JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm
Smutna wybiega dziewica,
Rozpuściła na wiatr włoski
I Å‚zami skropiÅ‚a lica”.
Czas przeszły służy w wierszu tylko temu, by nadać opisanym za jego pomocą czynnościom charakter uprzedniości względem wydarzeń bieżących. Nawet fakt, iż utwór składa się niejako z dwóch płaszczyzn czasowych, które oddziela kilka, a może nawet więcej, kolejnych dni, nie przeszkadza w tym, że całość opowiedziana jest w czasie teraźniejszym.
W warstwie Å›rodków artystycznych na przód wysuwajÄ… siÄ™ epitety. WiÄ™kszość z nich jest jednak charakterystycznych dla minionej epoki oÅ›wiecenia, charakteryzujÄ…cej siÄ™ sentymentalizmem poezji: „smutna dziewczyna”, „biaÅ‚e rÄ…czki”, „ciemny zakÄ…tek”, „cichy gÅ‚os”, „jasny wÅ‚os”, „mroki szare”. Warto jednak zauważyć, iż w utworze pojawiajÄ… siÄ™ także zupeÅ‚nie „Å›wieże” epitety romantyczne: „zdradzona kochanka”, „wykrÄ™cona zatoka”, „krysztaÅ‚owe przezrocza”, „różana krasa”, „mokre powierzchnie”, „dziki uÅ›miech”. Część z nich posÅ‚użyÅ‚a Mickiewiczowi do oddania tajemniczoÅ›ci jeziora i wszelkich zwiÄ…zanych z wodÄ… symboli.
Poza epitetami, wiodÄ…cÄ… rolÄ™ w „Rybce” odgrywajÄ… porównania, za pomocÄ… których poeta stworzyÅ‚ obraz głównej bohaterki. Jak już to zostaÅ‚o wczeÅ›niej wspomniane, porównania w omawianej balladzie sÄ… Å›ciÅ›le powiÄ…zane ze zdrobnieniami:
„I jak skaÅ‚ka pÅ‚askim bokiem
Gdy z lekkich rąk chłopca pierzchnie,
Tak nasza rybka podskokiem
Mokre całuje powierzchnie.
(…)
Główka jak naparstek drobna,
Oczko drobne jak paciórka.
(…)
Piersi jak jabÅ‚uszka mleczne”.
„Rybka” skÅ‚ada siÄ™ z 35 strof, z których każda liczby sobie cztery wersy. Utwór napisany jest oÅ›miozgÅ‚oskowcem. Rymy w balladzie majÄ… charakter krzyżowy, prosty (rymy typu ABAB).
JeÅ›li chodzi o motywy literackie, jakie możemy odnaleźć w „Rybce”, to na pierwszy plan wybija siÄ™ nieszczęśliwa miÅ‚ość. Uczucie Å‚Ä…czÄ…ce KrysiÄ™ z panem z góry byÅ‚o skazane na klÄ™skÄ™, ponieważ wywodzili siÄ™ z dwóch skrajnych warstw spoÅ‚ecznych. Nawet fakt, iż posiadali dziecko nie gwarantowaÅ‚, iż para bÄ™dzie ze sobÄ…. Nieodwzajemniona miÅ‚ość bywa, zwÅ‚aszcza w literaturze, źródÅ‚em wielkich tragedii.
Kolejnym ważnym motywem jest upokorzenie. Krysia nie oddaje swojego życia, ponieważ czuje siÄ™ zdradzona. Szczerze życzy szczęścia mÅ‚odej parze: „Niechże sobie żyjÄ… mÅ‚odzi (…)”. Kobieta jednak nie mogÅ‚a przeżyć, iż jej dawny kochanek bÄ™dzie robiÅ‚ sobie żarty z jej naiwnoÅ›ci. Krysia woli umrzeć, rzucić siÄ™ w toÅ„ jeziora, pomimo maleÅ„kiego dziecka, aniżeli żyć w haÅ„bie. Rybka - interpretacja i analiza
Autor: Karolina MarlêgaSmutna wybiega dziewica,
Rozpuściła na wiatr włoski
I Å‚zami skropiÅ‚a lica”.
Czas przeszły służy w wierszu tylko temu, by nadać opisanym za jego pomocą czynnościom charakter uprzedniości względem wydarzeń bieżących. Nawet fakt, iż utwór składa się niejako z dwóch płaszczyzn czasowych, które oddziela kilka, a może nawet więcej, kolejnych dni, nie przeszkadza w tym, że całość opowiedziana jest w czasie teraźniejszym.
W warstwie Å›rodków artystycznych na przód wysuwajÄ… siÄ™ epitety. WiÄ™kszość z nich jest jednak charakterystycznych dla minionej epoki oÅ›wiecenia, charakteryzujÄ…cej siÄ™ sentymentalizmem poezji: „smutna dziewczyna”, „biaÅ‚e rÄ…czki”, „ciemny zakÄ…tek”, „cichy gÅ‚os”, „jasny wÅ‚os”, „mroki szare”. Warto jednak zauważyć, iż w utworze pojawiajÄ… siÄ™ także zupeÅ‚nie „Å›wieże” epitety romantyczne: „zdradzona kochanka”, „wykrÄ™cona zatoka”, „krysztaÅ‚owe przezrocza”, „różana krasa”, „mokre powierzchnie”, „dziki uÅ›miech”. Część z nich posÅ‚użyÅ‚a Mickiewiczowi do oddania tajemniczoÅ›ci jeziora i wszelkich zwiÄ…zanych z wodÄ… symboli.
Poza epitetami, wiodÄ…cÄ… rolÄ™ w „Rybce” odgrywajÄ… porównania, za pomocÄ… których poeta stworzyÅ‚ obraz głównej bohaterki. Jak już to zostaÅ‚o wczeÅ›niej wspomniane, porównania w omawianej balladzie sÄ… Å›ciÅ›le powiÄ…zane ze zdrobnieniami:
„I jak skaÅ‚ka pÅ‚askim bokiem
Gdy z lekkich rąk chłopca pierzchnie,
Tak nasza rybka podskokiem
Mokre całuje powierzchnie.
(…)
Główka jak naparstek drobna,
Oczko drobne jak paciórka.
(…)
Piersi jak jabÅ‚uszka mleczne”.
„Rybka” skÅ‚ada siÄ™ z 35 strof, z których każda liczby sobie cztery wersy. Utwór napisany jest oÅ›miozgÅ‚oskowcem. Rymy w balladzie majÄ… charakter krzyżowy, prosty (rymy typu ABAB).
JeÅ›li chodzi o motywy literackie, jakie możemy odnaleźć w „Rybce”, to na pierwszy plan wybija siÄ™ nieszczęśliwa miÅ‚ość. Uczucie Å‚Ä…czÄ…ce KrysiÄ™ z panem z góry byÅ‚o skazane na klÄ™skÄ™, ponieważ wywodzili siÄ™ z dwóch skrajnych warstw spoÅ‚ecznych. Nawet fakt, iż posiadali dziecko nie gwarantowaÅ‚, iż para bÄ™dzie ze sobÄ…. Nieodwzajemniona miÅ‚ość bywa, zwÅ‚aszcza w literaturze, źródÅ‚em wielkich tragedii.
W niecodzienny sposób Mickiewicz posłużył się motywem matki. Biorąc pod uwagę fakt, iż kierująca się dość niskimi pobudkami Krysia postanawia poświęcić swoje życie, zostawiając swoje dzieciątko, można by przypuszczać, iż jest wyrodną rodzicielką. Później jednak się okazuje, iż nawet po przemianie w rybkę troskliwe opiekowała się potomkiem. Instynkt macierzyński nie pozwolił jej zapomnieć o podstawowych potrzebach dziecka.
Kolejnym ważnym elementem jest zemsta. Mimo iż Krysia nie mówi o tym otwarcie, to wszystkie jej działania dążą do tego, by wymierzyć sprawiedliwość oszustowi, który ją uwiódł, a potem porzucił. Do końca nigdy nie dowiemy się, co zaszło nad brzegiem rzeczki, ale to za sprawą Krysi-Świtezianki nowożeńcy zamienili się w głaz.
Trudno pominąć motyw przemiany, który w „Rybce” ma dość specyficzny charakter. Zaangażowane w transformacje byÅ‚y siÅ‚y nadprzyrodzone. Zdesperowana dziewczyna zwróciÅ‚a siÄ™ z proÅ›bÄ… o ratunek do Åšwitezianek. OddajÄ…c swoje życie jezioru, Krysia powiÄ™kszyÅ‚a zastÄ™p rusaÅ‚ek Åšwitezi. Kobieta przemieniÅ‚a siÄ™ w latajÄ…cÄ… rybkÄ™. W dalszej części utworu obserwować mogliÅ›my jej kolejnÄ… przemianÄ™ – z ryby w syrenÄ™.
strona: 1 2 3 4
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies