Miejsce Czechowicza w literaturze ostatnidzwonek.pl
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Dwudziestolecie miedzywojenne

Miejsce Czechowicza w literaturze

Autor: Jakub Rudnicki

Zbigniew Herbert napisaÅ‚ o Czechowiczu: „To co niewÄ…tpliwe i jednoznaczne w jego twórczoÅ›ci jest zarazem żenujÄ…co skromne. Bez maÅ‚a tyle: kochaÅ‚ maÅ‚e miasteczka i baÅ‚ siÄ™ Å›mierci. A poza tym las sprzecznoÅ›ci i powikÅ‚aÅ„”.

W liryce Czechowicza Å›lady tradycji sÄ… dość rozlegÅ‚e. Poeta Å›wiadomie ciążyÅ‚ w stronÄ™ ciemnego romantyzmu i symbolizmu. Z symbolizmem łączyÅ‚ go kosmiczny charakter poezji, poszukiwanie głębszych znaczeÅ„, szukanie „dna” każdej rzeczy, Å›wiadoma niejasność, a także przeciwstawienie koszmaru codziennej egzystencji Å›wiatu wyższemu, uznanie poety za kreatora, twórcÄ™ nowych Å›wiatów, wtajemniczonego. Innymi cechami byÅ‚a obsesja Å›mierci, postawa mitotwórcza i magiczna, poddanie utworu muzycznemu porzÄ…dkowi rzeczy.

Solidarność z awangardÄ… nie odnosiÅ‚a siÄ™ do okreÅ›lonych norm czy zasad, ale do postulatu nowej poezji, współmiernej do skali przeżywanej sytuacji historycznej. Awangarda krakowska, nawet jeÅ›li uznawaÅ‚a awangardyzm Czechowicza, uważaÅ‚a go za skażony, heretycki i odstÄ™pczy. Z pewnoÅ›ciÄ… byÅ‚ programowym przeciwnikiem Skamandra. OpowiadajÄ…c siÄ™ jednak za walkÄ… o nowÄ… poezjÄ™ – odważnÄ… i zdobywczÄ… – Czechowicz zachowaÅ‚ peÅ‚nÄ… swobodÄ™ dziaÅ‚ania i wyboru tradycji czy Å›rodków poetyckiego wyrazu.

WÅ›ród twórców poprzedzajÄ…cych go epok odnaleźć można cechy wspólne z poezjÄ… SÅ‚owackiego – wizyjność, która skÅ‚aniaÅ‚a do budowy makrokosmosu, poezjÄ… Norwida – wiara, że poezja wyraża sprawy metafizyczne czÅ‚owieka i za dosÅ‚ownym znaczeniem ukrywajÄ… siÄ™ inne, odczytywane wedÅ‚ug symbolicznego klucza. NawiÄ…zanie do pejzażu prowincjonalnego, ludowej Å›piewnoÅ›ci i sielskoÅ›ci zbliżaÅ‚ siÄ™ do poezji Lenartowicza. Istotny jest także wpÅ‚yw MiciÅ„skiego (mroczny bizantyzm) i WyspiaÅ„skiego (waga tradycji antycznej i jej splot ze współczesnoÅ›ciÄ…, sprawy narodowe – wizje i mity).

CzesÅ‚aw MiÅ‚osz: „Dla Czechowicza poezja byÅ‚a konieczna i przez niÄ… przezwyciężaÅ‚ nacisk Å›wiata, Å›wiadomie rezygnujÄ…c z wielu danych pisarstwa, byle utrzymać to, co leżaÅ‚o w jego mocy. Przez to wygrywaÅ‚, przegrywajÄ…c, co jest zapewne klasycznÄ… formułą sztuki pióra. PowracaÅ‚em uparcie do tÅ‚a, żeby nie pominąć jego niepokoju czy wyrzutu sumienia, że byÅ‚ tylko artystÄ… kameralnym i niczego nie mógÅ‚ odwrócić (a przecie bywajÄ… pisarze wÅ‚adczy). Jedynie pokazujÄ…c opór, jaki napotyka czyjÅ› los, oddaje siÄ™ sprawiedliwość. Nie wieszcz, nie jeden z tych, co wskazujÄ… drogÄ™ narodom na pokolenia, leży na lubelskim cmentarzu. Uczciwy poeta. Niech okrywa jego grób <>”.


Zobacz inne artykuły:

Czechowicz Józef
Miejsce Czechowicza w literaturze
Charakterystyka twórczości Józefa Czechowicza
Wstęp do twórczości Józefa Czechowicza
Biografia Józefa Czechowicza
Żal - analiza i interpretacja
Sam - analiza i interpretacja
modlitwa żałobna - analiza i interpretacja

Gałczyński Konstanty Ildefons
Wit Stwosz - analiza i interpretacja
Spotkanie z matkÄ… - analiza i interpretacja
Prośba o wyspy szczęśliwe - analiza i interpretacja
Zaczarowana dorożka - analiza i interpretacja
Pieśń o żołnierzach z Westerplatte - analiza i interpretacja
Niobe - analiza i interpretacja
Serwus, madonna - analiza i interpretacja
Kryzys w branży szarlatanów - analiza i interpretacja

Iwaszkiewicz Jarosław
Źródło Aretuzy - analiza i interpretacja
Erotyk - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza

Jasieński Bruno
JEDNODŃUWKA FUTURYSTUW mańifesty futuryzmu polskiego wydańe nadzwyczajne na całą Żeczpospolitą Polską
But w butonierce - analiza
But w butonierce - interpretacja

Leśmian Bolesław
Topielec - analiza
Topielec - interpretacja
Urszula Kochanowska - analiza
Urszula Kochanowska - interpretacja
Urszula Kochanowska - geneza
W malinowym chruśniaku - analiza
W malinowym chruśniaku - interpretacja
W malinowym chruśniaku - geneza
Pan Błyszczyński - analiza
Pan Błyszczyński - interpretacja
Pan Błyszczyński - geneza
Szewczyk - analiza
Szewczyk - interpretacja
Dusiołek - analiza
Dusiołek - interpretacja
Dusiołek - geneza
Dwoje ludzieńków - analiza
Dwoje ludzieńków - interpretacja
Dwoje ludzieńków - geneza
Dziewczyna - analiza
Dziewczyna - interpretacja

Pawlikowska-Jasnorzewska Maria
Płyty Carusa - analiza i interpretacja
Miłość - analiza i interpretacja
La précieuse - analiza i interpretacja
La précieuse - geneza

Słonimski Antoni
Credo - analiza i interpretacja
Smutno mi Boże - analiza i interpretacja

Staff Leopold
Wysokie drzewa - analiza
Wysokie drzewa - interpretacja
Kowal - analiza
Kowal – interpretacja
Deszcz jesienny – analiza
Deszcz jesienny – interpretacja
Przedśpiew - analiza
Przedśpiew - interpretacja
Ars poetica - analiza
Ars poetica - interpretacja
Kartoflisko - analiza
Kartoflisko - interpretacja
Curriculum vitae - analiza
Curriculum vitae - interpretacja

Stanisław Przybyszewski

Tuwim Julian
Mieszkańcy - geneza
Wiosna. Dytyramb - analiza
Wiosna. Dytyramb - interpretacja
Wiosna. Dytyramb - geneza
Rzecz czarnoleska - analiza
Rzecz czarnoleska - interpretacja
Sokrates tańczący - analiza
Sokrates tańczący - interpretacja
Sitowie - analiza
Sitowie - interpretacja
Sitowie - geneza
Prośba o piosenkę - analiza
Prośba o piosenkę - interpretacja
Prośba o piosenkę - geneza
Do krytyków - analiza
Do krytyków - interpretacja
Do krytyków - geneza
Mieszkańcy - analiza
Mieszkańcy - interpretacja

Wierzyński Kazimierz
Lewa kieszeń - analiza i interpretacja
Motto - analiza i interpretacja
Zielono mam w głowie - analiza
Zielono mam w głowie - interpretacja
Kufer - analiza
Kufer - interpretacja
Kufer - geneza

Inne
Przemiany poetyckie na poczÄ…tku lat 30. XX wieku
Biografia Czesława Miłosza do 1936 roku
Program i poetyka awangardy krakowskiej
Powstanie i rozwój awangardy krakowskiej
Główne założenia futuryzmu
Fazy rozwoju futuryzmu
Główne cechy polskiego futuryzmu
Język poetycki dwudziestolecia międzywojennego
Poetyka „Å»agarów”
Ideowe podÅ‚oże „Å»agarów”
Powstanie i rozwój „Å»agarów”
Charakterystyka twórczości Juliana Przybosia do 1939
Tematyka wierszy Przybosia
Biografia Juliana Przybosia
Charakterystyka pierwszego okresu twórczości Czesława Miłosza (Trzy zimy)



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies