Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Lalka
Czas akcji
Czas w powieści, zgodnie z zasadami realizmu, jest ściśle określony.
Akcja właściwa powieści obejmuje niecałe dwa lata. To okres od marca 1878 do schyłku października 1879 roku. Pamiętniki Ignacego Rzeckiego (czas akcji uprzedniej, czyli retrospekcje) rozszerzają ją do początków XIX w. oraz, w opowieściach jego ojca, do czasów napoleońskich.
Dzięki wprowadzeniu Pamiętnika starego subiekta autor wzbogacił swą powieść o perspektywę historyczną. Opisał w niej zamkniętą epokę walk o wolność: Wiosny Ludów (1848) i powstania styczniowego (1863).
Wskutek tego zabiegu czas fabuły „Lalki” to prawie pół wieku. Powoduje to, iż dzieło Prusa staje się panoramą życia społecznego i przemian w nim zachodzących.
Miejsce akcji
Właściwa akcja powieści toczy się w realiach dziewiętnastowiecznej Warszawy, a dokładniej na ulicach, w parkach, sklepach, budynkach i kościołach.
Przykładem tego jest obszerny opis warszawskiej ulicy w czerwcu, umieszczony w rozdziale jedenastym tomu pierwszego: „W czerwcu fizjognomia Warszawy ulega widocznej zmianie. Puste przedtem hotele napełniają się i podwyższają ceny (…)Na ulicach, w ogrodach, teatrach, w restauracjach, na wystawach, w sklepach i magazynach strojów damskich widać figury nie spotykane w zwykłym czasie. Są nimi tędzy i opaleni mężczyźni w granatowych czapkach z daszkami, w zbyt obszernych butach, w ciasnych rękawiczkach, w garniturach pomysłu prowincjonalnego krawca. Towarzyszą im gromadki dam, nie odznaczających się pięknością ani warszawskim szykiem, tudzież niemniej liczne gromadki niezręcznych dzieci, którym z ust szeroko otwartych wygląda zdrowie. Jedni z wiejskich gości przyjeżdżają tu z wełną na jarmark, drudzy na wyścigi, inni, ażeby zobaczyć wełnę i wyścigi; ci dla spotkania się z sąsiadami, których na miejscu mają o wiorstę drogi, tamci dla odświeżenia się w stolicy mętnej wody i pyłu, a owi męczą się przez kilkudniową podróż sami nie wiedząc po co”.
Powieść, dzięki realistycznym i dokładnym opisom jest świadectwem epoki pozytywizmu . Pisarz dokładne wskazuje miejsca pobytu bohaterów: sklep Mincla był na Podwalu, Wokulskiego na Krakowskim Przedmieściu. Główny bohater z okien swego mieszkania widział pomnik Kopernika, chodził na spacery do Łazienek, jeździł Alejami Ujazdowskimi. Czas i miejsce akcji w „Lalce”
Autor: Karolina MarlgaCzas akcji
Czas w powieści, zgodnie z zasadami realizmu, jest ściśle określony.
Akcja właściwa powieści obejmuje niecałe dwa lata. To okres od marca 1878 do schyłku października 1879 roku. Pamiętniki Ignacego Rzeckiego (czas akcji uprzedniej, czyli retrospekcje) rozszerzają ją do początków XIX w. oraz, w opowieściach jego ojca, do czasów napoleońskich.
Dzięki wprowadzeniu Pamiętnika starego subiekta autor wzbogacił swą powieść o perspektywę historyczną. Opisał w niej zamkniętą epokę walk o wolność: Wiosny Ludów (1848) i powstania styczniowego (1863).
Wskutek tego zabiegu czas fabuły „Lalki” to prawie pół wieku. Powoduje to, iż dzieło Prusa staje się panoramą życia społecznego i przemian w nim zachodzących.
Miejsce akcji
Właściwa akcja powieści toczy się w realiach dziewiętnastowiecznej Warszawy, a dokładniej na ulicach, w parkach, sklepach, budynkach i kościołach.
Przykładem tego jest obszerny opis warszawskiej ulicy w czerwcu, umieszczony w rozdziale jedenastym tomu pierwszego: „W czerwcu fizjognomia Warszawy ulega widocznej zmianie. Puste przedtem hotele napełniają się i podwyższają ceny (…)Na ulicach, w ogrodach, teatrach, w restauracjach, na wystawach, w sklepach i magazynach strojów damskich widać figury nie spotykane w zwykłym czasie. Są nimi tędzy i opaleni mężczyźni w granatowych czapkach z daszkami, w zbyt obszernych butach, w ciasnych rękawiczkach, w garniturach pomysłu prowincjonalnego krawca. Towarzyszą im gromadki dam, nie odznaczających się pięknością ani warszawskim szykiem, tudzież niemniej liczne gromadki niezręcznych dzieci, którym z ust szeroko otwartych wygląda zdrowie. Jedni z wiejskich gości przyjeżdżają tu z wełną na jarmark, drudzy na wyścigi, inni, ażeby zobaczyć wełnę i wyścigi; ci dla spotkania się z sąsiadami, których na miejscu mają o wiorstę drogi, tamci dla odświeżenia się w stolicy mętnej wody i pyłu, a owi męczą się przez kilkudniową podróż sami nie wiedząc po co”.
Bohaterowie noszą właściwe dla ducha epoki stroje, wygłaszają wyznawane i popularne wówczas poglądy. Wszystko to czyni z ówczesnej Warszawy pełnoprawnego bohatera.
Wraz z głównym bohaterem odwiedzamy także Paryż .
W rozdziale pierwszym tomu drugiego czytamy: „Wyszedł przed bramę [Wokulski] i zatrzymał się na chodniku. Ulica szeroka, wysadzona drzewami. W jednej chwili przelatuje około niego ze sześć powozów i żółty omnibus, naładowany podróżnymi wewnątrz i na dachu. Na prawo, gdzieś bardzo daleko, widać plac, na lewo - pod hotelem - niedużą markizę, a pod nią gromadę mężczyzn i kobiet, którzy siedzą przy okrągłych stoliczkach, prawie na chodniku, i piją kawę”.
Innym miejscem wydarzeń jest Zasławek: „Znajdowali się już na terytorium należącym do prezesowej i właśnie Wokulski przypatrywał się rezydencji. Na dość wysokim, choć łagodnym wzgórzu wznosił się piętrowy pałac z dwoma parterowymi; skrzydłami. Za nim zieleniły się stare drzewa parku, przed nim rozścielała się jakby wielka łąka, poprzecinana ścieżkami, tu i ówdzie ozdobiona klombem, posągiem albo altanką. U stóp wzgórza połyskiwała obszerna płachta wody, oczywiście sadzawka, na której kołysały się łódki i łabędzie. Na tle zieloności pałac jasnożółtej barwy z białymi słupami wyglądał okazale i wesoło. Na prawo i na lewo od niego widać było między drzewami murowane budynki gospodarskie” (Tom 2. Rozdział IV).
Szybki test:
Akcja właściwa powieści obejmuje :a) osiem miesięcy
b) niecałe dwa lata
c) pięć lat
d) rok
Rozwiązanie
Cytat: „Ulica szeroka, wysadzona drzewami. Na prawo, gdzieś bardzo daleko, widać plac, na lewo - pod hotelem - niedużą markizę, a pod nią gromadę mężczyzn i kobiet, którzy siedzą przy okrągłych stoliczkach, prawie na chodniku, i piją k
a) Zasławka
b) Paryża
c) Warszawy
d) Petersburga
Rozwiązanie
Czas w powieści jest:
a) nieistotny
b) nieokreślony
c) ściśle określony
d) zarysowany pobieżnie
Rozwiązanie
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies