Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm

Ballady i romanse - opracowanie

Autor: Karolina Marlga

„Jest wieść, że na brzegach Świtezi pokazuję się Ondiny czyli Nimfy wodne, które gmin nazywa Świteziankami”.

Nie miał zupełnie znaczenia fakt, czy podawane przez poetę źródła były autentyczne, czy też były częścią mistyfikacji. Ważne było, że wskazywały na rolę pośrednika pomiędzy folklorem a wykształconym odbiorcą, jaką sprawował poeta, a przede wszystkim zdejmowały z niego jarzmo odpowiedzialności za prawdę. Zawsze mógł przecież powiedzieć, że przytacza jedynie historię, którą kiedyś zasłyszał.

Najbardziej wyrafinowanym zabiegiem artystycznym nadającym balladom romantyczny charakter była jednak kreacja narratora, jako zupełnie nietożsamego z samym autorem. Mickiewicz w cudowny sposób osiągnął taki efekt poprzez wprowadzenie w niektórych utworach narratora o ograniczonych parametrach intelektualnych, bardzo prostego i naiwnego. Niekiedy przyjmuje on postać dorosłego mężczyzny, a niekiedy dziecka (jak na przykład w „Powrocie taty”), ale zawsze emanuje od niego folklor.

Na kartach „Ballad i romansów” napotykamy się również na narratora sceptycznego, niedowiarka, który poprzez nadprzyrodzone i fantastyczne przeżycia zmienia swój światopogląd. Dzieje się tak na przykład w „To lubię”: „Śmiałem się z diabłów, nie wierzyłem w czary” – zdradził narrator, lecz po spotkani z widmem zmienił zdanie. Podobnie, sceptykiem jest również podmiot liryczny ze „Świtezi”, którego racjonalny zamiar zbadania toni jeziora kończy się spotkaniem z niewiastą z wody.

Poza wspomnianymi zabiegami artystycznymi, jak groteska, powoływanie się na folklorystyczne źródła czy kreację narratora, Mickiewicz, dla osiągnięcia zamierzonego efektu, posłużył się ludowym punktem widzenia świata, „pozornie naiwnego, w istocie jednak – w swym intuicyjnym odczuwaniu rzeczywistości – jakże zbliżonego do romantycznej wizji świata i nowej interpretacji człowieka” – zauważa Zgorzelski. Tajemnicze i niezrozumiałe w „Balladach i romansach” nie są tylko zjawy czy rusałki, ale również otaczający bohaterów świat, a także oni sami, ich reakcje na wydarzenia przekraczające ich możliwości poznawcze.
Zgorzelski celnie konstatuje: „Świat niezwykłości romantycznej nasyca ballady poezją nowego widzenia rzeczywistości, w odczuciu ówczesnym – bardziej wnikliwego, trafniej dostrzegającego grę różnorodnych sił rządzących biegiem spraw ludzkich”. Poprzez nadanie balladom tonu gminnego, ludycznego, wszelkie opisane w nich zjawiska nadprzyrodzone wydają się bardziej realne, namacalne. Dlatego też ukazanie kolizji dwóch światów napawa odbiorców jeszcze większy przejęciem.

Również postaci, jakie stworzył Mickiewicz, są po prostu zwykłe, nie posiadają żadnych unikalnych atrybutów czy zdolności, ale nie są to bohaterowie szablonowi. Protagoniści ballad są nieprzewidywalni, nie wiemy jak zareagują na spotkanie z nieznanym, są tacy jak my. W tym też przejawia się romantyzm, poeta do każdą z postaci traktował jako pełnowartościową jednostkę, ze swoimi doświadczeniami, przemyśleniami, przekonaniami. Nie są oni zbiorowością reprezentującą zbliżone, czy nawet jednakowe cechy.

Zanim przejdziemy do charakterystyki poszczególnych utworów wchodzących w skład „Ballad i romansów”, warto zastanowić się nad grupowaniem ballad. Niektóre Zgorzelski, w wielkim skrócie, opisuje: Odmiennością tonu emocjonalnego i lirycznością struktury odcinały się przede wszystkim tzw. romanse: „Kurhanek Maryli” i „Dudziarz” oraz zbliżony do nich „Pierwiosnek”. Nasycone sporą dozą uczuciowości sentymentalnej, rozwijają raczej linie tradycji sielankowej, uromantycznionej jednak dość wydatnie stylizacją na prostotę i naiwność pieśni ludowej (Cz. Zgorzelski, dz. cyt). Łatwo dostrzec także różnorodność ballad.

strona:    1    2    3    4    5    6    7  

Zobacz inne artykuły:

Mickiewicz Adam
Oda do młodości - interpretacja i analiza
Cisza morska - interpretacja i analiza
Stepy akermańskie - interpretacja i analiza
„Sonety krymskie” - streszczenie ogólne
Romantyzm „Sonetów krymskich”
Recepcja „Sonetów krymskich”
Język „Sonetów krymskich”
Problematyka „Sonetów krymskich”
Podział wewnętrzny „Sonetów krymskich”
Zmagania Mickiewicza z sonetem
Okoliczności powstania „Sonetów krymskich”
Polały się łzy - interpretacja i analiza
Nad wodą wielką i czystą - interpretacja i analiza
Snuć miłość - interpretacja i analiza
Liryki lozańskie - geneza i charakterystyka
Do matki Polki - interpretacja i analiza
Niepewność - interpretacja i analiza
Do M*** - interpretacja i analiza
Zima miejska - interpretacja i analiza
Lilje - interpretacja i analiza
Pani Twardowska - interpretacja i analiza
To lubię - interpretacja i analiza
Powrót taty - interpretacja i analiza
Rybka - interpretacja i analiza
Świtezianka - interpretacja i analiza
Ajudah - interpretacja i analiza
Świteź - interpretacja i analiza
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Pierwiosnek - interpretacja i analiza
Czatyrdah - interpretacja i analiza
Ballady i romanse - opracowanie
Bajdary - interpretacja i analiza
Bakczysaraj - interpretacja i analiza
Widok gór ze stepów Kozłowa - interpretacja i analiza
Burza - interpretacja i analiza
Żegluga - interpretacja i analiza

Norwid Cyprian Kamil
Bema pamięci żałobny rapsod - interpretacja i analiza
Bema pamięci żałobny rapsod - wiadomości wstępne
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - interpretacja i analiza
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - wiadomości wstępne
Moja ojczyzna - interpretacja i analiza
Moja ojczyzna - wiadomości wstepne
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Pielgrzym - wiadomości wstępne
Pióro - interpretacja i analiza
Pióro - wiadomości wstępne
W Weronie - interpretacja i analiza
W Weronie - wiadomości wstępne
Moja piosnka II - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - wiadomości wstępne
Fortepian Szopena - analiza
Fortepian Szopena - interpretacja
Fortepian Szopena - wiadomości wstępne

Słowacki Juliusz
Rozmowa z piramidami - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - motyw mogiły, grobu
Smutno mi Boże - interpretacja i analiza
Smutno mi, Boże! - wiadomości wstępne
Sowiński w okopach Woli - interpretacja i analiza
Sowiński w okopach Woli - wiadomości wstępne
Testament mój - interpretacja i analiza
Testament mój - wiadomości wstępne
Rozłączenie - interpretacja i analiza

Inne
Analiza porównawcza utworów „Oda do młodości” Adama Mickiewicza i „Do młodych” Adama Asnyka



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies