Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm

Świteź - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marl�ga

Ponadto Mickiewiczowi udało się uzyskać efekt swobodnej wypowiedzi gawędziarza, pomijając pierwsze strofy, w których znajduje się opis jeziora. W tym miejscu warto zacytować komentarz Zgorzelskiego:
„Tę potoczną swobodę gawędziarza podkreśla poeta różnymi sposobami. Raz są to bezpośrednie zwroty narratora do fikcyjnego słuchacza («Ktokolwiek będziesz…») bądź też wyznania dotyczące jego własnej reakcji («Drżę cały…»). Kiedy indziej – wyraźnie zamanifestowanie niewiedzy w sprawie dalszego biegu wypadków lub tajemniczość pewnych zjawisk, których nie usiłuje nawet tłumaczyć: «Co to ma znaczyć? – różni różnie plotą, / Coż, kiedy nie był nikt na dnie; / Biegają wieści pomiędzy prostotą, / Lecz ktoż z nich prawdę odgadnie»” (Cz. Zgorzelski, dz. cyt.).

Cechą charakterystyczną narracji „Świtezi” jest relacjonowanie wydarzeń dramatycznych tak, jakby działy się równocześnie z opowieścią podmiotu lirycznego, niemalże na oczach czytelnika. Tendencja do uwspółcześniania wydarzeń z przeszłości jest powiązana z udawaną nieświadomością narratora na temat tego, co dalej nastąpi. Nawet wydarzenia z opowieści kobiety z jeziora zostały ukazane w taki sposób, jakby rozgrywały się na oczach zgromadzonych na brzegu:
„Skoro przeczytał Tuhan list książęcy
I wydał rozkaz do wojny,
Stanęło zaraz mężów pięć tysięcy,
A każdy konny i zbrojny. Uderzą w trąby, rusza młódź, już w bramie
Błyska Tuhana proporzec,
Lecz Tuhan stanie i ręce załamie,
I znowu jedzie na dworzec”.

O funkcji artystycznej tego środka poetyckiego wyrazu wspomina Zgorzelski: „zgodnie z obserwacją językoznawców nie tylko podkreśla szybkie tempo zdarzeń, ich nagłość i krótkotrwałość, ale także zmierza do dramatycznego uwspółcześnienia ich tak, jakby w tej chwili rozgrywały się przed oczyma wyobraźni narratora i słuchaczów” (Cz. Zgorzelski, dz. cyt.).

Język narracji „Świtezi” jest dynamiczny, zdecydowanie bliżej mu do gawędy, aniżeli monotonnej pieśni. W omawianej balladzie Mickiewicz zasygnalizował jedynie pewne elementy, które w późniejszych jego utworach stały się wyznacznikami charakterystycznymi nie tylko dla jego pióra, ale całego polskiego romantyzmu. Przede wszystkim wzmocnił stylistyczną rolę metafory, która służyła odtąd do budowania nastroju tajemniczości, gdzie każdy przedmiot z naszego otoczenia mógł zmieniać swoje znaczenie.

Drugą nowością było łączenie szeregu zdań współrzędnych, które rozpoczynały się od tego samego wyrazu, najczęściej łącznika. Oto przykład:
„Nieraz śród wody gwar jakoby w mieście,
Ogień i dym bucha gęsty,
I zgiełk walczących, i wrzaski niewieście,
I dzwonów gwałt, i zbrój chrzęsty”.
Co miało na celu nadanie narracji niezwykłości, wprowadzenia poczucia zagrożenia, zbudowania tajemniczego nastroju.

„Świteź” składa się z czterdziestu ośmiu czterowersowych strof. Schemat wersyfikacyjny został zbudowany naprzemiennie – wersy jedenastozgłoskowe przeplatają się miarowo z wersami ośmiozgłoskowymi. Rymy mają charakter krzyżowy (ABAB).

strona: 1 2 3 4

Zobacz inne artykuły:

Mickiewicz Adam

Norwid Cyprian Kamil

Słowacki Juliusz

Rozmowa z piramidami - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - motyw mogiły, grobu
Smutno mi Boże - interpretacja i analiza
Smutno mi, Boże! - wiadomości wstępne
Sowiński w okopach Woli - interpretacja i analiza
Sowiński w okopach Woli - wiadomości wstępne
Testament mój - interpretacja i analiza
Testament mój - wiadomości wstępne
Rozłączenie - interpretacja i analiza

Inne

Analiza porównawcza utworów „Oda do młodości” Adama Mickiewicza i „Do młodych” Adama Asnyka

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies