Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm

Rybka - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marlga

Krytycznie nie tyle o wspomnianych zabiegach, a raczej o samym utworze, pisze Czesław Zgorzelski: „Toteż związek zdrobnień ze stylizacją w duchu twórczości ludowej wydaje się niewątpliwy. Warto przy tym zwrócić uwagę, że szczególną ich obfitość, świadczą już o kształtowaniu się maniery stylowej, wykazują – prócz wyraźnie nieudanej «Rybki» - te spośród utworów zbiorku, które najbliższe są Mickiewiczowskiej definicji «romansu»”. W „Rybce” możemy doliczyć się trzydziestu zdrobnień (np. włoski, łączki, rączki, oczka, kamuszki, koralki, muszki, skałka, rybka, plamki, piórka, główka, paciórka, szyjka, jabłuszka, maleńki, dzieciątko, skrzelki, bąbelki, rzeczka, rzeczułka, trąbka). Większość z nich służy opisowi wyglądu Krysi (zarówno jako niewiasty, jak i Świtezianki), gdzie główną techniką obrazowania jest proste porównanie:
„Złotymi plamki nadobna,
Kraśne ma po bokach piórka,
Główka jak naparstek drobna,
Oczko drobne jak paciórka”.

Ich nagromadzenie możemy też zauważyć w bezpośrednich wypowiedziach bohaterki:
„Przez żwir, przez ostre kamuszki
Fale mnie gwałtowne niosą;
Pokarm mój koralki, muszki.
A zapijam zimną rosą”.

Rybka” uchodzi za utwór, w którym Mickiewicz aż za bardzo posunął się w romantycznej stylizacji. Łatwo zauważyć, że opowieść snuta jest w dość prymitywnym tonie i w dość prymitywny sposób. Sama historia wydaje się do tego aż nadto wydumana i mało wiarygodna. Zupełnie inaczej jest przecież w „Świteziance”, która opowiada o podobnych wydarzeniach.

Ireneusz Opacki w pracy „Ewolucje balladowej opowieści” przyrównuję nawet „Rybkę” do historyjki opowiadanej przez dziecko: „W «Rybce» wszystko dzieje się tak po prostu, najcudowniejsze zdarzenia następują tak bardzo zwyczajnie i bez motywacji, jak tylko dziecko widzieć potrafi” (I. Opacki, „Ewolucje balladowej opowieści”, Lublin 1961).
Przyjrzyjmy się osobie narratora „Rybki”. W tej balladzie Mickiewicz posłużył się wielością spojrzenia na wątki fabularne. Otóż historię poznajemy nie tylko dzięki nieznanemu bliżej narratorowi, prawdopodobnie gminnemu gawędziarzowi, ale również sami bohaterowie pośredniczą w tym procesie. Niesie to za sobą jednak konsekwencję, gdyż świat widziany ich oczami jest subiektywny, ich spojrzenie nie jest całościowe, jest ograniczone. Wierny sługa jest człowiekiem poczciwym, prostym, nie pojmuje wszystkiego, co dzieje się dookoła niego. Ma jednak pewną wiedzę na temat guseł, bo sam w nie wierzy.

Również narrator wydaje się postacią o ograniczonych możliwościach poznawczych. Bez wątpienia jednak jest osobą z okolicy Świtezi, kimś doskonale znającym nie tylko miejsca i mieszkańców Nowogródczyzny, ale również ich wierzenia, przesądy i legendy.

Narrator daje się czasem ponieść emocjom, przez co upodabnia się znacznie do zwykłego śmiertelnika:
„Przebóg! cudy czy moc piekła!
Uderza go widok nowy”.

W powyższym, krótkim fragmencie widać jeszcze jedną ważną cechę, którą przejawia większość dzieł w „Balladach i romansach”, zwłaszcza tych „programowo” romantycznych. Zdarzenia, choć odbyły się przeszłości, relacjonowane są przed odbiorcami jakby działy się właśnie na oczach narratora. Podmiot liryczny wydaje się sam nie wiedzieć jak zakończy się cała opowieść i ze zniecierpliwieniem oczekuje na ostateczne sceny. Niecierpliwi się zupełnie tak jak sługa, który chcąc nakarmić dzieciątko ukrywa się w krzakach, aby nie natknąć się na swojego pana i jego małżonkę. Czas przeszły rzadko używany jest przez narratora, preferującego zdecydowanie czas teraźniejszy, co widać już w pierwszej strofie:
„Od dworu, spod lasa, z wioski,

strona:    1    2    3    4  

Zobacz inne artykuły:

Mickiewicz Adam
Oda do młodości - interpretacja i analiza
Cisza morska - interpretacja i analiza
Stepy akermańskie - interpretacja i analiza
„Sonety krymskie” - streszczenie ogólne
Romantyzm „Sonetów krymskich”
Recepcja „Sonetów krymskich”
Język „Sonetów krymskich”
Problematyka „Sonetów krymskich”
Podział wewnętrzny „Sonetów krymskich”
Zmagania Mickiewicza z sonetem
Okoliczności powstania „Sonetów krymskich”
Polały się łzy - interpretacja i analiza
Nad wodą wielką i czystą - interpretacja i analiza
Snuć miłość - interpretacja i analiza
Liryki lozańskie - geneza i charakterystyka
Do matki Polki - interpretacja i analiza
Niepewność - interpretacja i analiza
Do M*** - interpretacja i analiza
Zima miejska - interpretacja i analiza
Lilje - interpretacja i analiza
Pani Twardowska - interpretacja i analiza
To lubię - interpretacja i analiza
Powrót taty - interpretacja i analiza
Rybka - interpretacja i analiza
Świtezianka - interpretacja i analiza
Ajudah - interpretacja i analiza
Świteź - interpretacja i analiza
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Pierwiosnek - interpretacja i analiza
Czatyrdah - interpretacja i analiza
Ballady i romanse - opracowanie
Bajdary - interpretacja i analiza
Bakczysaraj - interpretacja i analiza
Widok gór ze stepów Kozłowa - interpretacja i analiza
Burza - interpretacja i analiza
Żegluga - interpretacja i analiza

Norwid Cyprian Kamil
Bema pamięci żałobny rapsod - interpretacja i analiza
Bema pamięci żałobny rapsod - wiadomości wstępne
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - interpretacja i analiza
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - wiadomości wstępne
Moja ojczyzna - interpretacja i analiza
Moja ojczyzna - wiadomości wstepne
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Pielgrzym - wiadomości wstępne
Pióro - interpretacja i analiza
Pióro - wiadomości wstępne
W Weronie - interpretacja i analiza
W Weronie - wiadomości wstępne
Moja piosnka II - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - wiadomości wstępne
Fortepian Szopena - analiza
Fortepian Szopena - interpretacja
Fortepian Szopena - wiadomości wstępne

Słowacki Juliusz
Rozmowa z piramidami - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - motyw mogiły, grobu
Smutno mi Boże - interpretacja i analiza
Smutno mi, Boże! - wiadomości wstępne
Sowiński w okopach Woli - interpretacja i analiza
Sowiński w okopach Woli - wiadomości wstępne
Testament mój - interpretacja i analiza
Testament mój - wiadomości wstępne
Rozłączenie - interpretacja i analiza

Inne
Analiza porównawcza utworów „Oda do młodości” Adama Mickiewicza i „Do młodych” Adama Asnyka



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies