Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm

Oda do młodości - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marl�ga

„Młodości! dodaj mi skrzydła!
Niech nad martwym wzlecę światem
(…)
Młodości! ty nad poziomy
Wylatuj, a okiem słońca
Ludzkości całe ogromy
Przeniknij z końca do końca.
(…)
Młodości! tobie nektar żywota
Natenczas słodki, gdy z innymi dzielę:
(…)
Młodości! orla twych lotów potęga,
Jako piorun twoje ramię”
To właśnie opis młodości, skontrastowany ze stanem życia dojrzałego, jest głównym wątkiem dzieła Mickiewicza: „Młodość określana jest w Odzie przy pomocy słów: zapał, nowość, nadzieja, kojarzy się z miłością i przyjaźnią, zdolna jest do wzlotu nad światem i jego racjonalnej oceny. Podmiot liryczny mówi o niej: orla twych lotów potęga, sugerując jej wielkie możliwości. Spojrzenie z góry, z lotu ptaka, na obszar gnuśności zalany odmętem pozwala objąć wzrokiem rozległe tereny, wielkie przestrzenie i na podstawie tych obserwacji ocenić wartość oglądanej rzeczywistości” (D. Polańczyk, dz. cyt.).

Romantyczny dynamizm, podkreślający ogromną wagę uczuć, zostaje wprowadzony także poprzez odpowiednio nacechowane słownictwo, takie jak „zapał”, „potrząsa”, „lotów potęga”, „jako piorun ramię”. Rolę tą spełniają także odpowiednio dobrane tropy stylistyczne: częste zdania wykrzyknikowe – „Razem, młodzi przyjaciele!”, liczne przykłady na zastosowanie trybu rozkazującego.

Prócz wymienionych, w utworze pojawiają się także inne środki:

peryfrazy (omówienia) – „Dzieckiem w kolebce kto łeb urwał Hydrze”;
rozbudowane porównania – „A jako w krajach zamętu i nocy/ Skłóconych żywiołów waśnią, / Jednym -stań się- z bożej mocy”;

wyszukane epitety – „kwiat nowości”;

personifikacje gwałtu i słabości: „Gwałt i słabość bronią wchodu: / Gwałt niech się gwałtem odciska, A ze słabością łamać uczmy się za młodu!”;

alegorie („gród sławny”; „płaz w skorupie”; „na trupich wodach”).

Reasumując, „Oda do młodości” jest utworem po części klasycznym, a po części nowatorskim (z punktu widzenia poetyki początku XIX wieku): „Zdawałoby się, zestawiliśmy oto dwa różne światy i dwa odmienne sposoby wypowiadania się literackiego. Jakby miedzy obu utworami padła granica przełomu romantycznego” (Cz. Zgorzelski, dz. cyt.).

Za elementy oświeceniowe dzieła należy uznać:

wywodzący się z antyku gatunek literacki – odę, predestynujący autora do napisania utworu pełnego patosu, chwalącego wzniosłą ideę (solidarność młodych);

liczne apostrofy do uosobionej abstrakcji, tytułowej „Młodości",

mitologiczne motywy (Herakles, nektar – „nektar żywota / Natenczas słodki, gdy z innymi dzielę”, pierwotny chaos).

Z kolei cechy romantyczne ujawniają się przede wszystkim w:

pierwszoosobowej konstrukcji podmiotu lirycznego („wzlecę”, „dzielę”) utożsamiającej się ze zbiorowością („opaszmy”, „pchniemy”);

afirmacji tytułowej młodości i negacji „starego” świata, opisanego za pomocą słownictwa jednoznacznie pejoratywnego: „obszar gnuśności”, „samoluby”, „gwałt”, „słabość”, „opleśniała kora”, „zamęt”, „nieczułe lody”, „przesądy”.

Doskonałym zwieńczeniem analizy utworu Mickiewicza będzie fragment cytowanego już wiele razy Zgorzelskiego, w którym autor wylicza najważniejsze cechy poetyki – poetyki „dramatycznej linii przeciwstawień”, „Ody do młodości”: „Zwięzłość i energia lakonicznych wezwań, z których wiele dziś już weszło w zasób powszechnie używanych zwrotów przysłowiowych; stała zmienność obrazów ukazywanych w ruchu, we wzlocie lub wspinaniu sie w wyraźnie określonym kierunku; szerokość perspektyw widzenia ogarniającego dalekie horyzonty, świat cały, niekiedy nawet w wymiarach kosmicznej skali; wreszcie uniesienie, nie słabnące ani na chwile, w najwyższym natężeniu rozwijające zmienna linie zabarwień emocjonalnych: od „zapału" w locie początkowych wierszy, poprzez pogardę wobec „płazów w skorupie" i poprzez energie szturmu do „sławy grodu", aż po twórczy entuzjazm w powoływaniu siła młodości i przyjaźni nowego świata” (Cz. Zgorzelski, dz. cyt.).

strona: 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Zobacz inne artykuły:

Mickiewicz Adam

Norwid Cyprian Kamil

Słowacki Juliusz

Rozmowa z piramidami - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - motyw mogiły, grobu
Smutno mi Boże - interpretacja i analiza
Smutno mi, Boże! - wiadomości wstępne
Sowiński w okopach Woli - interpretacja i analiza
Sowiński w okopach Woli - wiadomości wstępne
Testament mój - interpretacja i analiza
Testament mój - wiadomości wstępne
Rozłączenie - interpretacja i analiza

Inne

Analiza porównawcza utworów „Oda do młodości” Adama Mickiewicza i „Do młodych” Adama Asnyka

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies