolica zbiera się w kaplicy na nabożeństwie. Ludzie przyszli zobaczyć żołnierzy i polskich generałów. Po mszy Podkomorzy, który został obrany konfederackim marszałkiem, wspomina Jacka Soplicę. Mówi, że nadszedł czas, by zapomnieć o jego grzechach i ogłosić jego zasługi. Opowiada o tym, jak to Jacek jako ksiądz Robak przenosił tajne listy, walczył pod Hohenlinden, walczył o Samosierrę. Po śmierci sam cesarz odznaczył go krzyżem Legii Honorowej. Podkomorzy ogłasza przywrócenie do łask Jacka Soplicy i wiesza odznakę na jego grobie.

Sędzia zaprasza na biesiadę gości i chłopów. Na schodach dworu, w zgodzie siedzą Protazy i Gerwazy, popijając miód i częstując się tabaką. Rozmawiają o zakończonym procesie o zamek. Zakończonym dzięki małżeństwu Tadeusza i Zosi. Protazy mówi, że rok temu widział dwa walczące wróble, którym czeladź nadała imiona Soplicy i Hrabiego. Zosia rozdzieliła ptaki i wszyscy orzekli, że jej rolą będzie pogodzenie dwóch zwaśnionych rodów. Gerwazy przyznaje, że bardzo lubił Tadeusza, kiedy ten był jeszcze dzieckiem i nigdy by nie pomyślał, że będzie dziedzicem zamku i mężem Zosi.

Woźny i Klucznik widzą rozmawiającego w ogrodzie z Zosią Tadeusza w stroju ułana, z ręką na temblaku. Tadeusz chce, zanim wymienią się zaręczynowymi obrączkami, usłyszeć od Zosi, czy dziewczyna go kocha. Dla niego małżeństwo to bardzo ważna rzecz i pragnie, by Zosia kierowała się sercem, a nie naciskami ze strony Telimeny czy też Sędziego. Zosia odpowiada, że pokochała Tadeusza w nocy, kiedy umarł ksiądz Robak i przez cały czas myślała o nim.

W dawnym pokoju Tadeusza mieszka Rejent, który wystrojony patrzy, jak jego narzeczona kończy przygotowania do uczty. Wtem w oddali dostrzeżono zająca. Asesor i Rejent biegną ze swoimi chartami. Wojski każe je spuścić ze smyczy i psy razem dopadają szaraka. Wojski wydaje werdykt: zwycięzcami są obaj mężczyźni. Rejent mówi, że pierścień, który swojego czasu złożył Sędziemu, przekazuje Wojskiemu. Konia, który miał być zastawem, zabrali ułani, ale wyposażenie Rejent przekazuje Asesorowi. Ten z kolei daje Rejentowi obrożę. Oboje w zgodzie wracają do domu.

strona:    1    2    3    4    5    6    7    8    9    10  

Szybki test:

Mieszkańcy Soplicowa pojawienie się komety postrzegają jako:
a) zły znak
b) zapowiedź dobrobytu
c) zapowiedź wojny
d) oznakę gwałtownych zmian
Rozwiązanie

Otwartość bramy dworu świadczy o:
a) gościnności właściciela
b) dniu świątecznym
c) oczekiwaniu na gości
d) braku lęku przed złodziejami
Rozwiązanie

Ziemie Horeszków dostały się Soplicom w wyniku:
a) Targowicy
b) reform carskich
c) uchwalenia konstytucji
d) I rozbioru Polski
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

Streszczenia	Opracowanie
„Pan Tadeusz” - streszczenie szczegółowe z testem Dzieje Jacka Soplicy Dzieje Jacka Soplicy w punktach	„Pan Tadeusz” - wiadomości wstępne Pan Tadeusz – podstawowe informacje Soplicowo jako centrum polszczyzny Soplicowo - arkadyjski obraz szlacheckiego dworku Biografia Adama Mickiewicza Obyczaje i zwyczaje w „Panu Tadeuszu” Okoliczności powstania „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza Inwokacja w „Panu Tadeuszu” Cechy epopei Czas i miejsce akcji „Pana Tadeusza” Plan wydarzeń „Pana Tadeusza” Środki stylistyczne w inwokacji „Pana Tadeusza” „Pan Tadeusz” jako epopeja narodowa Kompozycja i styl „Pana Tadeusza” Opis zajazdu w „Panu Tadeuszu” Jacek Soplica – bohater romantyczny Spór Horeszków z Soplicami o zamek Spór Asesora z Rejentem Zwyczaje szlacheckie w domu Sędziego Najważniejsze problemy w „Panu Tadeuszu” Tematyka „Pana Tadeusza” Interpretacja koncertu Jankiela Opis zaścianka w Dobrzyniu Porównanie opowieści Gerwazego (Księga II) ze spowiedzią Jacka Soplicy (Księga X) Opis zamku Horeszków w „Panu Tadeuszu” Opis Soplicowa Gatunki literackie w „Panu Tadeuszu” Środki stylistyczne w opisie koncertu Jankiela Plan wydarzeń koncertu Jankiela Wydarzenia historyczne w koncercie Jankiela („Pan Tadeusz”) Kogo przedstawiają portrety na ścianach Soplicowa? Poetyka „Pana Tadeusza” Opis polowania na niedźwiedzia w „Panu Tadeuszu” Szlachta w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza Opisy przyrody w „Panu Tadeuszu” Opis serwisu obiadowego w „Panu Tadeuszu” Jak doszło do zajazdu na Soplicowo? Narrator w „Panu Tadeuszu” – jego rola i miejsce Opis grzybobrania w „Panu Tadeuszu” Prawda historyczna a fikcja literacka w „Panu Tadeuszu” Środki stylistyczne w opisie sadu w „Panu Tadeuszu” Opis sadu w „Panu Tadeuszu” Pojęcie „zajazd” w „Panu Tadeuszu” Dyplomatyka i łowy – pytania i odpowiedzi Intertekstekstualność w „Panu Tadeuszu” Romans Telimeny i Tadeusza Spotkanie Tadeusza i Telimeny w „Świątyni dumania” O co spierali się Telimena z Sędzią? Argumenty każdej ze stron Pierwsze spotkanie Tadeusza i Zosi Kogo zabił Jacek Soplica? Epilog „Pana Tadeusza”- interpretacja Plan koncertu Wojskiego Bibliografia Co to jest czarna polewka? Czytanie ze zrozumieniem fragmentu książki Aliny Witkowskiej „Mickiewicz, słowo i czyn” - odpowiedzi
Bohaterowie
Hrabia – charakterystyka Spowiedź Jacka Soplicy Kim był Jacek Soplica? Stolnik Horeszko – charakterystyka Jacek Soplica/ksiądz Robak – charakterystyka postaci Zosia - charakterystyka Telimena - charakterystyka Sędzia Soplica - charakterystyka Tadeusz Soplica - charakterystyka Pozostali bohaterowie „Pana Tadeusza”

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies