Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Dwudziestolecie miedzywojenne

Szewczyk - interpretacja

Autor: Karolina Marlga

Kilka słów wstępu

Wiersz „Szewczyk” Bolesława Leśmiana został opublikowany w zbiorze „Łąka” z 1820 roku.

Poruszając w nim egzystencjalno–filozoficzną problematykę, skupiającą się wokół istoty ludzkiego bytu i sensu istnienia, autor wpisał się tym samym w znany w polskiej literaturze od czasów średniowiecznej „Bogurodzicy”, renesansowych „Pieśni” Jana Kochanowskiego czy romantycznych liryków Juliusza Słowackiego i Adama Mickiewicza motyw dialogu z Bogiem.

Interpretacja

Sytuacja liryczna w wierszu nie jest skomplikowana. Po zapadnięciu nocy, w mroku, gdzie „kończy się ulica” tytułowy szewczyk – „kuternoga”:
„Szyje, wpatrzony w zmór odmęty,
Buty na miarę stopy Boga,
Co mu na imię - Nieobjęty!”.
Podołanie temu trudnemu zadanie spędza sen z powiek bohatera, który nie zamierza robić sobie przerwy na sen czy posiłek, póki nie uszyje butów dla Stwórcy.

Po przedstawieniu tej scenki następuje refren, w którym autor błogosławi cnoty szewczyka – pracowitość, zapał i rzemieślniczy talent:
„Błogosławiony trud,
Z którego twórczej mocy
Powstaje taki but
Wśród takiej srebrnej nocy!”
W kolejnej zwrotce ujawnia się podmiot liryczny wiersza, którym okazuje się być szewczyk. Wygłasza on apostrofę do Boga, prosząc go o pomoc w uszyciu butów: o siłę, determinację i odrobinę pomysłu, aby potem Stwórca nie musiał się wstydzić, gdy w Niebie będą podsumowywać pracę ziemskiego szewczyka:
„Boże obłoków, Boże rosy,
Naści z mej dłoni dar obfity,
Abyś nie chadzał w niebie bosy
I stóp nie ranił o błękity!
Niech duchy, paląc gwiazd pochodnie,
Powiedzą kiedyś w chmur powodzi,
Że tam, gdzie na świat szewc przychodzi,
Bóg przyobuty bywa godnie”.

Po przerwaniu opowieści znanym refrenem Leśmian ponownie oddaje głos szewczykowi, który tym razem wygłasza swoisty monolog, będący kwintesencją prostego postrzegania świata. Rzemieślnik przeprasza Boga, że może mu podarować jedynie buty, podczas gdy otrzymał od niego największy dar – życie:
„Dałeś mi, Boże, kęs istnienia,
Co mi na całą starczy drogę -
Przebacz, że wpośród nędzy cienia
Nic ci, prócz butów, dać nie mogę”.
Druga część zwrotki przynosi definicję szycia, porównanego do istnienia. Skoro – zdaniem szewczyka – „W szyciu nic nie ma, oprócz szycia”, radzi on skupić się właśnie na tej czynności i ni zaprzątać sobie głowy niczym innym. Podobnie jest z życiem:
„W życiu nic nie ma, oprócz życia,
Więc żyjmy aż po kres mogiły!”


Liryk jest zatem pochwałą życia i afirmacją jego wszystkich aspektów. Leśmian pokazuje, że każdy człowiek może być szczęśliwy, wystarczy tylko odnaleźć pole, na którym można się wykazać swoimi talentami, a ciężka praca nie będzie udręką, lecz możliwością zrealizowania swoich celów. Należy pamiętać jednak, by - zamiast stawiać przed sobą trudne do zrealizowania, ale w ogólnym mniemaniu szczytne i godne naśladowania cele – skupić się na bardziej prozaicznych i praktycznych aspektach samorealizacji. Unikniemy w ten sposób przykrego poczucia niespełnienia, rozgoryczenia i braku satysfakcji. Mimo iż szczytnym celem jest dążenie do ideału i doskonałości na wzór Boga, pamiętać należy, że jest to bardzo trudne i w większości przypadków – ze względu na ludzką naturę – nieosiągalne. Leśmian tym wierszem zapewnia, że wystarczy wygospodarować dla siebie mały ogródek, by znaleźć szczęście, wystarczy odnaleźć mały aspekt życia, który sprawi na radość i da poczucie współtworzenia świata, tak jak tytułowemu szewczykowi szycie butów dało świadomość, iż jest potrzebny, a jego praca jest ważna.

Zobacz inne artykuły:

Czechowicz Józef
Miejsce Czechowicza w literaturze
Charakterystyka twórczości Józefa Czechowicza
Wstęp do twórczości Józefa Czechowicza
Biografia Józefa Czechowicza
Żal - analiza i interpretacja
Sam - analiza i interpretacja
modlitwa żałobna - analiza i interpretacja

Gałczyński Konstanty Ildefons
Wit Stwosz - analiza i interpretacja
Spotkanie z matką - analiza i interpretacja
Prośba o wyspy szczęśliwe - analiza i interpretacja
Zaczarowana dorożka - analiza i interpretacja
Pieśń o żołnierzach z Westerplatte - analiza i interpretacja
Niobe - analiza i interpretacja
Serwus, madonna - analiza i interpretacja
Kryzys w branży szarlatanów - analiza i interpretacja

Iwaszkiewicz Jarosław
Źródło Aretuzy - analiza i interpretacja
Erotyk - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza

Jasieński Bruno
JEDNODŃUWKA FUTURYSTUW mańifesty futuryzmu polskiego wydańe nadzwyczajne na całą Żeczpospolitą Polską
But w butonierce - analiza
But w butonierce - interpretacja

Leśmian Bolesław
Pan Błyszczyński - analiza
Pan Błyszczyński - interpretacja
Pan Błyszczyński - geneza
Szewczyk - analiza
Szewczyk - interpretacja
Dusiołek - analiza
Dusiołek - interpretacja
Dusiołek - geneza
Dwoje ludzieńków - analiza
Dwoje ludzieńków - interpretacja
Dwoje ludzieńków - geneza
Dziewczyna - analiza
Dziewczyna - interpretacja
Topielec - analiza
Topielec - interpretacja
Urszula Kochanowska - analiza
Urszula Kochanowska - interpretacja
Urszula Kochanowska - geneza
W malinowym chruśniaku - analiza
W malinowym chruśniaku - interpretacja
W malinowym chruśniaku - geneza

Pawlikowska-Jasnorzewska Maria
Płyty Carusa - analiza i interpretacja
Miłość - analiza i interpretacja
La prcieuse - analiza i interpretacja
La prcieuse - geneza

Słonimski Antoni
Credo - analiza i interpretacja
Smutno mi Boże - analiza i interpretacja

Staff Leopold
Ars poetica - analiza
Ars poetica - interpretacja
Kartoflisko - analiza
Kartoflisko - interpretacja
Curriculum vitae - analiza
Curriculum vitae - interpretacja
Wysokie drzewa - analiza
Wysokie drzewa - interpretacja
Kowal - analiza
Kowal – interpretacja
Deszcz jesienny – analiza
Deszcz jesienny – interpretacja
Przedśpiew - analiza
Przedśpiew - interpretacja

Stanisław Przybyszewski

Tuwim Julian
Sitowie - analiza
Sitowie - interpretacja
Sitowie - geneza
Prośba o piosenkę - analiza
Prośba o piosenkę - interpretacja
Prośba o piosenkę - geneza
Do krytyków - analiza
Do krytyków - interpretacja
Do krytyków - geneza
Mieszkańcy - analiza
Mieszkańcy - interpretacja
Mieszkańcy - geneza
Wiosna. Dytyramb - analiza
Wiosna. Dytyramb - interpretacja
Wiosna. Dytyramb - geneza
Rzecz czarnoleska - analiza
Rzecz czarnoleska - interpretacja
Sokrates tańczący - analiza
Sokrates tańczący - interpretacja

Wierzyński Kazimierz
Lewa kieszeń - analiza i interpretacja
Motto - analiza i interpretacja
Zielono mam w głowie - analiza
Zielono mam w głowie - interpretacja
Kufer - analiza
Kufer - interpretacja
Kufer - geneza

Inne
Poetyka „Żagarów”
Ideowe podłoże „Żagarów”
Powstanie i rozwój „Żagarów”
Charakterystyka twórczości Juliana Przybosia do 1939
Tematyka wierszy Przybosia
Biografia Juliana Przybosia
Charakterystyka pierwszego okresu twórczości Czesława Miłosza (Trzy zimy)
Przemiany poetyckie na początku lat 30. XX wieku
Biografia Czesława Miłosza do 1936 roku
Program i poetyka awangardy krakowskiej
Powstanie i rozwój awangardy krakowskiej
Główne założenia futuryzmu
Fazy rozwoju futuryzmu
Główne cechy polskiego futuryzmu
Język poetycki dwudziestolecia międzywojennego



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies