Źródło Aretuzy - analiza i interpretacja ostatnidzwonek.pl
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Dwudziestolecie miedzywojenne

Źródło Aretuzy - analiza i interpretacja

Autor: Karolina Marlêga

Kilka słów wstępu

Wiersz „ŹródÅ‚o Aretuzy” pochodzi z cyklu „Inne życie” JarosÅ‚awa Iwaszkiewicza, wydanego w 1938 roku. Jak twierdziÅ‚ sam autor, głównÄ… inspiracjÄ… do napisania utworu byÅ‚a nie tyle wizyta na Sycylii, co napotkanie siÄ™ w tak odlegÅ‚ym zakÄ…tku Europy na muzykÄ™ Karola Szymanowskiego. Wybitny polski kompozytor Å›wiatowej sÅ‚awy byÅ‚ serdecznym przyjacielem Iwaszkiewicza, dlatego też poeta postanowiÅ‚ zÅ‚ożyć hoÅ‚d temu wydarzeniu. Jak to czÄ™sto bywaÅ‚o w twórczoÅ›ci autora „ŹródÅ‚a Aretuzy”, w utworze napotykamy siÄ™ na poÅ‚Ä…czenie piÄ™kna natury i elementów kultury ludzkiej.

Interpretacja i analiza

W swoim wierszu Iwaszkiewicz odwołuje się do mitologii greckiej. Aretuza była nimfą w orszaku Artemidy. Odrzucając miłość Alfejosa (boga rzeki o tej samej nazwie) uciekła z Peloponezu w okolice Syrakuzy na Sycylii. Tam, na wyspie Ortygia nimfa zamieniła się w strumyk. Mityczne źródło Aretuzy jest obecnie jedną z wielu atrakcji turystycznych Sycylii.

Utwór Iwaszkiewicza można nazwać sonetem, choć nie spełnia on wszystkich formalnych wymagań gatunku. Przede wszystkim nie posiada części refleksyjnej, w całości składając się z opisu wrażeń podmiotu lirycznego. Ponieważ to muzyka Karola Szymanowskiego, a nie los mitycznej nimfy były główną inspiracją do powstania utworu, możemy w nim odnaleźć pokaźną ilość zabiegów mających na celu udźwięcznienie wiersza. Dzięki temu, czytelnik zamykając oczy i wsłuchując się w sonet może poczuć się tak, jakby stał u źródła potoku na Sycylii.

Już w pierwszych trzech strofach napotykamy siÄ™ na „jÄ™k czarnych papirusów”, „szelest (…) cichy drzemnej wodnej gÅ‚Ä™bi” i „gruchanie uÅ›pionych goÅ‚Ä™bi”. Nie bez znaczenia jest też fakt, iż sytuacja liryczna rozgrywa siÄ™ w nocy, wiÄ™c dźwiÄ™ki strumienia i jego najbliższego otoczenia sÄ… jedynymi dostÄ™pnymi doznaniami. Ponadto mrok nocy powoduje, że utwór nabiera tajemniczoÅ›ci i niepowtarzalnego klimatu. Delikatne dźwiÄ™ki przyrody powodujÄ…, iż czytelnik odczuwa pewne napiÄ™cie, ale także i zachwyt nad piÄ™knem sytuacji lirycznej.
Pierwsza strofa wiersza ma charakter inwokacyjny. Podmiot liryczny zwraca się w niej bezpośrednio do czytelnika, przybliżając wrażenia zmysłowe, jakich można zaznać stojąc u źródeł Aretuzy. Warto zwrócić uwagę, iż pierwsza strofa wyrażona została w czasie przyszłym, podczas gdy pozostałe w czasie teraźniejszym. Dzięki temu zabiegowi możemy odczytywać pierwszą zwrotkę jako swoiste zaproszenie dla czytelnika, po skorzystaniu z którego przenosimy się wraz z podmiotem lirycznym na Sycylię. Jednakże wraz z rozpoczęciem drugiej strofy zanika jakakolwiek inwokacyjność. Czytelnik staje się jedynie biernym świadkiem sytuacji lirycznej i przeżyć podmiotu lirycznego. Odbiorca może odnieść wrażenie, że został uwiedziony wizją pięknego miejsca, a następnie wmanewrowany w jednoosobowy spektakl liryczny.

Z drugiej story dowiadujemy siÄ™, że utwór nie bÄ™dzie nawiÄ…zywaÅ‚ do starogreckiej historii Aretuzy. Podmiot liryczny zapewnia bowiem, iż „OdeszÅ‚y stÄ…d boginie, zmarÅ‚y Syrakuzy”. W ten sposób zdjÄ™te zostaÅ‚o odium mitycznoÅ›ci z miejsca, w którym wedÅ‚ug wierzeÅ„ miaÅ‚a szukać schronienia piÄ™kna nimfa. Podmiot liryczny postanowiÅ‚ ukazać źródÅ‚o jako miejsce piÄ™kne i tajemnicze, ale postanowiÅ‚ „uÅ›miercić” jego kulturowe znaczenie i symbolicznÄ… wymowÄ™. Uwiedziony w pierwszej strofie czytelnik z pewnoÅ›ciÄ… poczuÅ‚ zawód na wiadomość, że zamiast do starożytnej Grecji zostaÅ‚ przeniesiony w ciemne i dość ponure miejsce, pozbawione wszelkiej wyjÄ…tkowoÅ›ci. ZupeÅ‚nie inaczej widzi to jednak podmiot liryczny. Dla niego bowiem źródÅ‚o jest symbolem życia, natchnienia i poznania. Druga strofa wprowadza do wiersza atmosferÄ™ oczekiwania i napiÄ™cia. Pojawia siÄ™ w niej wiele odniesieÅ„ do Å›mierci. Takie zwroty jak: „cisza martwa”, „zmarÅ‚a przerÄ™bla”, „zmarÅ‚y Syrakuzy” wprowadzajÄ… również poczucie strachu.

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Czechowicz Józef
Miejsce Czechowicza w literaturze
Charakterystyka twórczości Józefa Czechowicza
Wstęp do twórczości Józefa Czechowicza
Biografia Józefa Czechowicza
Żal - analiza i interpretacja
Sam - analiza i interpretacja
modlitwa żałobna - analiza i interpretacja

Gałczyński Konstanty Ildefons
Wit Stwosz - analiza i interpretacja
Spotkanie z matkÄ… - analiza i interpretacja
Prośba o wyspy szczęśliwe - analiza i interpretacja
Zaczarowana dorożka - analiza i interpretacja
Pieśń o żołnierzach z Westerplatte - analiza i interpretacja
Niobe - analiza i interpretacja
Serwus, madonna - analiza i interpretacja
Kryzys w branży szarlatanów - analiza i interpretacja

Iwaszkiewicz Jarosław
Źródło Aretuzy - analiza i interpretacja
Erotyk - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza

Jasieński Bruno
JEDNODŃUWKA FUTURYSTUW mańifesty futuryzmu polskiego wydańe nadzwyczajne na całą Żeczpospolitą Polską
But w butonierce - analiza
But w butonierce - interpretacja

Leśmian Bolesław
Pan Błyszczyński - analiza
Pan Błyszczyński - interpretacja
Pan Błyszczyński - geneza
Szewczyk - analiza
Szewczyk - interpretacja
Dusiołek - analiza
Dusiołek - interpretacja
Dusiołek - geneza
Dwoje ludzieńków - analiza
Dwoje ludzieńków - interpretacja
Dwoje ludzieńków - geneza
Dziewczyna - analiza
Dziewczyna - interpretacja
Topielec - analiza
Topielec - interpretacja
Urszula Kochanowska - analiza
Urszula Kochanowska - interpretacja
Urszula Kochanowska - geneza
W malinowym chruśniaku - analiza
W malinowym chruśniaku - interpretacja
W malinowym chruśniaku - geneza

Pawlikowska-Jasnorzewska Maria
PÅ‚yty Carusa - analiza i interpretacja
Miłość - analiza i interpretacja
La précieuse - analiza i interpretacja
La précieuse - geneza

SÅ‚onimski Antoni
Credo - analiza i interpretacja
Smutno mi Boże - analiza i interpretacja

Staff Leopold
Ars poetica - analiza
Ars poetica - interpretacja
Kartoflisko - analiza
Kartoflisko - interpretacja
Curriculum vitae - analiza
Curriculum vitae - interpretacja
Wysokie drzewa - analiza
Wysokie drzewa - interpretacja
Kowal - analiza
Kowal – interpretacja
Deszcz jesienny – analiza
Deszcz jesienny – interpretacja
Przedśpiew - analiza
Przedśpiew - interpretacja

Stanisław Przybyszewski

Tuwim Julian
Sitowie - analiza
Sitowie - interpretacja
Sitowie - geneza
Prośba o piosenkę - analiza
Prośba o piosenkę - interpretacja
Prośba o piosenkę - geneza
Do krytyków - analiza
Do krytyków - interpretacja
Do krytyków - geneza
Mieszkańcy - analiza
Mieszkańcy - interpretacja
Mieszkańcy - geneza
Wiosna. Dytyramb - analiza
Wiosna. Dytyramb - interpretacja
Wiosna. Dytyramb - geneza
Rzecz czarnoleska - analiza
Rzecz czarnoleska - interpretacja
Sokrates tańczący - analiza
Sokrates tańczący - interpretacja

Wierzyński Kazimierz
Lewa kieszeń - analiza i interpretacja
Motto - analiza i interpretacja
Zielono mam w głowie - analiza
Zielono mam w głowie - interpretacja
Kufer - analiza
Kufer - interpretacja
Kufer - geneza

Inne
Poetyka „Å»agarów”
Ideowe podÅ‚oże „Å»agarów”
Powstanie i rozwój „Å»agarów”
Charakterystyka twórczości Juliana Przybosia do 1939
Tematyka wierszy Przybosia
Biografia Juliana Przybosia
Charakterystyka pierwszego okresu twórczości Czesława Miłosza (Trzy zimy)
Przemiany poetyckie na poczÄ…tku lat 30. XX wieku
Biografia Czesława Miłosza do 1936 roku
Program i poetyka awangardy krakowskiej
Powstanie i rozwój awangardy krakowskiej
Główne założenia futuryzmu
Fazy rozwoju futuryzmu
Główne cechy polskiego futuryzmu
Język poetycki dwudziestolecia międzywojennego



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies