JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm
Ponadto w czasie przyszÅ‚ym przytaczane sÄ… bezpoÅ›rednie wypowiedzi bohaterów. WedÅ‚ug wielu badaczy stanowiÄ… one o specyfice i wyjÄ…tkowoÅ›ci „Powrotu taty”. Wyrażenia te nadajÄ… balladzie dramatycznej stylizacji, a ponieważ wypowiedzi te różniÄ… siÄ™ wyraźnie od sposobu narracji, można powiedzieć, iż „stanowiÄ… one wyraźnÄ… przewagÄ™ nad epickÄ… relacjÄ… autora” (Cz. Zgorzelski, dz. cyt.).
Utwór zarówno rozpoczyna się i kończy przytoczeniem słów bohaterów (najpierw matki dzieci, a na zakończenie herszta zbójców). Obydwie wypowiedzi, poza tym, że są do siebie bardzo podobne (paralelizm składniowy) to pełnią w utworze funkcje podobną do teatralnej kurtyny. Słowa matki przypominają ekspozycję dramatu, krótkie zarysowanie sytuacji fabularnej. Z kolei dwie wypowiedzi herszta stanowią najważniejsze przesłanie ballady.
Słowami bandyty kończy się utwór, nie są one w żaden sposób skomentowane przez narratora, nie wiemy, co działo się dalej. Czytelnik zostaje pozostawiony z rezonującą wypowiedzią herszta opryszków, sam musi je zinterpretować. To niedopowiedzenie stanowi sedno ballady, zmusza odbiorcę do poszukiwania głębszego znaczenia, ukrytego za tą błahą i prosto opowiedzianą historią.
Mickiewicz zrealizowaÅ‚ zamysÅ‚ prymitywizacji utworu poprzez odarcie go z wyszukanych Å›rodków artystycznych, by jeszcze bardziej zbliżyć go do mowy potocznej. Na próżno szukać w „Powrocie taty” wytwornych epitetów, porównaÅ„, nie mówiÄ…c już o metaforach. Wszystko to miaÅ‚o pomóc poecie w „(…) dążeniu do wywoÅ‚anie iluzji, że wypowiedź jest potoczna zarówno w doborze słów ballady, jak i w jej rytmiczno-skÅ‚adniowym toku” (Cz. Zgorzelski, dz. cyt.). Poeta dość czÄ™sto posÅ‚uguje siÄ™ wyrazami zaczerpniÄ™tymi wprost z mowy potocznej. Już w samym tytule zamiast szacownego i poważanego „ojca” pojawia siÄ™ bardziej lakoniczny i trywialny „tato”.
Naleciałości mowy potocznej widzimy chociażby we fragmentach:
„ObaczyÅ‚ kupiec, Å‚zy radoÅ›ci leje,
Z wozu na ziemiÄ™ wylata”.
(…)
„Ten sobie mówi, a ten sobie mówi”
(…)
„Pierwszy bym paÅ‚kÄ™ strzaskaÅ‚ na twej gÅ‚owie,
Gdyby nie dziatek pacierze”.
By jeszcze bardziej przybliżyć język ballady do mowy potocznej, Mickiewicz posłużył się charakterystyczną składnią, zwłaszcza w bezpośrednich wypowiedziach bohaterów. Poeta doskonale oddał rwaną, przepełnioną emocjami mowę codzienną, w której nie posługujemy się wyszukanym słownictwem. Najlepszy przykład może stanowić ty wypowiedź ojca:Powrót taty - interpretacja i analiza
Autor: Karolina MarlêgaPonadto w czasie przyszÅ‚ym przytaczane sÄ… bezpoÅ›rednie wypowiedzi bohaterów. WedÅ‚ug wielu badaczy stanowiÄ… one o specyfice i wyjÄ…tkowoÅ›ci „Powrotu taty”. Wyrażenia te nadajÄ… balladzie dramatycznej stylizacji, a ponieważ wypowiedzi te różniÄ… siÄ™ wyraźnie od sposobu narracji, można powiedzieć, iż „stanowiÄ… one wyraźnÄ… przewagÄ™ nad epickÄ… relacjÄ… autora” (Cz. Zgorzelski, dz. cyt.).
Utwór zarówno rozpoczyna się i kończy przytoczeniem słów bohaterów (najpierw matki dzieci, a na zakończenie herszta zbójców). Obydwie wypowiedzi, poza tym, że są do siebie bardzo podobne (paralelizm składniowy) to pełnią w utworze funkcje podobną do teatralnej kurtyny. Słowa matki przypominają ekspozycję dramatu, krótkie zarysowanie sytuacji fabularnej. Z kolei dwie wypowiedzi herszta stanowią najważniejsze przesłanie ballady.
Słowami bandyty kończy się utwór, nie są one w żaden sposób skomentowane przez narratora, nie wiemy, co działo się dalej. Czytelnik zostaje pozostawiony z rezonującą wypowiedzią herszta opryszków, sam musi je zinterpretować. To niedopowiedzenie stanowi sedno ballady, zmusza odbiorcę do poszukiwania głębszego znaczenia, ukrytego za tą błahą i prosto opowiedzianą historią.
Mickiewicz zrealizowaÅ‚ zamysÅ‚ prymitywizacji utworu poprzez odarcie go z wyszukanych Å›rodków artystycznych, by jeszcze bardziej zbliżyć go do mowy potocznej. Na próżno szukać w „Powrocie taty” wytwornych epitetów, porównaÅ„, nie mówiÄ…c już o metaforach. Wszystko to miaÅ‚o pomóc poecie w „(…) dążeniu do wywoÅ‚anie iluzji, że wypowiedź jest potoczna zarówno w doborze słów ballady, jak i w jej rytmiczno-skÅ‚adniowym toku” (Cz. Zgorzelski, dz. cyt.). Poeta dość czÄ™sto posÅ‚uguje siÄ™ wyrazami zaczerpniÄ™tymi wprost z mowy potocznej. Już w samym tytule zamiast szacownego i poważanego „ojca” pojawia siÄ™ bardziej lakoniczny i trywialny „tato”.
Naleciałości mowy potocznej widzimy chociażby we fragmentach:
„ObaczyÅ‚ kupiec, Å‚zy radoÅ›ci leje,
Z wozu na ziemiÄ™ wylata”.
(…)
„Ten sobie mówi, a ten sobie mówi”
(…)
„Pierwszy bym paÅ‚kÄ™ strzaskaÅ‚ na twej gÅ‚owie,
Gdyby nie dziatek pacierze”.
„Mama czy zdrowa? ciotunia? domowi?
A ot, rozynki w koszyku”.
Oczyma wyobraźni widzimy tego człowieka, jak zeskakuje z wozu, by przywitać się z ukochanymi dziećmi. Ze szczerą troską wypytuje o zdrowie żony i reszty rodziny, a następnie wskazuje na koszyk rodzynek, zachęcając potomstwo do częstowania się. Za pomocą kilku zaledwie słów namalował Mickiewicz dynamiczny obraz poetycki.
Mickiewicz do tego stopnia posłużył się językiem lakonicznym, iż nie poprzedzał kwestii wymawianych przez bohaterów żadnym wstępem. Zamiast tego stawiał dwukropek lub średnik w miejscach, w których normalnie znalazłaby się introdukcja:
„CaÅ‚ujÄ… ziemiÄ™, a potem: «W imiÄ™ Ojca» (…)”
(…)
„Z wozu na ziemiÄ™ wylata;
«Ha, jak siÄ™ macie, co siÄ™ u was dzieje?
CzyÅ›cie tÄ™skniÅ‚y do tata?»”.
Kolejnym zabiegiem, który miaÅ‚ na celu prymitywizacjÄ™ jÄ™zyka utworu byÅ‚o zastosowanie powtórzeÅ„. PojawiajÄ… siÄ™ one w „Powrocie taty” w swojej najprostszej i najbardziej podstawowej formie – jako podwojenia okreÅ›lonych słów lub caÅ‚ych zwrotów. Najczęściej zabieg ten możemy zaobserwować w wypowiedziach rozemocjonowanych bohaterów:
strona: 1 2 3 4 5
Zobacz inne artykuły:
kontakt | polityka cookies