Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Dwudziestolecie miedzywojenne

Curriculum vitae - interpretacja

Autor: Karolina Marl�ga

Wiadomości wstępne

Autobiograficzny wiersz „Curriculum vitae” jest zapisem dorastania autora, Leopolda Staffa, zarówno do roli mężczyzny, jak i jednego z najbardziej znanych poetów polskiego dwudziestolecia międzywojennego.

Interpretacja

Poetyckie CV Leopolda Staffa jest swoistą spowiedzią autora, który dzieli się z czytelnikiem tekstu swoimi wspomnieniami z czasów młodzieńczego zachwytu nad istotą poezji oraz zwierza się z pierwszy – tych bardziej i mniej udanych – prób dochodzenia do własnego, wypracowanego metodą prób i błędów stylu.

Podzielony na dwie, charakterystyczne dla sonetu części liryk jest poetycką podróżą po kolejnych etapach życia Staffa. Autor za każdym razem wyraźnie zaznacza najważniejsze, przełomowe wydarzenia, podkreśla ważność spotkań z pewnymi ludźmi czy znaczenie lektury danego wiersza. Na jego charakter i sztukę miało wpływ szereg elementów: spuścizna odkrywanej każdego dnia europejskiej kultury, doświadczenia przekazywane przez różnorodnych ludzi czy uczucie, jakie ogarniało go, gdy będąc dzieckiem szukał znajomych kształtów rodziny. Dzięki takiemu ukazania dojrzewania liryk zyskuje uniwersalne znaczenie. Poprzez zapisanie swoich intymnych wspomnień i doświadczeń w sposób prosty i jasny, Staff rozszerzył je na wszystkich ludzi. Dystans między podmiotem a czytelnikiem znika po lekturze pierwszego wersu, w którym okres dzieciństwa został nazwany „bladym, niezaradnym kwiatem” – każdy z nas na wspomnienie młodzieńczych lat użyłby podobnych słów, podkreślający kruchość i delikatność tamtych chwil. Niewinność wczesnych lat podmiotu, a przez to każdego człowieka, została rozciągnięta za całą pierwszą strofę:
„Dzieciństwa mego blady, niezaradny kwiat
Osłaniały pieszczące, cieplarniane cienie.
Nieśmiałe i lękliwe było me spojrzenie
I stawiając krok cudzych czepiałem się szat”

„Blady, niezdarny kwiat”, czyli jego dzieciństwo, nieustannie otaczały „pieszczące, cieplarniane cienie”. Podmiot żył w cieplarnianych warunkach, a główną ideą przyświecającą jego opiekunom było tak bardzo popularne dziś bezstresowe wychowanie. Odizolowanie go od problemów dnia codziennego sprawiło, iż miał „Nieśmiałe i lękliwe” spojrzenie, tracił pewność siebie, gdy z oczu znikały znajome sylwetki opiekunów.

Strofę tę można interpretować także jako pierwsze oznaki narodzin poetyckiego talentu, który – jako „blady, niezaradny kwiat” – nie mógł się należycie wykształcić i ewoluować. Od podjęcia ważnych tematów czy lektury istotnych dzieł odgradzały go „pieszczące”, „cieplarniane cienie”. Nie było wtedy miejsca na stanowczość czy samodzielność – tak bardzo przecież istotne w edukacji młodego poety. Uzależnienie od innych, brak odwagi i kontaktu z rówieśnikami spowodowały, że zamiast rozwijać wyobraźnię, trenować róże style i poszukiwać własnych poetyckich rozwiązań, młody poeta był zdany na opinie i pomoc innych.

Podsumowanie interpretacji pierwszej strofy wymaga sformułowania gorzkiego sądu o smutnym i pustym dzieciństwie podmiotu lirycznego. Choć odizolowany od zwykłego świata i pozbawiony szansy na rozmów talentu od najmłodszych lat, to jednak dojrzały Staff z nostalgią wspomina młode lata uzależnienia od opiekunów, gdy czas mijał mu na beztroskiej zabawie i ciągłym szukaniu znajomych twarzy, dających poczucie bezpieczeństwa (i uzależniających od siebie).

Druga zwrotka z kolei jest ukłonem w stronę młodzieńczych doświadczeń poety, gdy próbował odnaleźć własną drogę i sposób na życie:
„Młodość ma pierwsze skrzydła swe wysłała w świat,
Kiedy nad wiosnę milsze zdały się jesienie.
Więc kochałem milczenie, wspomnienie, westchnienie
I plotłem chmurom wieńce z swych kwietniowych lat”.

strona: 1 2