Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Romantyzm

Polały się łzy - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marl�ga

Epitety są dobrane według klucza: łączy je rym wewnętrzny, odpowiadający za melodyjność tekstu, którą najbardziej widać właśnie w linijce dotyczącej dojrzałych lat autora:
„Na mój wiek męski, wiek klęski”.
Przytoczona linijka jest najkrótsza z całego wiersza, liczy zaledwie osiem sylab, podczas gdy poprzedzający ją, „młodzieńczy” wers liczy aż jedenaście zgłosek (6+5: „Na moją młodość górną i durną”), w dwa inne po dziesięć (5+5).

Z kolei podział słów „Na mój wiek męski, wiek klęski” przedstawia się w zestawieniu „5+3”, czyli ze średniówką po piątej sylabie.

Na rytm utworu, prócz zestawienia epitetów w pary, mają wpływ także powtórzenie: „na me”, „na moją”, „na mój”.

Budowa oceny „wieku męskiego” jest tak jednoznaczna, iż nie pozostawia odmiennej, niż dosłowna, ścieżki interpretacyjnej – lata te wywołują w podmiocie rozgoryczenie.

Prostota tego wiersza świadczy o jego wielkim artystycznym kunszcie. Zdaniem cytowanego już Przybosia jest to utwór niezwykły w historii literatury: „Nie znam poety, który na tak krótkiej przestrzeni uzyskał tak silny efekt uczuciowy. Lapidarność, zwięzłość maksymalna – oto co uderza i miażdży słuchacza w tym wierszu (…) jeśli ideałem nowoczesnej poezji jest (…) „maksimum treści lirycznej w minimum słów” – wiersz ten jest rewolucyjnie nowatorski” (J. Przyboś, dz. cyt.).

Na dowód swojej refleksji wiersza Mickiewicza awangardowy poeta przytacza podsumowanie poszczególnych etapów życia za pomocą zaledwie kilku przymiotników:
- łzy – „czyste”, „rzęsiste”,
- dzieciństwo – „sielskie”, „anielskie”,
- młodość – „górna”, „durna”.

Analizując wiersz „Polały się łzy” nie można zapomnieć o ciekawie skonstruowanej warstwie wersyfikacyjnej utworu – liryk Mickiewicza nie mieści się w żadnym schemacie. Nie jest to ani wiersz sylabiczny, ani sylabotoniczny, ani toniczny. Przyboś mówi tu o: „prekursorskim odkryciu nowych dróg rytmiki (…) Gdy chwytam uchem tok całego utworu, uderza mnie szczególna właściwość rytmiczna: mam wrażenie zarazem jednolitości i różnorodności, jakieś uczucie mieszane: spokoju i niepokoju” (J. Przyboś, dz. cyt.).

Dzięki tak dobranej rytmice wiersz cały czas zaskakuje czytelnika swoją zmiennością.

Przedziwną i oryginalną strukturę wersyfikacyjną wiersza „Polały się łzy” chyba najtrafniej zdołał określić jednak Adam Ważyk: „nad doświadczeniem poetyckim i wersyfikacyjnym zawartym w tym liryku zastanawiało się wielu poetów. Są to cechy wersyfikacji ludowej: odcinek trzyzgłoskowy i powtórka typu refrenowego. Nie ma paciorków, jest jedna rozbudowana fraza obejmująca całość. Obciążenia toku (…), które odgrywają ogromną rolę w plastyce intonacyjnej Mickiewicza, tutaj charakteryzują trudności, bóle, zmagania opisywanego procesu; tym procesem jest życie całe poety, ujęte w jedną frazę (A. Ważyk, „Romantyczność i wiersz wolny”, [w:] „Mickiewicz i wersyfikacja narodowa”, 1951).

„Polały się łzy…” to jeden z ostatnich utworów Adama Mickiewicza, przez co można go odczytywać go jako końcową wypowiedź wielkiego romantycznego wieszcza: „Choć wiem i wiedziałem, że nie był to wiersz z datą najpóźniejszą, że nie jest to utwór Mickiewicza chronologicznie ostatni, przyjmowałem go zawsze w swoim odczuciu jako słowo końcowe, najbliższe milczeniu. Jak napis ułożony na kamień grobowy, napis mówiący prawdziwie i najkrócej wszystko o życiu poety” (J. Przyboś, dz. cyt.).

strona: 1 2 3

Zobacz inne artykuły:

Mickiewicz Adam

Norwid Cyprian Kamil

Słowacki Juliusz

Rozmowa z piramidami - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - interpretacja i analiza
Grób Agamemnona - motyw mogiły, grobu
Smutno mi Boże - interpretacja i analiza
Smutno mi, Boże! - wiadomości wstępne
Sowiński w okopach Woli - interpretacja i analiza
Sowiński w okopach Woli - wiadomości wstępne
Testament mój - interpretacja i analiza
Testament mój - wiadomości wstępne
Rozłączenie - interpretacja i analiza

Inne

Analiza porównawcza utworów „Oda do młodości” Adama Mickiewicza i „Do młodych” Adama Asnyka

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies