Powrót taty - interpretacja i analiza - strona 3
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm

Powrót taty - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marlêga

„SÅ‚ucham, ojczyste przyszÅ‚y na myÅ›l strony,
Buława upadła z ręki;
Ach! ja mam żonę, i u mojej żony
Jest synek taki maleÅ„ki”.

Nagłe oświecenie, jakiego doznał herszt bandy, niespotykany i niewytłumaczalny przypływ dobroci jest charakterystyczny dla postrzegania świata przez dziecko. W przekonaniu najmłodszych dobro zawsze góruje nad złem, a wszyscy ludzie w gruncie rzeczy są dobrzy. Co więcej, przywódca rozbójników sam miał żonę i maleńkiego synka, tym bardziej nie powinien wyrządzać krzywdy innym, a już na pewno nie dzieciom. Nadmierna ckliwość tekstu przypomina sentymentalizm znany z dumek, tak popularnych w epoce poprzedzającej romantyzm.

Przyjrzyjmy siÄ™ procesowi, jaki zaszedÅ‚ w duszy herszta bandy zbirów. Jak zauważa Zgorzelski: „Przemiana, która siÄ™ w nim dokonaÅ‚a, nie wypÅ‚ywa ze stopniowej ewolucji wskutek konsekwentnego oÅ›wiecenia umysÅ‚u i serca, w myÅ›l pedagogicznych zaÅ‚ożeÅ„ XVIII wieku; zachodzi nagle i nieoczekiwanie, w jakimÅ› irracjonalnym, uczuciowym porywie, zgodnie z teoriÄ… romantyzmu, który w zbrodniarzy umiaÅ‚ dostrzec czÅ‚owieka, «Å‚Ä…czÄ…c czÄ™sto zbrodnie ze szlachetnoÅ›ciÄ…»” (Cz. Zgorzelski, dz. cyt.).

Właśnie ta gwałtowność i nagłość zmiany postawy stanowi o romantycznym charakterze tej postaci. Działanie pod wpływem impulsu, natchnienia, intuicji charakteryzowało nowy typ bohatera, jednocześnie różnicując go od modelu oświeceniowego.

Również dzieci nie stanowiÄ… jedynie tÅ‚a dla historii, jak to miaÅ‚o miejsce w poprzedniej epoce. Nie sÅ‚użą jedynie temu, by swojÄ… bezbronnoÅ›ciÄ… wzruszyć odbiorcÄ™. Nie sÄ… już biernymi ofiarami, czekajÄ…cymi na wyroki losu. Dzieci w „Powrocie taty” sÄ… bardzo dynamiczne, można powiedzieć, że „ruchliwe”. Widzimy je jak biegajÄ… w gromadzie, modlÄ… siÄ™, Å›piewajÄ…, skaczÄ… z radoÅ›ci na widok ojca, uciekajÄ… przed zbójnikami. O tym, że nie sÄ… jedynie tÅ‚em dla wydarzeÅ„ rozgrywajÄ…cych siÄ™ miÄ™dzy dorosÅ‚ymi, ale równoprawnymi bohaterami stanowi fakt, iż dziÄ™ki ich oddaniu i wierze dokonuje siÄ™ przemiana herszta zbójników, co przekÅ‚ada siÄ™ na szczęśliwe zakoÅ„czenie caÅ‚ej historii.
Warto zauważyć, iż postÄ™p w sposobie kreowania dzieciÄ™cych bohaterów uwidacznia siÄ™ również w ukazaniu modlitwy. W osiemnastowiecznych utworach sentymentalnych, jeÅ›li już zdarzaÅ‚o siÄ™ modlÄ…ce dziecko, to byÅ‚o ono ukazywane z oczami zwróconymi ku niebu, bÅ‚agajÄ…ce Boga o wstawiennictwo z wielkim przejÄ™ciem. W „Powrocie taty” widzimy natomiast obraz znacznie bardziej bliższy realizmowi:
„CaÅ‚ujÄ… ziemiÄ™, potem: «W imiÄ™ Ojca,
Syna i Ducha świętego,
Bądź pochwalona, przenajświętsza Trójca,
Teraz i czasu wszelkiego».
Potem:
„Ojcze nasz i ZdrowaÅ›, i WierzÄ™,
DziesiÄ™cioro i koronki (…)”.

Dzieci odmawiają wyuczony na pamięć pacierz bardzo szybko, bez zatrzymywania się i bez głębszej refleksji nad wypowiadanymi zwrotami. Zabieg ten doskonale oddaje specyfikę dziecięcej modlitwy, jej prozaiczność oraz powierzchowny charakter. Nawet otoczenie i okoliczności pacierza są inne, aniżeli w oświeceniu. Nie ma tu sentymentalizmu, mroku, poczucia wzniosłości, pompatyczności. Zamiast tego widzimy modlitwę gromadki dzieci w biały dzień na rogatkach miasteczka.

Kompozycja Powrotu taty” jest również prosta i pozbawiona jakichkolwiek chronologicznych zawirowaÅ„. Swoim realizmem oraz stylem utwór przypomina historiÄ™ opowiadanÄ… przez dziecko. Jak pisze Zgorzelski: „Pedanteria w wyliczeniu wszystkich czynnoÅ›ci dzieci, ze Å›cisÅ‚ym oznaczeniem ich czasowej nastÄ™pczoÅ›ci, jest jednym z kompozycyjnych elementów ballady, zwiÄ…zanych ze stylizacjÄ… jej na wzór opowiadaÅ„ prymitywnych” (Cz. Zgorzelski, dz. cyt.).

Podobnie jak w „Åšwiteziance” czy w „Rybce”, narracja w „Powrocie taty” prowadzona jest w głównej mierze w czasie teraźniejszym, tak jakby opisywane wydarzenia rozgrywaÅ‚y siÄ™ na oczach odbiorcy. Z rzadka pojawiajÄ… siÄ™ orzeczenia w czasie przeszÅ‚ym i przyszÅ‚ym. Te pierwsze zazwyczaj wówczas, gdy opisywane sÄ… czynnoÅ›ci spoza głównego wÄ…tku fabularnego. W czasie przyszÅ‚ym wyrażane sÄ… z kolei czynnoÅ›ci nagÅ‚e, szybkie, na przykÅ‚ad „odskoczÄ…”, „wyjmÄ…”.

strona:    1    2    3    4    5  

Zobacz inne artykuły:

Mickiewicz Adam
Oda do młodości - interpretacja i analiza
Burza - interpretacja i analiza
Żegluga - interpretacja i analiza
Cisza morska - interpretacja i analiza
Stepy akermańskie - interpretacja i analiza
„Sonety krymskie” - streszczenie ogólne
Romantyzm „Sonetów krymskich”
Recepcja „Sonetów krymskich”
JÄ™zyk „Sonetów krymskich”
Problematyka „Sonetów krymskich”
PodziaÅ‚ wewnÄ™trzny „Sonetów krymskich”
Zmagania Mickiewicza z sonetem
OkolicznoÅ›ci powstania „Sonetów krymskich”
Polały się łzy - interpretacja i analiza
Nad wodÄ… wielkÄ… i czystÄ… - interpretacja i analiza
Snuć miłość - interpretacja i analiza
Liryki lozańskie - geneza i charakterystyka
Do matki Polki - interpretacja i analiza
Niepewność - interpretacja i analiza
Do M*** - interpretacja i analiza
Zima miejska - interpretacja i analiza
Lilje - interpretacja i analiza
Pani Twardowska - interpretacja i analiza
To lubiÄ™ - interpretacja i analiza
Powrót taty - interpretacja i analiza
Rybka - interpretacja i analiza
Åšwitezianka - interpretacja i analiza
Świteź - interpretacja i analiza
Ajudah - interpretacja i analiza
Pierwiosnek - interpretacja i analiza
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Ballady i romanse - opracowanie
Czatyrdah - interpretacja i analiza
Bajdary - interpretacja i analiza
Bakczysaraj - interpretacja i analiza
Widok gór ze stepów Kozłowa - interpretacja i analiza

Norwid Cyprian Kamil
Bema pamięci żałobny rapsod - interpretacja i analiza
Bema pamięci żałobny rapsod - wiadomości wstępne
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - interpretacja i analiza
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - wiadomości wstępne
Moja ojczyzna - interpretacja i analiza
Moja ojczyzna - wiadomości wstepne
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Pielgrzym - wiadomości wstępne
Pióro - interpretacja i analiza
Pióro - wiadomości wstępne
W Weronie - interpretacja i analiza
W Weronie - wiadomości wstępne
Moja piosnka II - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - wiadomości wstępne
Fortepian Szopena - analiza
Fortepian Szopena - interpretacja
Fortepian Szopena - wiadomości wstępne

SÅ‚owacki Juliusz
Rozmowa z piramidami - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - motyw mogiły, grobu
Smutno mi Boże - interpretacja i analiza
Smutno mi, Boże! - wiadomości wstępne
Sowiński w okopach Woli - interpretacja i analiza
Sowiński w okopach Woli - wiadomości wstępne
Testament mój - interpretacja i analiza
Testament mój - wiadomości wstępne
Rozłączenie - interpretacja i analiza

Inne
Analiza porównawcza utworów „Oda do mÅ‚odoÅ›ci” Adama Mickiewicza i „Do mÅ‚odych” Adama Asnyka



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies