Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm
Choć droga do celu nie będzie prosta, to dzięki odpowiedniej postawie i zaangażowaniu nic nie będzie w stanie powstrzymać oddanych sprawie:
„Gwałt niech się gwałtem odciska,
A ze słabością łamać uczmy się za młodu!
(…)
Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga;
Łam, czego rozum nie złamie”.
Nasycenie myśli, uczuć i hartu ducha w jedno ognisko mocy wspomaganej miłością sprawi, iż:
„Wyjdzie z zamętu świat ducha:
Młodość go pocznie na swoim łonie,
A przyjaźń w wieczne skojarzy spojnie”.
Młodzi ujrzą to, co do tej pory – dla ich dziadków czy rodziców – było niewidoczne. Oto następuje zakończenie racjonalnego poznawania świata. Od tej pory rzeczywistość będzie interpretowana za pomocą intuicji i przeczucia:
„Pryskają nieczułe lody
I przesądy światło ćmiące;
Witaj jutrzenko swobody,
Zbawienia za tobą słońce!”.
Doskonałym podsumowanie interpretacji romantycznego tekstu jest fragment opracowania cytowanego już Czesława Zgorzelskiego, w którym autor wyłuszcza główne wątki poruszone w dziele: „Wiara w postęp ludzkości, a zwłaszcza w potęgę wychowania, które zniszczy „przesady światło ćmiące"; hasło walki o wolność w imię dobra całej ludzkości; nakaz solidarnego współdziałania z przyjaciółmi; odrzucenie wszelkich przejawów egoistycznego sobkostwa; obowiązek przełamywania własnej słabości; a we wszystkim ideał heroizmu, postulat ofiarności jednostek dla szczęścia ogółu - (Cz. Zgorzelski, dz. cyt.).
„Odę do młodości” można interpretować przynajmniej w trzech odmiennych kontekstach: jako manifest literacki, polityczny oraz pokoleniowy.
„Oda do młodości” jako manifest literacki
Tytułu manifestu literackiego dzieło Adama Mickiewicza doczekało się niemal natychmiast po oddaniu go w ręce czytelników, podobnie zresztą jak i późniejsze utwory wieszcza, składające się na jego najsłynniejszy cykl „Ballady i romanse”. Po dziś dzień badacze twórczości poety oraz historycy literatury, specjalizujący się w poezji XVIII i XIX wieku, dyskutują na temat obecności w dziele cech charakterystycznych dla dwu sąsiadujących ze sobą epok, roztrząsając wciąż tą samą kwestię: czy „Oda” to utwór klasyczny, czy tez może romantyczny?
„Powiązania oświeceniowo-romantyczne są liczne i stanowią o przełomowym znaczeniu tego utworu, z jednej strony wyrosłego z poetyki mijającego okresu, z drugiej zaś – wkraczającego w epokę indywidualizmu, uczuć, brawurowego patriotyzmu” (D. Polańczyk). Oda do młodości - interpretacja i analiza
Autor: Karolina MarlgaChoć droga do celu nie będzie prosta, to dzięki odpowiedniej postawie i zaangażowaniu nic nie będzie w stanie powstrzymać oddanych sprawie:
„Gwałt niech się gwałtem odciska,
A ze słabością łamać uczmy się za młodu!
(…)
Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga;
Łam, czego rozum nie złamie”.
Nasycenie myśli, uczuć i hartu ducha w jedno ognisko mocy wspomaganej miłością sprawi, iż:
„Wyjdzie z zamętu świat ducha:
Młodość go pocznie na swoim łonie,
A przyjaźń w wieczne skojarzy spojnie”.
Młodzi ujrzą to, co do tej pory – dla ich dziadków czy rodziców – było niewidoczne. Oto następuje zakończenie racjonalnego poznawania świata. Od tej pory rzeczywistość będzie interpretowana za pomocą intuicji i przeczucia:
„Pryskają nieczułe lody
I przesądy światło ćmiące;
Witaj jutrzenko swobody,
Zbawienia za tobą słońce!”.
Doskonałym podsumowanie interpretacji romantycznego tekstu jest fragment opracowania cytowanego już Czesława Zgorzelskiego, w którym autor wyłuszcza główne wątki poruszone w dziele: „Wiara w postęp ludzkości, a zwłaszcza w potęgę wychowania, które zniszczy „przesady światło ćmiące"; hasło walki o wolność w imię dobra całej ludzkości; nakaz solidarnego współdziałania z przyjaciółmi; odrzucenie wszelkich przejawów egoistycznego sobkostwa; obowiązek przełamywania własnej słabości; a we wszystkim ideał heroizmu, postulat ofiarności jednostek dla szczęścia ogółu - (Cz. Zgorzelski, dz. cyt.).
„Odę do młodości” można interpretować przynajmniej w trzech odmiennych kontekstach: jako manifest literacki, polityczny oraz pokoleniowy.
„Oda do młodości” jako manifest literacki
Tytułu manifestu literackiego dzieło Adama Mickiewicza doczekało się niemal natychmiast po oddaniu go w ręce czytelników, podobnie zresztą jak i późniejsze utwory wieszcza, składające się na jego najsłynniejszy cykl „Ballady i romanse”. Po dziś dzień badacze twórczości poety oraz historycy literatury, specjalizujący się w poezji XVIII i XIX wieku, dyskutują na temat obecności w dziele cech charakterystycznych dla dwu sąsiadujących ze sobą epok, roztrząsając wciąż tą samą kwestię: czy „Oda” to utwór klasyczny, czy tez może romantyczny?
Reasumując najważniejsze spostrzeżenia autorów tych opracowań przyznać należy, iż analizowany tekst jest klasyczny w formie (oda to podstawowy gatunek liryczny w poetyce klasycznej, utrzymany w pochwalnym tonie i napisany patetycznym językiem), oświeceniowe myśli widać zaś w postulowanych w nim ideach, takich jak rozum, postęp, przyjaźń i poświęcenie, postulat solidarności, współpracy dla osiągnięcia wspólnego celu.
Z kolei romantycznymi akcentami w utworze Mickiewicza są przede wszystkim kult młodości, ukazanej nie jako kategoria biologiczna czy socjologiczna, ale jako siła kreacyjna o boskiej potędze oraz afirmacja „świata ducha” – marzeń i wyobraźni, wywyższonego ponad „świat rzeczy”. Istotne są także obecne w dziele postulaty odrzucenia racjonalizmu („rozumni szałem”; „łam czego rozum nie złamie”) i empiryzmu („Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga”).
„Oda do młodości” jako manifest polityczny
Dzieło Adama Mickiewicza jest także interpretowane jako manifest polityczny. Napisany dziesięć lat przed wybuchem powstania listopadowego utwór dzięki podejmowanym przez siebie motywom walki o wspólne dobro stał się mimowolnie jednym z głównych tekstów zachęcających walczących do działań niepodległościowych. Stało się tak dlatego, gdyż autor ukazał nadrzędność uczuć i zaangażowania w stosunku do racjonalnego myślenia:
strona: 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies