Do matki Polki - interpretacja i analiza - strona 4
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm

Do matki Polki - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marlêga

Å»oÅ‚nierz nie utkwi „zwyciÄ™skiego krzyża w Jeruzalemie” oraz nie zapewni wolnoÅ›ci dla swoich potomków, jego krew bÄ™dzie kolorowaÅ‚a pola na czerwono. Nie bÄ™dzie mógÅ‚ walczyć otwarcie, z broniÄ… w rÄ™ku, bÄ™dzie za to musiaÅ‚ posÅ‚ugiwać siÄ™ zdradÄ… i podstÄ™pem, jego postÄ™powanie bÄ™dzie pozbawione wszelkich reguÅ‚, nie bÄ™dzie przypominaÅ‚o tego znanego z narodowej poezji czy z opowieÅ›ci o przeszÅ‚oÅ›ci:
„Wyzwanie przyszle mu szpieg nieznajomy,
Walkę z nim stoczy sąd krzywoprzysiężny,
A placem boju będzie dół kryjomy,
A wyrok o nim wyda wróg potężny”.

Tym, którzy „ocalejÄ…”, pozostanie sÅ‚awa, rozumiana nie jako upamiÄ™tnienie jego imienia w literaturze czy historii, lecz przejawiajÄ…ca siÄ™ jako zbiorowe wspominanie polegÅ‚ych w nocnych rozmowach rodaków:
„Zwyciężonemu za pomnik grobowy
ZostanÄ… sucha drewna szubienicy,
Za caÅ‚Ä… sÅ‚awÄ™ krótki pÅ‚acz kobiécy
I dÅ‚ugie nocne rodaków rozmowy”.

Ostatnie wers można interpretować dwojako. Z jednej strony pojmowanie sÅ‚awy jako wspominanie umarÅ‚ych tylko w rozmowach rodaków może być niewystarczajÄ…ce, niektórzy dowodów sÅ‚awy doszukujÄ… siÄ™ w dzieÅ‚ach artystycznych, z drugiej jednak – to bÄ™dÄ… „dÅ‚ugie”, trwajÄ…ce nieraz caÅ‚Ä… noc rozmowy, czyli pamięć o mÄ™czeÅ„skiej Å›mierci bohaterów bÄ™dzie przekazywana kolejnym pokoleniom.
„NietrwaÅ‚y, haniebny pomnik-szubienica nie przekreÅ›la jednak sensu poniesionej ofiary. Nocne rodaków rozmowy podsycÄ… pÅ‚omieÅ„ buntu na nowo. Rodacy nie zapomnÄ…, choć ich wspomnienia bÄ™dÄ… wypowiadane szeptem i pod osÅ‚onÄ… nocy. W takiej spiskowej atmosferze przetrwa nadzieja na szczęście ojczyzny. Tragiczne losy mÅ‚odego pokolenia Polaków uwikÅ‚anych przez historiÄ™ w walkÄ™ zaowocujÄ… w przyszÅ‚oÅ›ci niepodlegÅ‚oÅ›ciÄ… ich kraju (…) Zawarte w ostatnim wersie sÅ‚owa groźby i nadziei – dÅ‚ugie nocne rodaków rozmowy – wracaÅ‚y później niejednokrotnie w sytuacjach wymagajÄ…cych spiskowania i podstÄ™pu (np. w czasie okupacji czy stalinizmu). W takich momentach piÄ™kny, wzruszajÄ…cy wiersz Mickiewicza odżywa na nowo z wielkÄ… siÅ‚Ä… ekspresji, przypomina wzory postaw i obowiÄ…zki wobec ojczyzny” (D. PolaÅ„czyk. dz. cyt.).
Jak to siÄ™ przewrotnie okazuje - umarli sÅ‚uchali jeszcze niedawno starców opowiadajÄ…cych „przodków dzieje”, teraz to oni sÄ… bohaterami nowych, skÅ‚adajÄ…cych siÄ™ na bolesnÄ… historiÄ™ ciemiężonego narodu.

„Matka” i „syn” – te symboliczne postaci sÄ… równorzÄ™dnymi bohaterami wiersza Adama Mickiewicza. Czy można zestawiać ból rodzicielki, wychowujÄ…cej swoje dziecko do walki, z której już nie powróci, z cierpieniem powstaÅ„ca, Å›wiadomego nadchodzÄ…cej klÄ™ski, oglÄ…dajÄ…cego każdego dnia Å›mierć swoich kompanów wskutek nieuczciwej i nierównej walki? To trudne pytanie, na szczęście romantyczny wieszcz nie stawia nas w roli tych, którzy majÄ… znaleźć odpowiedź. Jest wrÄ™cz przeciwnie – w liryku Mickiewicza przebija przekonanie, iż każde zbrojne starcie w nieodwracalny sposób odciska siÄ™ na losach caÅ‚ego narodu, iż dziaÅ‚ania przodków bÄ™dÄ… miaÅ‚y wpÅ‚yw na postÄ™powanie ich potomków.

Utwór realizuje dwa motywy – wÄ…tek matki jako wzór kobiety-Polki, która od najmÅ‚odszych lat prowadzi patriotycznÄ… edukacjÄ™ i przygotowuje dziecko do walki o niepodlegÅ‚ość oraz wÄ…tek żoÅ‚nierza, który nie zawaha siÄ™ oddać życia w dążeniu do skazanego z góry na niepowodzenie odzyskania wolnoÅ›ci.

W losach tych bohaterów sÅ‚usznie można dopatrywać siÄ™ ofiary analogicznej do ofiary Matki Boskiej oraz Chrystusa oraz nawiÄ…zania do wspominanego już innego dzieÅ‚a Mickiewicza – „Konrada Wallenroda” („cel uÅ›wiÄ™ca Å›rodki”).

Napisana tuż przed wybuchem powstania listopadowego zapowiedź tragicznych dziejów młodych Polaków oraz cierpienia ich matek pod względem formalnym jest wierszem regularnym, złożonym z 11 czterowersowych zwrotek. Mickiewicz sięgnął po klasyczny schemat jedenastozgłoskowca ze średniówką po piątej sylabie i rymami żeńskimi krzyżowymi, przeplatanymi:

strona:    1    2    3    4    5  

Zobacz inne artykuły:

Mickiewicz Adam
Oda do młodości - interpretacja i analiza
Cisza morska - interpretacja i analiza
Stepy akermańskie - interpretacja i analiza
„Sonety krymskie” - streszczenie ogólne
Romantyzm „Sonetów krymskich”
Recepcja „Sonetów krymskich”
JÄ™zyk „Sonetów krymskich”
Problematyka „Sonetów krymskich”
PodziaÅ‚ wewnÄ™trzny „Sonetów krymskich”
Zmagania Mickiewicza z sonetem
OkolicznoÅ›ci powstania „Sonetów krymskich”
Polały się łzy - interpretacja i analiza
Nad wodÄ… wielkÄ… i czystÄ… - interpretacja i analiza
Snuć miłość - interpretacja i analiza
Liryki lozańskie - geneza i charakterystyka
Do matki Polki - interpretacja i analiza
Niepewność - interpretacja i analiza
Do M*** - interpretacja i analiza
Zima miejska - interpretacja i analiza
Lilje - interpretacja i analiza
Pani Twardowska - interpretacja i analiza
To lubiÄ™ - interpretacja i analiza
Powrót taty - interpretacja i analiza
Rybka - interpretacja i analiza
Åšwitezianka - interpretacja i analiza
Ajudah - interpretacja i analiza
Świteź - interpretacja i analiza
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Pierwiosnek - interpretacja i analiza
Czatyrdah - interpretacja i analiza
Ballady i romanse - opracowanie
Bajdary - interpretacja i analiza
Bakczysaraj - interpretacja i analiza
Widok gór ze stepów Kozłowa - interpretacja i analiza
Burza - interpretacja i analiza
Żegluga - interpretacja i analiza

Norwid Cyprian Kamil
Bema pamięci żałobny rapsod - interpretacja i analiza
Bema pamięci żałobny rapsod - wiadomości wstępne
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - interpretacja i analiza
Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? - wiadomości wstępne
Moja ojczyzna - interpretacja i analiza
Moja ojczyzna - wiadomości wstepne
Pielgrzym - interpretacja i analiza
Pielgrzym - wiadomości wstępne
Pióro - interpretacja i analiza
Pióro - wiadomości wstępne
W Weronie - interpretacja i analiza
W Weronie - wiadomości wstępne
Moja piosnka II - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - interpretacja i analiza
Do obywatela Johna Browne'a - wiadomości wstępne
Fortepian Szopena - analiza
Fortepian Szopena - interpretacja
Fortepian Szopena - wiadomości wstępne

SÅ‚owacki Juliusz
Rozmowa z piramidami - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - motyw mogiły, grobu
Smutno mi Boże - interpretacja i analiza
Smutno mi, Boże! - wiadomości wstępne
Sowiński w okopach Woli - interpretacja i analiza
Sowiński w okopach Woli - wiadomości wstępne
Testament mój - interpretacja i analiza
Testament mój - wiadomości wstępne
Rozłączenie - interpretacja i analiza

Inne
Analiza porównawcza utworów „Oda do mÅ‚odoÅ›ci” Adama Mickiewicza i „Do mÅ‚odych” Adama Asnyka



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies