Ballady i romanse - opracowanie - strona 3
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm

Ballady i romanse - opracowanie

Autor: Karolina Marlêga

To uplecie, to rozplecie”.
Wianki pojawiają się również w innych balladach wieszcza:
  • „Åšwiteziu”: „Ten rwie i szyszak stalony umaja, / Ten wianki na skronie plecie”,

  • „Åšwiteziance”: „Ona mu z kosza daje maliny, / A on jej kwiaty do wianka”,

  • „Kurhanku Maryli: „Co to za piÄ™kny kurhanek? / Spodem uwieÅ„czon, jak wianek, / W maliny, ciernie i gÅ‚ogi”,

  • „To lubiÄ™”: „BiaÅ‚e jej szaty, jak Å›nieg biaÅ‚e lica, / Ognisty wieniec na skroni”,

  • Lilijach: „Mój wieniec i ty moja! / Kwiat na mym rwanym grobie…”.


Jak widać, element ten powraca wielokrotnie na przestrzeni całego cyklu.

Wianek i wieniec byÅ‚y obecne w polskiej kulturze od dawien dawna, jak pisze PiwiÅ„ska: „Kiedy Mickiewicz byÅ‚ mÅ‚ody, na Litwie pewnie czÄ™sto pleciono wianki. Obyczaje, których Å›lady zostaÅ‚y w wiankach Å›lubnych, wieÅ„cach pogrzebowych i w owych wieÅ„cach, które hoże panie przebrane na ludowo podajÄ… przedstawicielom wÅ‚adz, byÅ‚y w dawnej Rzeczypospolitej rozbudowane i rozmaite. Stare obrzÄ™dy, anachroniczne zabawy, zabobony siÄ™gajÄ…ce jeszcze pogaÅ„stwa przetrwaÅ‚y do XIX wieku tam, gdzie nie docieraÅ‚y mody i oÅ›wiata: na wsi, na kresach, wÅ›ród drobnej szlachty, którÄ… Mickiewicz nazywaÅ‚ ludem. (…) A ileż tego byÅ‚o dawniej! Wianki dożynkowe. Wianki sobótkowe, puszczane na wodÄ™ w noc Å›wiÄ™tojaÅ„skÄ…. Wianki Å›wiÄ™cone w koÅ›ciele w dniu Matki Boskiej Zielnej. Wianki z ruty, z rozmarynu, z dziewiÄ™ciu ziół. Wianki w chatach nad drzwiami, przy obrazach, na Å›cianach. Dworki szlacheckie okadzane dymem z wianków przed burzÄ……” (M. PiwiÅ„ska, dz. cyt.). Jak widać, można odczytywać ten symbol na wiele sposobów.

Zabieg wykorzystywania elementu z jednej strony codziennego i zwyczajnego, a z drugiej Å›wiÄ™tego i otoczonego czciÄ…, jak wianek wÅ‚aÅ›nie, staÅ‚ siÄ™ bardzo charakterystycznym atrybutem dalszej twórczoÅ›ci Mickiewicza. O tym, jak powszechnym i bÅ‚ahym przedmiotem wydajÄ… siÄ™ być wianki może Å›wiadczyć fakt, iż niewielu z nas zwraca w ogóle na nie uwagÄ™. Nawet w „Balladach i romansach” zdajÄ… siÄ™ one być niemalże niedostrzegalne. Mickiewicz wplótÅ‚ je w sposób bardzo subtelny i nienachalny.
Wianek jest tym symbolem, który Å‚Ä…czy ballady w zwiÄ™zÅ‚a caÅ‚ość, lecz czyni to na pÅ‚aszczyźnie bardziej strukturalnej, aniżeli fabularnej. „Przemilczanym centrum”, jak okreÅ›la je PiwiÅ„ska, jest cud, którego tajemnica: „(…) nie mieÅ›ci siÄ™ w sensacyjnych fabuÅ‚ach wÅ‚aÅ›ciwych gatunkowi i nie stanowiÄ… jej upiory i nimfy wodne. Wiąże siÄ™ ona raczej ze zgubnÄ… i do wszelkich nieszczęść prowadzÄ…cÄ… miÅ‚oÅ›ciÄ…. Jest to tajemnica jakoÅ› Å›wiÄ™ta, ale i przeklÄ™ta, niezbyt chrzeÅ›cijaÅ„ska. Bo można nie wierzyć kochankom, ale trzeba wierzyć w cud” (M. PiwiÅ„ska, dz. cyt.).

Mickiewicz nie był w stanie poruszyć wszystkich aspektów tajemniczego cudu, dlatego musiał stworzyć cykl, który krąży wokół niego, ukazując różne jego oblicza. Poeta zamierzał ubrać w słowa to, co niewytłumaczalne, niepojęte, przemilczane. Uczynił to najlepiej jak potrafił, a fakt, iż nie można tego jasno zdefiniować dowodzi, że romantyczna dusza czasem przewyższa oko i szkiełko.

PiwiÅ„ska zwraca również uwagÄ™ na inny istotny symbol pojawiajÄ…cy siÄ™ na przestrzeni cyklu, jest nim biel. Mamy przecież tu przecież biaÅ‚e kwiaty: pierwiosnka, lilie, „kwiaty–cary”. W europejskim krÄ™gu kulturowym biel symbolizuje czystość, niewinność, Å›wiÄ™tość, Å›wiatÅ‚o. Lilia od wieków symbolizuje dziewictwo Marii (czÄ™sto nazywana w poezji wÅ‚aÅ›nie „liliÄ…”). BiaÅ‚e sÄ… również suknie zmarÅ‚ych, ich twarze, dÅ‚onie. BiaÅ‚e sÄ… także upiory, a także tafla jeziora Åšwiteź. Å»aden inny kolor nie pojawia siÄ™ tyle razy w „Balladach i romansach”. Ponadto obecność biaÅ‚ej barwy niemal zawsze oznacza w cyklu wydarzenie niesamowite, tajemnicze, nadprzyrodzone i groźne: Jedno wydaje siÄ™ pewne: w «okolicy» „Ballad i romansów” biaÅ‚ych kwiatów nie wolno dotykać ani zrywać (M. PiwiÅ„ska, dz. cyt.).

strona:    1    2    3    4    5    6    7  

Zobacz inne artykuły:

Mickiewicz Adam
Oda do młodości - interpretacja i analiza
Cisza morska - interpretacja i analiza
Stepy akermańskie - interpretacja i analiza
„Sonety krymskie” - streszczenie ogólne
Romantyzm „Sonetów krymskich”
Recepcja „Sonetów krymskich”
JÄ™zyk „Sonetów krymskich”
Problematyka „Sonetów krymskich”
PodziaÅ‚ wewnÄ™trzny „Sonetów krymskich”
Zmagania Mickiewicza z sonetem
OkolicznoÅ›ci powstania „Sonetów krymskich”
Polały się łzy - interpretacja i analiza
Nad wodÄ… wielkÄ… i czystÄ… - interpretacja i analiza
Snuć miłość - interpretacja i analiza
Liryki lozańskie - geneza i charakterystyka
Do matki Polki - interpretacja i analiza
Niepewność - interpretacja i analiza
Do M*** - interpretacja i analiza
Zima miejska - interpretacja i analiza
Lilje - interpretacja i analiza
Pani Twardowska - interpretacja i analiza
To lubiÄ™ - interpretacja i analiza
Powrót taty - interpretacja i analiza
Rybka - interpretacja i analiza
Åšwitezianka - interpretacja i analiza
Ajudah - interpretacja i analiza
Świteź - interpretacja i analiza
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Pierwiosnek - interpretacja i analiza
Czatyrdah - interpretacja i analiza
Ballady i romanse - opracowanie
Bajdary - interpretacja i analiza
Bakczysaraj - interpretacja i analiza
Widok gór ze stepów Kozłowa - interpretacja i analiza
Burza - interpretacja i analiza
Żegluga - interpretacja i analiza

Norwid Cyprian Kamil
Bema pamięci żałobny rapsod - interpretacja i analiza
Bema pamięci żałobny rapsod - wiadomości wstępne
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - interpretacja i analiza
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - wiadomości wstępne
Moja ojczyzna - interpretacja i analiza
Moja ojczyzna - wiadomości wstepne
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Pielgrzym - wiadomości wstępne
Pióro - interpretacja i analiza
Pióro - wiadomości wstępne
W Weronie - interpretacja i analiza
W Weronie - wiadomości wstępne
Moja piosnka II - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - wiadomości wstępne
Fortepian Szopena - analiza
Fortepian Szopena - interpretacja
Fortepian Szopena - wiadomości wstępne

SÅ‚owacki Juliusz
Rozmowa z piramidami - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - motyw mogiły, grobu
Smutno mi Boże - interpretacja i analiza
Smutno mi, Boże! - wiadomości wstępne
Sowiński w okopach Woli - interpretacja i analiza
Sowiński w okopach Woli - wiadomości wstępne
Testament mój - interpretacja i analiza
Testament mój - wiadomości wstępne
Rozłączenie - interpretacja i analiza

Inne
Analiza porównawcza utworów „Oda do mÅ‚odoÅ›ci” Adama Mickiewicza i „Do mÅ‚odych” Adama Asnyka



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies