Gdy zapytali Ignacego o jego zdanie, wyznał, iż „ciągnie” go sklepu Mincla na Podwalu, aby uczyć się rzemiosła kupieckiego. Wszyscy zgodzili się na tę propozycję, uradzając przy tym, iż ciotka poślubi pana Raczka.

Kupiec Mincel zgodził się przyjąć ucznia do siebie w zamian za wikt i opierunek. „I tak się to zaczęło…” Rzecki wspomina, iż sklep Niemca zawsze mu się podobał, ilekroć ciotka go po coś do niego wysyłała: „biegłem po sprawunki i patrzyłem na okna wystawowe”. Choć był to sklep kolonialno-galanteryjno-mydlarski, to jego wnętrze było ponure. Prócz Ignacego pracowało tam dwóch krewnych właściciela: trzydziestokilkuletni Franc Mincel („dostawał” od starego za palenie fajki w sklepie) oraz Jan Mincel (ten z kolei obrywał za podkradanie kolorowego papieru, na którym pisał miłosne liściki do kobiet). Rzecki wspomina, iż sam również został ukarany dyscyplinką: „Franc odmierzył jakiejś kobiecie za dziesięć groszy rodzynków. Widząc, że jedno ziarno upadło na kontuar (stary miał w tej chwili oczy zamknięte), podniosłem je nieznacznie i zjadłem. Chciałem właśnie wyjąć pestkę, która wcisnęła się mi między zęby, gdy uczułem na plecach coś jakby mocne dotknięcie rozpalonego żelaza”.

Kolejnym pracownikiem sklepu był August Katz, który obsługiwał stanowisko mydlarskie: „Mizerny ten człeczyna odznaczał się niezwykłą punktualnością. Najraniej przychodził do roboty, krajał mydło i ważył krochmal jak automat; jadł, co mu podano, w najciemniejszym kącie sklepu, prawie wstydząc się tego, że doświadcza ludzkich potrzeb”.

Rzecki oddawał się wspomnieniom swej pierwszej pracy: „Wstawałem rano o piątej, myłem się i zamiatałem sklep. O szóstej otwierałem główne drzwi tudzież okiennicę. W tej chwili, gdzieś z ulicy zjawiał się August Katz, zdejmował surdut, kładł fartuch i milcząc stawał między beczką mydła szarego a kolumną ułożoną z cegiełek mydła żółtego. Potem drzwiami od podwórka wbiegał stary Mincel mrucząc: Morgen!, poprawiał szlafmycę, dobywał z szuflady księgę, wciskał się w fotel i parę razy ciągnął za sznurek kozaka. Dopiero po nim ukazywał się Jan Mincel i ucałowawszy stryja w rękę, stawał za swoim kontuarem, na którym podczas lata łapał muchy, a w zimie kreślił palcem albo pięścią jakieś figury.
Franca zwykle sprowadzano do sklepu (…)”.

Rano najczęściej klientami byli służący lub biedacy. O ósmej, wraz ze służącą, przychodziła do sklepu matka starego Mincla, przynosząc pracownikom kosz bułek i kawę. Również ją musieli całować w rękę. Dopiero po śniadaniu w sklepie robił się ruch. Po południu przychodzili klienci lepiej ubrani i bardziej zamożni. Stary Mincel był fanatykiem pracy: nawet w niedzielę przesiadywał w sklepie. Wówczas to opowiadał Ignacemu tajniki sztuki kupieckiej i sprzedawanych towarów. Rzecki z sympatią wspominał swojego pierwszego pracodawcę: „Na każdą Wigilię Mincel obdarowywał nas prezentami”. Miesięcznym wynagrodzeniem młodego ucznia było dziesięć złotych, z których musiał się wyliczyć przed Niemcem, i powiedzieć, ile zaoszczędził.

W 1846 roku handel w sklepie nieco osłabł, wówczas to w końcu pełnoprawnym subiektem został Ignacy Rzecki. Po incydencie z wybiciem sklepowej szyby, o który policja podejrzewała właściciela, Niemiec zaczął słabnąć, chudnąć. Po krótkim czasie umarł w fotelu oparty o książkę handlową. Przez kilka lat po śmierci stryja sklep prowadzili Minclowie.

W 1850 roku Franc został na miejscu (na Podwalu) z towarami kolonialnymi, a Jan z galanterią przeniósł się do sklepu na Krakowskie Przedmieście (którym w czasie akcji powieści kieruje Ignacy Rzecki). Autor pamiętnika na jego kartach wyjaśnił genezę zajmowania obecnego sklepu: Wokulski ożenił się z wdową po Janie Minclu, a po jej śmierci odziedziczył majątek Niemców wraz ze sklepem.

Rozdział IV
Powrót

W deszczowe i śnieżne, niedzielne popołudnie Ignacy Rzecki grał na gitarze i rozmyślał nad rychłym powrotem Wokulskiego. Miał nadzieję, że przyjaciel przejmie od niego dobrze prosperujący sklep wraz ze wszystkimi skrupulatnie prowadzonymi rachunkami, a on wówczas wyjedzie po dwudziestu pięciu latach na wysłużony urlop. Rozmyślania przerwał mu nagły szmer dochodzący z sieni. Po chwili otworzyły się drzwi i stanął w nich Stanisław Wokulski.

Rzecki dopiero po dłuższej chwili rozpoznał druha: „- Staś... jak mi Bóg miły!...Klepie go po wypukłej piersi, ściska za prawą i za lewą rękę, a nareszcie oparłszy na jego ostrzyżonej głowie swoją dłoń wykonywa nią taki ruch, jakby mu chciał maść wetrzeć w okolicę ciemienia”. Jego serce wypełniało szczęście z niespodziewanego powrotu wojaka. Po szybkim przygotowaniu poczęstunku mężczyźni zaczęli rozmawiać o wojnie i o polityce. Wokulski wyznał, iż to dzięki trwającemu konfliktowi zbrojnemu wzbogacił się, a dokładnie dzięki bogatemu wspólnikowi i celnym inwestycjom. Podkreślił, iż wszystko robił uczciwie i że jego pieniądze nie są naznaczone oszustwem: „- Nie bój się - ciągnął Wokulski. - Grosz ten zarobiłem uczciwie, nawet ciężko, bardzo ciężko. Cały sekret polega na tym, żem miał bogatego wspólnika i że kontentowałem się cztery i pięć razy mniejszym zyskiem niż inni. Toteż mój kapitał ciągle wzrastający był w ciągłym ruchu. - No - dodał po chwili - miałem też szalone szczęście... Jak gracz, któremu dziesięć razy z rzędu wychodzi ten sam numer w rulecie. Gruba gra?... prawie co miesiąc stawiałem cały majątek, a co dzień życie”.

strona:    1    2    3    4    5    6    7    8    9    10    11    12    13    14  

Szybki test:

Molinari to:
a) skrzypek
b) wiolonczelista
c) pianista
d) dyrygent
Rozwiązanie

Szuman uważał pieniądz za:
a) regulatora wolnego rynku
b) siłę napędową społeczeństwa
c) największe zło świata
d) sprawcę wyzysku
Rozwiązanie

Geist to:
a) uczony
b) polityk
c) lekarz
d) oficer
Rozwiązanie

Więcej pytań

Zobacz inne artykuły:

Inne

„Lalka” – krótkie streszczenie Dzieje Wokulskiego „Lalka” – krótki plan wydarzeń „Lalka” – szczegółowy plan wydarzeń „Lalka”- streszczenie szczegółowe z testem Stanisław Wokulski jako bohater przełomu epok Ignacy Rzecki – charakterystyka Interpretacja tytułu „Lalki” Czas i miejsce akcji w „Lalce” Najważniejsze problemy w „Lalce” Tematyka „Lalki” Geneza „Lalki” Prusa Gatunki występujące w „Lalce” Stanisław Wokulski romantyk czy pozytywista Cechy romantyczne i pozytywistyczne Stanisława Wokulskiego Obraz społeczeństwa polskiego w „Lalce” Tomasz Łęcki - charakterystyka Izabela Łęcka - charakterystyka Julian Ochocki - charakterystyka Kompozycja „Lalki” Ocena Izabeli Łęckiej Narracja „Lalki” Prusa Bolesław Prus - biografia Motyw przyjaźni w „Lalce” Prusa Motyw pieniędzy w „Lalce” Bolesława Prusa „Lalka” jako powieść o społecznym rozkładzie „Lalka” jako powieść o nędzy i bogactwie Filozofia w „Lalce” Prusa „Lalka” jako powieść o marzeniach Pozytywizm w „Lalce” Prusa „Lalka” jako powieść o samotności Wątek miłosny w „Lalce” Bolesława Prusa „Lalka” Prusa. Obrona romantyzmu czy rozstanie z mitem? Argumenty za i przeciw. Na czym polegał tragizm Stanisława Wokulskiego? Proces o lalkę w utworze Bolesława Prusa Tło historyczne w „Lalce” Ludności niemiecka w „Lalce” Doktor Szuman – charakterystyka Kazimiera Wąsowska - charakterystyka Henryk Szlangbaum – charakterystyka Kazimierz Starski – charakterystyka Prezesowa Zasławska – charakterystyka Hrabina Joanna Karolowa – charakterystyka Helena Stawska – charakterystyka Jak Prus zakończył „Lalkę” i dlaczego tak? Humor w „Lalce” Trzy pokolenia idealistów w „Lalce” scharakteryzuj i porównaj postawy i marzenia Ignacego Rzeckiego, Stanisława Wokulskiego, Juliana Ochockiego Struktura przestrzenna w „Lalce” Lud miejski w „Lalce” Mieszczaństwo w „Lalce” Zdeklasowana szlachta w „Lalce” Stanisław Wokulski - charakterystyka Scharakteryzuj studentów i ich relacje ze społeczeństwem w „Lalce” Prusa Próba samobójcza Stanisława Wokulskiego bohatera „Lalki” Prusa Działalność filantropijna Stanisława Wokulskiego Symbole w „Lalce” Prusa Opis Warszawy w „Lalce” Wielowymiarowość „Lalki” Bolesława Prusa Cechy gatunkowe „Lalki” Twórczość Prusa - kalendarium Bolesław Prus - kalendarium życia Nawiązania do „Lalki” w kulturze Dzieciństwo i młodość Stanisława Wokulskiego Opis Powiśla w „Lalce” Opis Paryża w „Lalce” Okoliczności śmierci Ignacego Rzeckiego Opisz stosunki Rzeckiego z Heleną Stawską Światopogląd Ignacego Rzeckiego Kompozycja i styl „Lalki” „Lalka” - najważniejsze cytaty „Lalka” Bolesława Prusa - sprawdzian ze znajomości lektury z odpowiedziami Czy znasz Lalkę Bolesława Prusa? – test z odpowiedziami Cytaty opisujące wygląd Paryża w „Lalce” Prusa Cytaty opisujące wygląd Warszawy w „Lalce” Prusa Przyjaźń Rzeckiego z Katzem Kim był Węgiełek? Kim był Wirski? Kim był Mraczewski? Bibliografia Kim była pani Meliton? Kim był Rossi? Kim był Wiliam Colins? Z kim się ożenił Węgiełek? Z kim chciał wyswatać Wokulskiego Ignacy Rzecki? Jak zareagował Wokulski, gdy inkasent Oberman zgubił ponad 400 rubli? Pod czyim nazwiskiem Wokulski kupił kamienicę Łęckich? W jakich okolicznościach Wokulski po raz pierwszy zwrócił się do Izabeli po angielsku? Co było wykryte na kamieniu w „Lalce” Prusa Pierwsza miłość prezesowej Zasławskiej Opowieść Węgiełka o historii kamienia w Zasławiu Kwestionariusz osobowy Wokulskiego

Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies