Erotyk - interpretacja i analiza ostatnidzwonek.pl
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Dwudziestolecie miedzywojenne

Erotyk - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marlêga

Wiersz „Erotyk” pochodzi z debiutanckiego tomiku JarosÅ‚awa Iwaszkiewicza z 1919 roku „Oktostychy”. Jak Å‚atwo siÄ™ domyÅ›lić, caÅ‚y zbiór skÅ‚ada siÄ™ wyÅ‚Ä…cznie z oktostychów, czyli wierszy zbudowanych z czterech dystychów (dwuwierszy). Zabieg ten można odczytywać jako ukÅ‚on Iwaszkiewicza w stronÄ™ liryki klasycznej i przejaw fascynacji poety dorobkiem wielkich poprzedników.

ZupeÅ‚nie inaczej można interpretować wiersz „Erotyk”. Sam tytuÅ‚ sugeruje bowiem, że bÄ™dziemy mieli do czynienia z kolejnym w dziejach literatury zmysÅ‚owym utworem poetyckim o tematyce miÅ‚osnej, wysÅ‚awiajÄ…cym walory piÄ™knej kobiety i uczucia, jakie do niej żywi podmiot liryczny. Tymczasem Iwaszkiewicz, w charakterystyczny dla siebie przekorny sposób, ograniczyÅ‚ erotykÄ™ w erotyku do minimum. Poza jednym pocaÅ‚unkiem, a wÅ‚aÅ›ciwie zaledwie dotykiem ust, nie ma w utworze niczego, co można byÅ‚oby nazwać zmysÅ‚owym.

Jednak dla Iwaszkiewicza ten pocałunek, a raczej zetknięcie się ust dwójki ludzi, jest jednoznaczne z tym, że mamy do czynienia z erotykiem. Każdy utwór liryczny czy obraz, który opowiada o pocałunku sam w sobie musi być definiowany jako właśnie erotyk. Poeta usiłował zrozumieć na czym polega sens tego gatunku.

Podmiotem lirycznym wiersza jest mężczyzna, prawdopodobnie poeta, który usiÅ‚owaÅ‚ wymarzyć sobie idealny erotyk. O sobie mówi w pierwszej osobie („mojej psyche”, „cokolwiek pomyÅ›lÄ™”, „gdy uczuÅ‚em”, wszystko, co wymarzÄ™”), wiÄ™c mamy do czynienia typowÄ… lirykÄ… bezpoÅ›redniÄ…. Podmiot liryczny zwraca siÄ™ wprost do czytelnika, starajÄ…c siÄ™ przekazać mu swoje odczucia. Mężczyzna jest wysoce zorientowany w zagadnieniach sztuki. Sam siebie okreÅ›la jako osobÄ™ o chÅ‚odnÄ…, dość konserwatywnÄ…, co możemy wywnioskować ze słów „plamiÄ…c mojej psyche nadwiÅ›laÅ„ski gotyk”. Stan jego psychiki, Å›wiadomoÅ›ci, jest kontrastujÄ…cym tÅ‚em dla pojawiajÄ…cego siÄ™ nagle erotyku, który swojÄ… krzykliwoÅ›ciÄ… i jaskrawoÅ›ciÄ… przypomina epokÄ™ baroku.

Jednak podmiot liryczny donosi, że wizja przypominajÄ…ca obrazy Van Dycka szybko okazaÅ‚a siÄ™ być bajkÄ…, nieprawdÄ…. Można powiedzieć, że wiersz-erotyk, jaki przyszedÅ‚ na myÅ›l poecie okazaÅ‚ siÄ™ być typowym dla baroku przerostem formy nad treÅ›ciÄ…. Iwaszkiewicz bardzo trafnie posÅ‚użyÅ‚ siÄ™ obrazami holenderskiego mistrza malarstwa, ponieważ wÅ‚aÅ›nie one doskonale oddajÄ… blichtr i sztuczność baroku. Skoro tak, jak zatem ma wyglÄ…dać idealny erotyk? Odpowiedź na to pytanie pada w ostatnim dystychu: „A potem, gdy uczuÅ‚em na ustach ust dotyk, / Å»e wszystko, co wymarzÄ™ – to ten tu erotyk”. Zdaniem podmiotu lirycznego, erotyk nie musi ociekać zmysÅ‚owoÅ›ciÄ…, nie musi być przerysowany ani zbyt rozbudowany. Prawdziwy erotyk bierze siÄ™ bowiem z kontaktu, choćby muÅ›niÄ™cia ust, z drugim czÅ‚owiekiem, ukochanÄ… osobÄ…. WÅ‚aÅ›nie ostatni dwuwiersz jest tego najlepszym przykÅ‚adem. Na dobrÄ… sprawÄ™ ten dystych jest erotykiem, zgodnie z przekonaniem podmiotu lirycznego.
W utworze można wyczuć nostalgię. Podmiot liryczny wyraźnie żałuje, że nie potrafi tworzyć erotyków takich jak chociażby te barokowe. Z drugiej strony jednak zdaje sobie sprawę z ich niedoskonałości. Czytelnik nie jest do końca przekonany, czy podmiot liryczny jest usatysfakcjonowany swoim dziełem. Jego marzenia zostały wyraźnie pohamowane i sprowadzone na ziemię. Zupełnie inaczej wyobrażał sobie przecież swój erotyk.

Jak już zostaÅ‚o to wspomniane na poczÄ…tku, „Erotyk” jest klasycznym oktostychem, czyli skÅ‚ada siÄ™ z oÅ›miu wersów podzielonych na cztery dystychy. Åšredniówka w poszczególnych wersach przypada zawsze po siódmej sylabie. WarstwÄ™ artystycznÄ… wiersza tworzÄ… głównie epitety („nadwiÅ›laÅ„ski dotyk”, „jaskrawe barokko”, „strusich piór”) metafory. WÅ‚aÅ›ciwie to można powiedzieć, że caÅ‚y utwór jest jednÄ… wielkÄ… przenoÅ›niÄ….

Zobacz inne artykuły:

Czechowicz Józef
Miejsce Czechowicza w literaturze
Charakterystyka twórczości Józefa Czechowicza
Wstęp do twórczości Józefa Czechowicza
Biografia Józefa Czechowicza
Żal - analiza i interpretacja
Sam - analiza i interpretacja
modlitwa żałobna - analiza i interpretacja

Gałczyński Konstanty Ildefons
Wit Stwosz - analiza i interpretacja
Spotkanie z matkÄ… - analiza i interpretacja
Prośba o wyspy szczęśliwe - analiza i interpretacja
Zaczarowana dorożka - analiza i interpretacja
Pieśń o żołnierzach z Westerplatte - analiza i interpretacja
Niobe - analiza i interpretacja
Serwus, madonna - analiza i interpretacja
Kryzys w branży szarlatanów - analiza i interpretacja

Iwaszkiewicz Jarosław
Źródło Aretuzy - analiza i interpretacja
Erotyk - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza

Jasieński Bruno
JEDNODŃUWKA FUTURYSTUW mańifesty futuryzmu polskiego wydańe nadzwyczajne na całą Żeczpospolitą Polską
But w butonierce - analiza
But w butonierce - interpretacja

Leśmian Bolesław
Pan Błyszczyński - analiza
Pan Błyszczyński - interpretacja
Pan Błyszczyński - geneza
Szewczyk - analiza
Szewczyk - interpretacja
Dusiołek - analiza
Dusiołek - interpretacja
Dusiołek - geneza
Dwoje ludzieńków - analiza
Dwoje ludzieńków - interpretacja
Dwoje ludzieńków - geneza
Dziewczyna - analiza
Dziewczyna - interpretacja
Topielec - analiza
Topielec - interpretacja
Urszula Kochanowska - analiza
Urszula Kochanowska - interpretacja
Urszula Kochanowska - geneza
W malinowym chruśniaku - analiza
W malinowym chruśniaku - interpretacja
W malinowym chruśniaku - geneza

Pawlikowska-Jasnorzewska Maria
PÅ‚yty Carusa - analiza i interpretacja
Miłość - analiza i interpretacja
La précieuse - analiza i interpretacja
La précieuse - geneza

SÅ‚onimski Antoni
Credo - analiza i interpretacja
Smutno mi Boże - analiza i interpretacja

Staff Leopold
Ars poetica - analiza
Ars poetica - interpretacja
Kartoflisko - analiza
Kartoflisko - interpretacja
Curriculum vitae - analiza
Curriculum vitae - interpretacja
Wysokie drzewa - analiza
Wysokie drzewa - interpretacja
Kowal - analiza
Kowal – interpretacja
Deszcz jesienny – analiza
Deszcz jesienny – interpretacja
Przedśpiew - analiza
Przedśpiew - interpretacja

Stanisław Przybyszewski

Tuwim Julian
Sitowie - analiza
Sitowie - interpretacja
Sitowie - geneza
Prośba o piosenkę - analiza
Prośba o piosenkę - interpretacja
Prośba o piosenkę - geneza
Do krytyków - analiza
Do krytyków - interpretacja
Do krytyków - geneza
Mieszkańcy - analiza
Mieszkańcy - interpretacja
Mieszkańcy - geneza
Wiosna. Dytyramb - analiza
Wiosna. Dytyramb - interpretacja
Wiosna. Dytyramb - geneza
Rzecz czarnoleska - analiza
Rzecz czarnoleska - interpretacja
Sokrates tańczący - analiza
Sokrates tańczący - interpretacja

Wierzyński Kazimierz
Lewa kieszeń - analiza i interpretacja
Motto - analiza i interpretacja
Zielono mam w głowie - analiza
Zielono mam w głowie - interpretacja
Kufer - analiza
Kufer - interpretacja
Kufer - geneza

Inne
Poetyka „Å»agarów”
Ideowe podÅ‚oże „Å»agarów”
Powstanie i rozwój „Å»agarów”
Charakterystyka twórczości Juliana Przybosia do 1939
Tematyka wierszy Przybosia
Biografia Juliana Przybosia
Charakterystyka pierwszego okresu twórczości Czesława Miłosza (Trzy zimy)
Przemiany poetyckie na poczÄ…tku lat 30. XX wieku
Biografia Czesława Miłosza do 1936 roku
Program i poetyka awangardy krakowskiej
Powstanie i rozwój awangardy krakowskiej
Główne założenia futuryzmu
Fazy rozwoju futuryzmu
Główne cechy polskiego futuryzmu
Język poetycki dwudziestolecia międzywojennego



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies