Mieszkańcy - geneza ostatnidzwonek.pl
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Dwudziestolecie miedzywojenne

Mieszkańcy - geneza

Autor: Karolina Marlêga

Mieszkańcy

W 1933 roku ukazaÅ‚ siÄ™ jeden z ważniejszych tomów poezji Juliana Tuwima – „Biblia cygaÅ„ska”. Jednym z opublikowanych w nim wierszy sÄ… „MieszkaÅ„cy”.

Gdy w utworach „Do krytyków”, „Ranyjulek!” czy „Do prostego czÅ‚owieka” autor afirmowaÅ‚ miejski styl życia, tak w „WioÅ›nie” czy w tym dziele ukazaÅ‚ miasto jako skupisko najróżniejszych dewiacji, zbiorowisko odchyleÅ„ moralnych, Å›rodowisko koterii, nepotyzmu i koÅ‚tunerii oraz jako przyczynÄ™ dehumanizacji jednostki. Tuwim nie wahaÅ‚ siÄ™ zdemaskować postÄ™powania czy cech, uważanych dotÄ…d za sferÄ™ tabu, o czym - przy okazji artykuÅ‚u napisanego po jego Å›mierci – zdawaÅ‚ sobie sprawÄ™ Witold Gombrowicz. W jednym z tomów jego sÅ‚ynnych „Dzienników” czytamy:

„Åšmierć Tuwima. Wyobrażam sobie nekrologi. Ale tu, prywatnie, mogÄ™ zanotować: zmarÅ‚ najwiÄ™kszy współczesny poeta polski. NajwiÄ™kszy? NiewÄ…tpliwie. Wielki? Hm…
Nie wprowadziÅ‚ nas w nic, niczego nie odkryÅ‚, w nic nie wtajemniczyÅ‚, nie dostarczyÅ‚ żadnego klucza. Ale wibrowaÅ‚ – tryskaÅ‚ – olÅ›niewaÅ‚…magiÄ… „poetyckiego sÅ‚owa”. Taka zmysÅ‚owa wibracja poetyckiej harfy, ziejÄ…cej werbalnym luksusem, jest w sztuce najwyższÄ… aspiracjÄ… ludów prymitywnych, wiÄ™c byÅ‚ to poeta, który nie przynosiÅ‚ nam zaszczytu, wiÄ™c trochÄ™ nas demaskowaÅ‚. Wstyd polega na tym, że o każdym wierszu Tuwima możemy powiedzieć, iż jest „cudowny”, ale na pytanie, co tuwimowskiego wniósÅ‚ Tuwim w poezjÄ™ Å›wiata, nie potrafimy udzielić odpowiedzi. Gdyż Tuwim, jako Tuwim, to jest jako osobowość, nie istniaÅ‚. Harfa bez harfiarza” (Jan Marx, „Skamandryci”, Warszawa 1993, s. 17-18).

Analizując przemówienia żałobne, wygłoszone po odejściu tego wielkiego twórcy, przywołać należy jeszcze kilka najważniejszych opinii:

„DokonaÅ‚ elektryfikacji słów w zacofanym gospodarstwie poetyckim” - MieczysÅ‚aw Jastrun.

„UwydatniÅ‚ różnice miÄ™dzy modernistycznym a nowoczesnym traktowaniem mowy poetyckiej (…) Tuwim zastaÅ‚ lirykÄ™ polskÄ… ziemiaÅ„skÄ… i staroÅ›wieckÄ…, a zostawiÅ‚ jÄ… demokratycznÄ… i nowoczesnÄ…. OdÅ›wieżyÅ‚ jej tematykÄ™ przez nowy pejzaż i nowego bohatera: odÅ›wieżyÅ‚ jej technikÄ™ przez nowe metody obróbki sÅ‚owa, któremu nadaÅ‚ szlif i ostrość diamentu (…).Któż – od czasu romantyków – dokonaÅ‚ wiÄ™cej?” - Artur Sandauer.
„Å»egnajÄ…c wielkiego poetÄ™ poÅ›ród żywych, witamy go zarazem tam, dokÄ…d już dawno wkroczyÅ‚ stopÄ… nieomylnÄ… – w wielkiej tradycji poezji polskiej, w pamiÄ™ci ludu polskiego, w pokÅ‚adach mowy polskiej, która żywić bÄ™dzie przyszÅ‚ych poetów jego zdobyczÄ…, miazgÄ… jego wysiÅ‚ku twórczego, jaka weszÅ‚a już w gałąź i liść drzewa poezji polskiej” - Kazimierz Wyka.

OdejÅ›cie Tuwima zamknęło pewnÄ… epokÄ™ w polskiej poezji – epokÄ™ utworów demaskatorskich, ale napisanych nowoczesnym style. Andrzej Gronczewski, autor rozdziaÅ‚u „Obroty Rzeczy czarnoleskiej – Julian Tuwim”, opublikowanego w pozycji „Poeci dwudziestolecia miÄ™dzywojennego. Sylwetki 2” pod redakcjÄ… Ireny Maciejewskiej (Warszawa 1982, s. 353-355; 406), trafnie podsumowaÅ‚ atmosferÄ™, powstaÅ‚Ä… w literackim Å›rodowisku po Å›mierci Tuwima,:

„Diagnozy te stawiajÄ… Tuwima w rzÄ™dzie najwiÄ™kszych rewelatorów mowy poetyckiej. ObrysowujÄ… one jakby kontury jego dokonaÅ„, zakres jego nowatorstwa lirycznego. Tuwim jednak – czego próbowaÅ‚y dowieść późniejsze dociekania krytyczne – nie tyle otworzyÅ‚ nowÄ… epokÄ™ w dziejach lirycznej polszczyzny, stajÄ…c siÄ™ jej trwaÅ‚ym uosobieniem, ile zajÄ…Å‚ miejsce na pograniczu epok, na styku różnych tendencji i usiÅ‚owaÅ„ poezjotwórczych (…)

Åšmierć Tuwima – tak odczuli jÄ… wówczas poeci – byÅ‚a zamkniÄ™ciem caÅ‚ej epoki w dziejach lirycznej polszczyzny. OdchodziÅ‚, żegnany wielogÅ‚osem trenów i elegii, strofami Lechonia, WierzyÅ„skiego, Jastruna. Zdaniem autora Rzeczy ludzkiej Tuwim dowiódÅ‚, iż:

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Czechowicz Józef
Miejsce Czechowicza w literaturze
Charakterystyka twórczości Józefa Czechowicza
Wstęp do twórczości Józefa Czechowicza
Biografia Józefa Czechowicza
Żal - analiza i interpretacja
Sam - analiza i interpretacja
modlitwa żałobna - analiza i interpretacja

Gałczyński Konstanty Ildefons
Wit Stwosz - analiza i interpretacja
Spotkanie z matkÄ… - analiza i interpretacja
Prośba o wyspy szczęśliwe - analiza i interpretacja
Zaczarowana dorożka - analiza i interpretacja
Pieśń o żołnierzach z Westerplatte - analiza i interpretacja
Niobe - analiza i interpretacja
Serwus, madonna - analiza i interpretacja
Kryzys w branży szarlatanów - analiza i interpretacja

Iwaszkiewicz Jarosław
Źródło Aretuzy - analiza i interpretacja
Erotyk - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza

Jasieński Bruno
JEDNODŃUWKA FUTURYSTUW mańifesty futuryzmu polskiego wydańe nadzwyczajne na całą Żeczpospolitą Polską
But w butonierce - analiza
But w butonierce - interpretacja

Leśmian Bolesław
Pan Błyszczyński - analiza
Pan Błyszczyński - interpretacja
Pan Błyszczyński - geneza
Szewczyk - analiza
Szewczyk - interpretacja
Dusiołek - analiza
Dusiołek - interpretacja
Dusiołek - geneza
Dwoje ludzieńków - analiza
Dwoje ludzieńków - interpretacja
Dwoje ludzieńków - geneza
Dziewczyna - analiza
Dziewczyna - interpretacja
Topielec - analiza
Topielec - interpretacja
Urszula Kochanowska - analiza
Urszula Kochanowska - interpretacja
Urszula Kochanowska - geneza
W malinowym chruśniaku - analiza
W malinowym chruśniaku - interpretacja
W malinowym chruśniaku - geneza

Pawlikowska-Jasnorzewska Maria
PÅ‚yty Carusa - analiza i interpretacja
Miłość - analiza i interpretacja
La précieuse - analiza i interpretacja
La précieuse - geneza

SÅ‚onimski Antoni
Credo - analiza i interpretacja
Smutno mi Boże - analiza i interpretacja

Staff Leopold
Ars poetica - analiza
Ars poetica - interpretacja
Kartoflisko - analiza
Kartoflisko - interpretacja
Curriculum vitae - analiza
Curriculum vitae - interpretacja
Wysokie drzewa - analiza
Wysokie drzewa - interpretacja
Kowal - analiza
Kowal – interpretacja
Deszcz jesienny – analiza
Deszcz jesienny – interpretacja
Przedśpiew - analiza
Przedśpiew - interpretacja

Stanisław Przybyszewski

Tuwim Julian
Sitowie - analiza
Sitowie - interpretacja
Sitowie - geneza
Prośba o piosenkę - analiza
Prośba o piosenkę - interpretacja
Prośba o piosenkę - geneza
Do krytyków - analiza
Do krytyków - interpretacja
Do krytyków - geneza
Mieszkańcy - analiza
Mieszkańcy - interpretacja
Mieszkańcy - geneza
Wiosna. Dytyramb - analiza
Wiosna. Dytyramb - interpretacja
Wiosna. Dytyramb - geneza
Rzecz czarnoleska - analiza
Rzecz czarnoleska - interpretacja
Sokrates tańczący - analiza
Sokrates tańczący - interpretacja

Wierzyński Kazimierz
Lewa kieszeń - analiza i interpretacja
Motto - analiza i interpretacja
Zielono mam w głowie - analiza
Zielono mam w głowie - interpretacja
Kufer - analiza
Kufer - interpretacja
Kufer - geneza

Inne
Poetyka „Å»agarów”
Ideowe podÅ‚oże „Å»agarów”
Powstanie i rozwój „Å»agarów”
Charakterystyka twórczości Juliana Przybosia do 1939
Tematyka wierszy Przybosia
Biografia Juliana Przybosia
Charakterystyka pierwszego okresu twórczości Czesława Miłosza (Trzy zimy)
Przemiany poetyckie na poczÄ…tku lat 30. XX wieku
Biografia Czesława Miłosza do 1936 roku
Program i poetyka awangardy krakowskiej
Powstanie i rozwój awangardy krakowskiej
Główne założenia futuryzmu
Fazy rozwoju futuryzmu
Główne cechy polskiego futuryzmu
Język poetycki dwudziestolecia międzywojennego



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies