JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm
Motyw grobu, mogiły, kurhanu, czyli miejsc wiecznego spoczynku jest obecny w kulturze i religii każdej narodowości. Z racji ścisłego powiązania z wątkiem śmierci, występuje w wielu tekstach literackich, posiada swoją realizację w każdej z epok:
Grób Agamemnona - motyw mogiły, grobu
Autor: Karolina MarlêgaMotyw grobu, mogiÅ‚y, kurhanu, czyli miejsc wiecznego spoczynku jest obecny w kulturze i religii każdej narodowoÅ›ci. Z racji Å›cisÅ‚ego powiÄ…zania z wÄ…tkiem Å›mierci, wystÄ™puje w wielu tekstach literackich, posiada swojÄ… realizacjÄ™ w każdej z epok:
- Biblia - owinięcie ciała zmarłego Chrystusa w płótno (głowę owinięto całunem) i złożenie do grobu wykutego w skale , grób zapowiedzią i symbolem zmartwychwstania;
- Sofokles „Antygona” - symboliczny grób usypany dla brata, Polinejkesa, grobowiec tytuÅ‚owej bohaterki – symbole przejÅ›cia czÅ‚owieka ze Å›wiata żywych do zmarÅ‚ych;
- „Dzieje Tristana i Izoldy”, czyli baÅ›niowa opowieść o tragicznej miÅ‚oÅ›ci tytuÅ‚owej pary, pochowanej w dwóch oddzielnych mogiÅ‚ach poÅ‚Ä…czonych krzakiem gÅ‚ogu. Gdy okoliczni mieszkaÅ„cy próbowali Å›ciąć roÅ›linÄ™, okazaÅ‚o siÄ™ to niemożliwe: „Po trzykroć chcieli go zniszczyć, na próżno. Wreszcie donieÅ›li o cudzie królowi Markowi. Król zabroniÅ‚ odtÄ…d ucinać głóg”.
Od tej pory głóg jest symbolem miÅ‚oÅ›ci silniejszej od Å›mierci; - Jan Andrzej Morsztyn „Do trupa” - kompozycja sonetu opiera siÄ™ na zestawieniu osoby nieszczęśliwie zakochanej oraz zmarÅ‚ej. Osoba „zabita (…) strzaÅ‚Ä… Å›mierci” - w przeciwieÅ„stwie do tej dotkniÄ™tej „strzaÅ‚Ä… miÅ‚oÅ›ci”, krwawi, a jej ciaÅ‚o trawi gorÄ…czka i przedÅ›miertny rumieniec. Gdy już odejdzie, jej ciaÅ‚o zostaje nakryte żaÅ‚obnÄ… tkaninÄ… i bÄ™dzie opÅ‚akiwane w koÅ›ciele w otoczeniu tysiÄ™cy Å›wiec lub czczone na cmentarzu za pomocÄ… zniczy nagrobkowych, podczas gdy ciaÅ‚o zmarÅ‚ego z miÅ‚oÅ›ci nigdy nie zazna spokoju i wytchnienia:
„TyÅ› na twarz suknem żaÅ‚obnym nakryty,
Jam zawarł zmysły w okropnej ciemności,
Ty masz związane ręce, ja, wolności
Zbywszy, mam rozum Å‚aÅ„cuchem powity”; - Franciszek KarpiÅ„ski „Å»ale Sarmaty nad grobem Zygmunta Augusta” - mogiÅ‚a miejscem wyrażania żalu z powodu ciężkiej sytuacji w kraju, grób symbolem dawnej Å›wietnoÅ›ci Rzeczypospolitej;
- Jan Kochanowski „Tren XV” (grób Niobe symbolem straconych nadziej dotyczÄ…cych jej dzieci), „Na sokalskie mogiÅ‚y” - napis na mogile polegÅ‚ych pod Sokalem, znak Å›mierci w obronie ojczyzny;
- William Szekspir „Romeo i Julia” - grób tytuÅ‚owej pary miejscem pogodzenia zwaÅ›nionych rodów, symbolem wielkiej, nieszczęśliwej miÅ‚oÅ›ci;
- Antoni Malczewski „Maria” - Å›mierć Miecznika przy grobach córki i żony;
- Adam Mickiewicz „Grób Potockiej” (grobowiec wybranki chana), „MogiÅ‚y haremu” (zrujnowane grobowce), „Kurhanek Maryli” (grób znakiem straty i żalu), część II „Dziadów” (symbol wiÄ™zi miÄ™dzy Å›wiatem żywych i zmarÅ‚ych) oraz „Lilie”, w których motyw grobu pojawia siÄ™ w kontekÅ›cie zbrodni głównej bohaterki i zakopania ciaÅ‚a męża przez żonÄ™ na Å‚Ä…ce, porosÅ‚ej przez tytuÅ‚owe kwiaty;
- Zygmunt KrasiÅ„ski „Nie-Boska komedia” - w tej tragedii motyw pojawia siÄ™ dokÅ‚adnie w II części, gdzie mamy scenÄ™ na cmentarzu. Mąż i jego syn Orcio udajÄ… siÄ™ na grób matki, ozdobiony „w gotyckie filary i wieżyczki”;
- Kamil Cyprian Norwid „CoÅ› ty Atenom zrobiÅ‚, Sokratesie” (grób symbolem niezrozumienia Å›wiatÅ‚ych jednostek przez otoczenie), „Bema pamiÄ™ci żaÅ‚obny rapsod” (znak zjednoczenia siÄ™ ojczyzny w wspólnej walki), „W Weronie” (mogiÅ‚a znakiem tragicznej miÅ‚oÅ›ci);
- Adam Asnyk „Sonet XXX” - mogiÅ‚a symbolem Å›mierci oraz... źródÅ‚em nowego życia:
„Grób ciÄ™ nie odda Å›wiatu - widmem bladem
(...) Musisz do życia wkroczyć życia bramą,
Musisz być innÄ…, choć bÄ™dziesz tÄ… samÄ…!”;
strona: 1 2 3
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies