JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm
„Niepewność”, romantyczny liryk Adama Mickiewicza, po dziÅ› dzieÅ„ jest zaliczany do jednych z najpiÄ™kniejszych wierszy o miÅ‚oÅ›ci. Jego siÅ‚a tkwi w uniwersalnoÅ›ci podejmowanej problematyki („przyjaźń czy kochanie””) oraz w przewrotnym, zaskakujÄ…cym ujÄ™ciu tematu.
Liryk zostaÅ‚ napisany po zerwaniu z KarolinÄ… RzewuskÄ…. OkolicznoÅ›ci poznania oraz rozstania pary w swoim opracowaniu „Kobiety Mickiewicza, SÅ‚owackiego, KrasiÅ„skiego” (Kraków 1895) opisuje Piotr Chmielowski:
„W roku 1825 Odessie, gdzie poeta wedÅ‚ug wÅ‚asnego wyrażenia żyÅ‚ „jak basza”, uczucie takie zagoÅ›ciÅ‚o w jego sercu na kilka miesiÄ™cy. Oddalony od przyjaciół i towarzyszów, od swej ukochanej i uwielbionej, mÅ‚ody, namiÄ™tny, wpadÅ‚szy w wir życia salonowego, które mu siÄ™ po raz pierwszy w takim blasku i przepychu ukazaÅ‚o, zapÅ‚onÄ…Å‚ gorÄ…czkowo do kobiety peÅ‚nej powabów, uksztaÅ‚conej, dowcipnej, wÅ‚adajÄ…cej po mistrzowsku sztukÄ… zalotnoÅ›ci. ByÅ‚a niÄ… Karolina z Rzewuskich SobaÅ„ska, siostra wsÅ‚awionego później powieÅ›ciopisarza, Henryka hr. Rzewuskiego (…). Przykrym rozdźwiÄ™kiem skoÅ„czyÅ‚ siÄ™ stosunek z KarolinÄ…, jak każdy stosunek miÅ‚osny, nie oparty na wzajemnem szczerem uczuciu. Zaspokojenie zmysłów nie jest zaspokojeniem duszy, „której wszystko maÅ‚o”, jak mówi SÄ™p SzarzyÅ„ski. Do otworzenia oczu Mickiewiczowi na postÄ™powanie Karoliny przyczyniÅ‚a siÄ™ prawdopodobnie Bonawenturowa Joanna Zaleska, która pokochaÅ‚a naszego poetÄ™ w sposób egzaltowany, nie otrzymujÄ…c w zamian nic wiÄ™cej. jak siÄ™ zdaje, nad dobrÄ…, tkliwÄ… przyjaźń. Z jej-to chyba powodu napisaÅ‚ Mickiewicz wiersz „Niepewność”, w którym nie mógÅ‚ sam sobie rozstrzygnąć wÄ…tpliwoÅ›ci: jakiego rodzaju uczucie — przyjaźń czy kochanie — w duszy jego siÄ™ odzywa”.
Już w pierwszych linijkach podmiot ujawnia swojÄ… bezpoÅ›redniÄ… obecność – oto obdziera siÄ™ ze wszelkiej intymnoÅ›ci i dzieli z czytelnikiem swymi najskrytszymi uczuciami, zarysowujÄ…c pokrótce sytuacjÄ™. Autor w pierwszej osobie, w formie monologu lirycznego zwraca siÄ™ do kobiety z dosyć oryginalnÄ… informacjÄ…: jej widok nie powoduje przyspieszenia bicia jego serca:
„Gdy ciÄ™ nie widzÄ™, nie wzdycham, nie pÅ‚aczÄ™;
Nie tracÄ™ zmysłów, kiedy ciÄ™ zobaczÄ™;”.
Cóż, nie są to z pewnością słowa, które chciałaby usłyszeć kobieta. Po chwili jednak, gdy adresatka specyficznego wyznania z pewnością układa w myślach najbardziej obraźliwe wyzwiska w stronę mężczyzny, którego ewidentnie nie zachwyciła, on dodaje:Niepewność - interpretacja i analiza
Autor: Karolina Marlêga„Niepewność”, romantyczny liryk Adama Mickiewicza, po dziÅ› dzieÅ„ jest zaliczany do jednych z najpiÄ™kniejszych wierszy o miÅ‚oÅ›ci. Jego siÅ‚a tkwi w uniwersalnoÅ›ci podejmowanej problematyki („przyjaźń czy kochanie””) oraz w przewrotnym, zaskakujÄ…cym ujÄ™ciu tematu.
Liryk zostaÅ‚ napisany po zerwaniu z KarolinÄ… RzewuskÄ…. OkolicznoÅ›ci poznania oraz rozstania pary w swoim opracowaniu „Kobiety Mickiewicza, SÅ‚owackiego, KrasiÅ„skiego” (Kraków 1895) opisuje Piotr Chmielowski:
„W roku 1825 Odessie, gdzie poeta wedÅ‚ug wÅ‚asnego wyrażenia żyÅ‚ „jak basza”, uczucie takie zagoÅ›ciÅ‚o w jego sercu na kilka miesiÄ™cy. Oddalony od przyjaciół i towarzyszów, od swej ukochanej i uwielbionej, mÅ‚ody, namiÄ™tny, wpadÅ‚szy w wir życia salonowego, które mu siÄ™ po raz pierwszy w takim blasku i przepychu ukazaÅ‚o, zapÅ‚onÄ…Å‚ gorÄ…czkowo do kobiety peÅ‚nej powabów, uksztaÅ‚conej, dowcipnej, wÅ‚adajÄ…cej po mistrzowsku sztukÄ… zalotnoÅ›ci. ByÅ‚a niÄ… Karolina z Rzewuskich SobaÅ„ska, siostra wsÅ‚awionego później powieÅ›ciopisarza, Henryka hr. Rzewuskiego (…). Przykrym rozdźwiÄ™kiem skoÅ„czyÅ‚ siÄ™ stosunek z KarolinÄ…, jak każdy stosunek miÅ‚osny, nie oparty na wzajemnem szczerem uczuciu. Zaspokojenie zmysłów nie jest zaspokojeniem duszy, „której wszystko maÅ‚o”, jak mówi SÄ™p SzarzyÅ„ski. Do otworzenia oczu Mickiewiczowi na postÄ™powanie Karoliny przyczyniÅ‚a siÄ™ prawdopodobnie Bonawenturowa Joanna Zaleska, która pokochaÅ‚a naszego poetÄ™ w sposób egzaltowany, nie otrzymujÄ…c w zamian nic wiÄ™cej. jak siÄ™ zdaje, nad dobrÄ…, tkliwÄ… przyjaźń. Z jej-to chyba powodu napisaÅ‚ Mickiewicz wiersz „Niepewność”, w którym nie mógÅ‚ sam sobie rozstrzygnąć wÄ…tpliwoÅ›ci: jakiego rodzaju uczucie — przyjaźń czy kochanie — w duszy jego siÄ™ odzywa”.
Już w pierwszych linijkach podmiot ujawnia swojÄ… bezpoÅ›redniÄ… obecność – oto obdziera siÄ™ ze wszelkiej intymnoÅ›ci i dzieli z czytelnikiem swymi najskrytszymi uczuciami, zarysowujÄ…c pokrótce sytuacjÄ™. Autor w pierwszej osobie, w formie monologu lirycznego zwraca siÄ™ do kobiety z dosyć oryginalnÄ… informacjÄ…: jej widok nie powoduje przyspieszenia bicia jego serca:
„Gdy ciÄ™ nie widzÄ™, nie wzdycham, nie pÅ‚aczÄ™;
Nie tracÄ™ zmysłów, kiedy ciÄ™ zobaczÄ™;”.
„Jednakże, gdy ciÄ™ dÅ‚ugo nie oglÄ…dam,
Czegoś mi braknie, kogoś widzieć żądam,
I tęskniąc sobie zadaję pytanie:
Czy to jest przyjaźń, czy to jest kochanie?”.
RozwiniÄ™cie i zakoÅ„czenie pierwszej z szeÅ›ciu strof sÄ… jednymi z najczęściej cytowanych linijek z krÄ™gu poezji romantycznej. Mimo iż przed chwilÄ… podmiot dokonaÅ‚ racjonalnego podsumowania zmian zachodzÄ…cych w swoim ciele – a raczej ich braku, w momencie, gdy po dÅ‚uższej nieobecnoÅ›ci spotyka siÄ™ z bÄ™dÄ…cÄ… adresatkÄ… jego słów kobietÄ…, zaraz jednak odsÅ‚ania najwiÄ™kszÄ… tajemnicÄ™: dÅ‚uga rozÅ‚Ä…ka powoduje, iż z bliżej nieokreÅ›lonych przyczyn mężczyzna odczuwa brak czegoÅ› niezidentyfikowanego. Takie ujÄ™cie tematu wydaje siÄ™ być dowodem na to, iż Å‚Ä…czÄ…ce bohaterów uczucie pozbawione jest ciÄ…gÅ‚ych westchnieÅ„, Å‚ez, szaleÅ„stw, czyli wszystkiego, co kojarzone jest z zachowaniem „na pokaz”. ZamykajÄ…ce pierwszÄ… strofÄ™ pytanie nakreÅ›la caÅ‚Ä… tematykÄ™ liryku: czy to, co Å‚Ä…czy bohaterów to przyjaźń, czy może już miÅ‚ość?
Kolejne zwrotki sÄ… próbÄ… odpowiedzi na to pytanie, powtarzajÄ…ce siÄ™ – podobnie jak w przypadku otwierajÄ…cej zwrotki, w dwóch koÅ„cowych linijkach. Podmiot przypomina sobie, że nie potrafi przywoÅ‚ać w pamiÄ™ci obrazu kobiety, gdy nie widzi jej kilka dni:
„Gdy z oczu znikniesz, nie mogÄ™ ni razu
strona: 1 2 3
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies