Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Lalka

Czas i miejsce akcji w „Lalce”

Autor: Karolina Marlga

Czas akcji
Czas w powieści, zgodnie z zasadami realizmu, jest ściśle określony.

Akcja właściwa powieści obejmuje niecałe dwa lata. To okres od marca 1878 do schyłku października 1879 roku. Pamiętniki Ignacego Rzeckiego (czas akcji uprzedniej, czyli retrospekcje) rozszerzają ją do początków XIX w. oraz, w opowieściach jego ojca, do czasów napoleońskich.

Dzięki wprowadzeniu Pamiętnika starego subiekta autor wzbogacił swą powieść o perspektywę historyczną. Opisał w niej zamkniętą epokę walk o wolność: Wiosny Ludów (1848) i powstania styczniowego (1863).

Wskutek tego zabiegu czas fabuły „Lalki” to prawie pół wieku. Powoduje to, iż dzieło Prusa staje się panoramą życia społecznego i przemian w nim zachodzących.

Miejsce akcji

Właściwa akcja powieści toczy się w realiach dziewiętnastowiecznej Warszawy, a dokładniej na ulicach, w parkach, sklepach, budynkach i kościołach.

Przykładem tego jest obszerny opis warszawskiej ulicy w czerwcu, umieszczony w rozdziale jedenastym tomu pierwszego: „W czerwcu fizjognomia Warszawy ulega widocznej zmianie. Puste przedtem hotele napełniają się i podwyższają ceny (…)Na ulicach, w ogrodach, teatrach, w restauracjach, na wystawach, w sklepach i magazynach strojów damskich widać figury nie spotykane w zwykłym czasie. Są nimi tędzy i opaleni mężczyźni w granatowych czapkach z daszkami, w zbyt obszernych butach, w ciasnych rękawiczkach, w garniturach pomysłu prowincjonalnego krawca. Towarzyszą im gromadki dam, nie odznaczających się pięknością ani warszawskim szykiem, tudzież niemniej liczne gromadki niezręcznych dzieci, którym z ust szeroko otwartych wygląda zdrowie. Jedni z wiejskich gości przyjeżdżają tu z wełną na jarmark, drudzy na wyścigi, inni, ażeby zobaczyć wełnę i wyścigi; ci dla spotkania się z sąsiadami, których na miejscu mają o wiorstę drogi, tamci dla odświeżenia się w stolicy mętnej wody i pyłu, a owi męczą się przez kilkudniową podróż sami nie wiedząc po co”.
Powieść, dzięki realistycznym i dokładnym opisom jest świadectwem epoki pozytywizmu . Pisarz dokładne wskazuje miejsca pobytu bohaterów: sklep Mincla był na Podwalu, Wokulskiego na Krakowskim Przedmieściu. Główny bohater z okien swego mieszkania widział pomnik Kopernika, chodził na spacery do Łazienek, jeździł Alejami Ujazdowskimi.

Bohaterowie noszą właściwe dla ducha epoki stroje, wygłaszają wyznawane i popularne wówczas poglądy. Wszystko to czyni z ówczesnej Warszawy pełnoprawnego bohatera.

Wraz z głównym bohaterem odwiedzamy także Paryż .

W rozdziale pierwszym tomu drugiego czytamy: „Wyszedł przed bramę [Wokulski] i zatrzymał się na chodniku. Ulica szeroka, wysadzona drzewami. W jednej chwili przelatuje około niego ze sześć powozów i żółty omnibus, naładowany podróżnymi wewnątrz i na dachu. Na prawo, gdzieś bardzo daleko, widać plac, na lewo - pod hotelem - niedużą markizę, a pod nią gromadę mężczyzn i kobiet, którzy siedzą przy okrągłych stoliczkach, prawie na chodniku, i piją kawę”.

Innym miejscem wydarzeń jest Zasławek: „Znajdowali się już na terytorium należącym do prezesowej i właśnie Wokulski przypatrywał się rezydencji. Na dość wysokim, choć łagodnym wzgórzu wznosił się piętrowy pałac z dwoma parterowymi; skrzydłami. Za nim zieleniły się stare drzewa parku, przed nim rozścielała się jakby wielka łąka, poprzecinana ścieżkami, tu i ówdzie ozdobiona klombem, posągiem albo altanką. U stóp wzgórza połyskiwała obszerna płachta wody, oczywiście sadzawka, na której kołysały się łódki i łabędzie. Na tle zieloności pałac jasnożółtej barwy z białymi słupami wyglądał okazale i wesoło. Na prawo i na lewo od niego widać było między drzewami murowane budynki gospodarskie” (Tom 2. Rozdział IV).

Szybki test:

Akcja właściwa powieści obejmuje :
a) osiem miesięcy
b) niecałe dwa lata
c) pięć lat
d) rok
Rozwiązanie

Cytat: „Ulica szeroka, wysadzona drzewami. Na prawo, gdzieś bardzo daleko, widać plac, na lewo - pod hotelem - niedużą markizę, a pod nią gromadę mężczyzn i kobiet, którzy siedzą przy okrągłych stoliczkach, prawie na chodniku, i piją k
a) Zasławka
b) Paryża
c) Warszawy
d) Petersburga
Rozwiązanie

Czas w powieści jest:
a) nieistotny
b) nieokreślony
c) ściśle określony
d) zarysowany pobieżnie
Rozwiązanie

Zobacz inne artykuły:

Inne
Dzieje Wokulskiego
„Lalka” – krótki plan wydarzeń
„Lalka” – szczegółowy plan wydarzeń
„Lalka”- streszczenie szczegółowe z testem
„Lalka” – krótkie streszczenie
Stanisław Wokulski jako bohater przełomu epok
Ignacy Rzecki – charakterystyka
Interpretacja tytułu „Lalki”
Czas i miejsce akcji w „Lalce”
Najważniejsze problemy w „Lalce”
Tematyka „Lalki”
Cechy romantyczne i pozytywistyczne Stanisława Wokulskiego
Obraz społeczeństwa polskiego w „Lalce”
Tomasz Łęcki - charakterystyka
Izabela Łęcka - charakterystyka
Julian Ochocki - charakterystyka
Kompozycja „Lalki”
Narracja „Lalki” Prusa
Ocena Izabeli Łęckiej
Bolesław Prus - biografia
Geneza „Lalki” Prusa
Gatunki występujące w „Lalce”
Stanisław Wokulski romantyk czy pozytywista
Motyw pieniędzy w „Lalce” Bolesława Prusa
„Lalka” jako powieść o społecznym rozkładzie
„Lalka” jako powieść o nędzy i bogactwie
Filozofia w „Lalce” Prusa
„Lalka” jako powieść o marzeniach
Pozytywizm w „Lalce” Prusa
„Lalka” jako powieść o samotności
Wątek miłosny w „Lalce” Bolesława Prusa
„Lalka” Prusa. Obrona romantyzmu czy rozstanie z mitem? Argumenty za i przeciw.
Motyw przyjaźni w „Lalce” Prusa
Tło historyczne w „Lalce”
Ludności niemiecka w „Lalce”
Doktor Szuman – charakterystyka
Kazimiera Wąsowska - charakterystyka
Henryk Szlangbaum – charakterystyka
Kazimierz Starski – charakterystyka
Prezesowa Zasławska – charakterystyka
Hrabina Joanna Karolowa – charakterystyka
Helena Stawska – charakterystyka
Na czym polegał tragizm Stanisława Wokulskiego?
Proces o lalkę w utworze Bolesława Prusa
Struktura przestrzenna w „Lalce”
Lud miejski w „Lalce”
Mieszczaństwo w „Lalce”
Zdeklasowana szlachta w „Lalce”
Stanisław Wokulski - charakterystyka
Scharakteryzuj studentów i ich relacje ze społeczeństwem w „Lalce” Prusa
Próba samobójcza Stanisława Wokulskiego bohatera „Lalki” Prusa
Działalność filantropijna Stanisława Wokulskiego
Jak Prus zakończył „Lalkę” i dlaczego tak?
Humor w „Lalce”
Trzy pokolenia idealistów w „Lalce” scharakteryzuj i porównaj postawy i marzenia Ignacego Rzeckiego, Stanisława Wokulskiego, Juliana Ochockiego
Opis Warszawy w „Lalce”
Wielowymiarowość „Lalki” Bolesława Prusa
Symbole w „Lalce” Prusa
Nawiązania do „Lalki” w kulturze
Dzieciństwo i młodość Stanisława Wokulskiego
Opis Powiśla w „Lalce”
Opis Paryża w „Lalce”
Okoliczności śmierci Ignacego Rzeckiego
Opisz stosunki Rzeckiego z Heleną Stawską
Światopogląd Ignacego Rzeckiego
Kompozycja i styl „Lalki”
Cechy gatunkowe „Lalki”
Twórczość Prusa - kalendarium
Bolesław Prus - kalendarium życia
„Lalka” Bolesława Prusa - sprawdzian ze znajomości lektury z odpowiedziami
Czy znasz Lalkę Bolesława Prusa? – test z odpowiedziami
Cytaty opisujące wygląd Paryża w „Lalce” Prusa
Cytaty opisujące wygląd Warszawy w „Lalce” Prusa
Przyjaźń Rzeckiego z Katzem
„Lalka” - najważniejsze cytaty
Kim był Wiliam Colins?
Z kim się ożenił Węgiełek?
Z kim chciał wyswatać Wokulskiego Ignacy Rzecki?
Jak zareagował Wokulski, gdy inkasent Oberman zgubił ponad 400 rubli?
Pod czyim nazwiskiem Wokulski kupił kamienicę Łęckich?
W jakich okolicznościach Wokulski po raz pierwszy zwrócił się do Izabeli po angielsku?
Co było wykryte na kamieniu w „Lalce” Prusa
Pierwsza miłość prezesowej Zasławskiej
Opowieść Węgiełka o historii kamienia w Zasławiu
Kwestionariusz osobowy Wokulskiego
Kim był Węgiełek?
Kim był Wirski?
Kim był Mraczewski?
Kim była pani Meliton?
Bibliografia
Kim był Rossi?



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies