Charakterystyka pierwszego okresu twórczości Czesława Miłosza (Trzy zimy) ostatnidzwonek.pl
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Dwudziestolecie miedzywojenne

Charakterystyka pierwszego okresu twórczości Czesława Miłosza (Trzy zimy)

Autor: Jakub Rudnicki

We wstÄ™pnym okresie twórczoÅ›ci MiÅ‚osza (Poemat o czasie zastygÅ‚ym, współpraca z „Å»agarami”) skÅ‚aniaÅ‚ siÄ™ on ku doktrynom ekonomiczno-spoÅ‚ecznym i widzeniu historii jako pÅ‚ynnoÅ›ci zmiennych instytucji i ukÅ‚adów spoÅ‚ecznych. Efektem tego byÅ‚ moralistyczny i historiozoficzny katastrofizm, nacechowany powÅ›ciÄ…gliwoÅ›ciÄ… emocjonalnÄ… mówiÄ…cego podmiotu, powaga stylu, tonacja wiersza skÅ‚onnego do wypowiedzi wprost, a także schematyczność elementów rewolucyjnych, tonowanÄ… obawÄ… przed totalitaryzmem, utylitaryzm sztuki.

Kolejny etap stanowiÅ‚a „tajemnica miÅ‚oÅ›ci do czÅ‚owieka” - poezja Å›wiadoma swojego podÅ‚oża metafizycznego i etycznego. W ówczesnych wierszach MiÅ‚osza zachodzi zagÄ™szczenie i zdeformowanie rzeczywistoÅ›ci. MiÅ‚osz twierdziÅ‚, iż wypadki polityczne mogÄ… być „bodźcem do wywoÅ‚ania metafizycznego lÄ™ku”. W pierwszym tomiku Poemat o czasie zastygÅ‚ym eksponowana byÅ‚a wÅ‚aÅ›nie logika fatalnoÅ›ci wpisana w aktualne wydarzenia.

Wiersze te organizowała katastroficzna perspektywa, wynikająca z ujmowania aktualnego momentu dziejowego przez pryzmat deterministycznie rozumianej historii. Człowiek w tym zbiorku postawiony jest wobec przerastających go sił, wobec świata pełnego antynomicznych napięć, nierozwiązywalnych dylematów. Wobec świata rozległej perspektywy, w której musi odnaleźć nie tylko swoje miejsce, ale i wewnętrzny ład duchowy. Czas teraźniejszy, w ujęciu Miłosza, jest tylko wycinkiem historii zawierającym w sobie jednocześnie aktywną obecność przeszłości, jak i dramatyczne sygnały, antycypacje przeszłości. Rozpoznanie historii jest jednocześnie poznaniem fatalistycznej logiki historii. Poszerzona jest przestrzeń świata przedstawionego, składa się na nią kosmos, otchłań nieskończoności. Obecność Natury to z jednej strony świadomość biologicznego tragizmu egzystencji, a z drugiej scenerii, w której odgrywają się ludzkie dylematy. Pejzaż w poezji Miłosza jest najczęściej pejzażem stypizowanym, zredukowanym do pojęć ostatecznych i ogólnych (woda, ziemia, powietrze, ogień). W rzeczywistości fikcyjnej, będącej tworem wyobraźni, rozprowadzony jest konkret aktualności. W Poemacie o czasie zastygłym niepewnym układem całości jest rzeczywistość państwa, na którą składają się tendencje militarystyczne i nacjonalistyczne oraz tendencje odśrodkowe, mające źródło w niesprawiedliwym porządku ekonomicznym i społecznym.
MiÅ‚osz jest radykalnym teoretykiem literackim pisma „Å»agary”, co ma wyraz w artykule Brulion z gwoździ (1931) – manifeÅ›cie poetyckiego utylitaryzmu, zdecydowanie marksizujÄ…cym („Sztuka jest narzÄ™dziem w walce spoÅ‚eczeÅ„stw o wygodniejsze formy bytu”). Nad jednostkÄ… górÄ™ bierze spoÅ‚eczeÅ„stwo, nad sztukÄ… – czÅ‚owiek, nad poezjÄ… czystÄ… – poezja utylitarna. MiÅ‚osz pisze min. „artysta kieruje hodowlÄ… ludzi”, „sztuka polega na organizowaniu psychiki”. Program ten znalazÅ‚ odbicie w pierwszym tomiku Poemat o czasie zastygÅ‚ym. W utworach rozszerza pojÄ™cie podmiotu lirycznego lub podmiot obiektywizuje, jest nauczycielem heroicznego tragizmu – wychowuje pokolenie, które bÄ™dzie musiaÅ‚o siÄ™gnąć do wszystkich rezerw moralnych, by zachować czÅ‚owieczeÅ„stwo.Jego katastrofizm reprezentuje jednÄ… z bardziej wartoÅ›ciowych postaw moralnych ówczesnej literatury. Prawdziwy katastrofizm jest deterministyczny, bliższy eschatologii niż polityce. Tragizm MiÅ‚osza odnajduje swój bezpoÅ›redni wyraz w patosie (rytm nawiÄ…zujÄ…cy do polskiego heksametru, akcentacyjna wybuchowość). O swoim pierwszym tomiku MiÅ‚osz pisaÅ‚, iż „byÅ‚ Å›ladem surowoÅ›ci wobec siebie, próbÄ… samozniszczenia i przemiany w czÅ‚owieka tÅ‚umu”.

W Trzech zimach z kolei czas zostaÅ‚ nazwany „poÅ‚udniem pogardy”. W wierszach zachodzi proces redukowania aktualnoÅ›ci do sygnałów, do niepewnych znaków, a coraz wiÄ™cej miejsca zajmuje Å›wiat wyobraźni, wizje rozlegÅ‚ej przestrzeni czasu i kosmosu. Fragmentaryczne obrazy sygnalizujÄ… nietrwaÅ‚ość kryjÄ…cego siÄ™ za nimi obrazu caÅ‚oÅ›ci, miÄ™dzy innymi poprzez rozproszenie w MiÅ‚oszowskiej „poszerzonej teraźniejszoÅ›ci” i zawsze obecnej Natury. Poeta odbiera ten Å›wiat jako splot antynomicznych siÅ‚, niepozwalajÄ…cych na jednoznaczne wybory. DajÄ…c obraz aktualnoÅ›ci, nie opowiada siÄ™ zdecydowanie za żadnÄ… z siÅ‚.

strona:    1    2    3    4  

Zobacz inne artykuły:

Czechowicz Józef
Miejsce Czechowicza w literaturze
Charakterystyka twórczości Józefa Czechowicza
Wstęp do twórczości Józefa Czechowicza
Biografia Józefa Czechowicza
Żal - analiza i interpretacja
Sam - analiza i interpretacja
modlitwa żałobna - analiza i interpretacja

Gałczyński Konstanty Ildefons
Wit Stwosz - analiza i interpretacja
Spotkanie z matkÄ… - analiza i interpretacja
Prośba o wyspy szczęśliwe - analiza i interpretacja
Zaczarowana dorożka - analiza i interpretacja
Pieśń o żołnierzach z Westerplatte - analiza i interpretacja
Niobe - analiza i interpretacja
Serwus, madonna - analiza i interpretacja
Kryzys w branży szarlatanów - analiza i interpretacja

Iwaszkiewicz Jarosław
Źródło Aretuzy - analiza i interpretacja
Erotyk - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza

Jasieński Bruno
JEDNODŃUWKA FUTURYSTUW mańifesty futuryzmu polskiego wydańe nadzwyczajne na całą Żeczpospolitą Polską
But w butonierce - analiza
But w butonierce - interpretacja

Leśmian Bolesław
Pan Błyszczyński - analiza
Pan Błyszczyński - interpretacja
Pan Błyszczyński - geneza
Szewczyk - analiza
Szewczyk - interpretacja
Dusiołek - analiza
Dusiołek - interpretacja
Dusiołek - geneza
Dwoje ludzieńków - analiza
Dwoje ludzieńków - interpretacja
Dwoje ludzieńków - geneza
Dziewczyna - analiza
Dziewczyna - interpretacja
Topielec - analiza
Topielec - interpretacja
Urszula Kochanowska - analiza
Urszula Kochanowska - interpretacja
Urszula Kochanowska - geneza
W malinowym chruśniaku - analiza
W malinowym chruśniaku - interpretacja
W malinowym chruśniaku - geneza

Pawlikowska-Jasnorzewska Maria
PÅ‚yty Carusa - analiza i interpretacja
Miłość - analiza i interpretacja
La précieuse - analiza i interpretacja
La précieuse - geneza

SÅ‚onimski Antoni
Credo - analiza i interpretacja
Smutno mi Boże - analiza i interpretacja

Staff Leopold
Ars poetica - analiza
Ars poetica - interpretacja
Kartoflisko - analiza
Kartoflisko - interpretacja
Curriculum vitae - analiza
Curriculum vitae - interpretacja
Wysokie drzewa - analiza
Wysokie drzewa - interpretacja
Kowal - analiza
Kowal – interpretacja
Deszcz jesienny – analiza
Deszcz jesienny – interpretacja
Przedśpiew - analiza
Przedśpiew - interpretacja

Stanisław Przybyszewski

Tuwim Julian
Sitowie - analiza
Sitowie - interpretacja
Sitowie - geneza
Prośba o piosenkę - analiza
Prośba o piosenkę - interpretacja
Prośba o piosenkę - geneza
Do krytyków - analiza
Do krytyków - interpretacja
Do krytyków - geneza
Mieszkańcy - analiza
Mieszkańcy - interpretacja
Mieszkańcy - geneza
Wiosna. Dytyramb - analiza
Wiosna. Dytyramb - interpretacja
Wiosna. Dytyramb - geneza
Rzecz czarnoleska - analiza
Rzecz czarnoleska - interpretacja
Sokrates tańczący - analiza
Sokrates tańczący - interpretacja

Wierzyński Kazimierz
Lewa kieszeń - analiza i interpretacja
Motto - analiza i interpretacja
Zielono mam w głowie - analiza
Zielono mam w głowie - interpretacja
Kufer - analiza
Kufer - interpretacja
Kufer - geneza

Inne
Poetyka „Å»agarów”
Ideowe podÅ‚oże „Å»agarów”
Powstanie i rozwój „Å»agarów”
Charakterystyka twórczości Juliana Przybosia do 1939
Tematyka wierszy Przybosia
Biografia Juliana Przybosia
Charakterystyka pierwszego okresu twórczości Czesława Miłosza (Trzy zimy)
Przemiany poetyckie na poczÄ…tku lat 30. XX wieku
Biografia Czesława Miłosza do 1936 roku
Program i poetyka awangardy krakowskiej
Powstanie i rozwój awangardy krakowskiej
Główne założenia futuryzmu
Fazy rozwoju futuryzmu
Główne cechy polskiego futuryzmu
Język poetycki dwudziestolecia międzywojennego



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies