Ideowe podÅ‚oże „Å»agarów” - strona 2
JesteÅ› w: Ostatni dzwonek -> Dwudziestolecie miedzywojenne

Ideowe podÅ‚oże „Å»agarów”

Autor: Jakub Rudnicki

KonkurencjÄ… dla „Skamandra” byÅ‚a stworzona w Warszawie grupa poetów skupiona wokół pisma „Kwadryga” (wychodzÄ…cego nieregularnie w latach 1927-1931). Poetów Å‚Ä…czyÅ‚a wspólnota doÅ›wiadczeÅ„ – wywodzili siÄ™ z niebogatych, proletariackich lub rzemieÅ›lniczych domów, tworzyli grupÄ™ przyjaciół do których należeli: StanisÅ‚aw Ryszard Dobrowolski (zaÅ‚ożyciel), StanisÅ‚aw Ciesielczuk, WÅ‚adysÅ‚aw SebyÅ‚a (poeta wizjoner, odkryÅ‚ lirycznÄ… wartość obrazów eschatologicznych, jego poezja jest katastroficzna, jednak nie odnosi siÄ™ to do polityki czy historii, ale do wartoÅ›ci egzystencjalnych, jego wizje majÄ… charakter uniwersalny m. in. Pieśń SzczuroÅ‚apa, tom Obrazy myÅ›li), WÅ‚odzimierz SÅ‚obodnik, Stefan Flukowski, Lucjan Szenwald, Nina Rydzewska oraz Konstanty Ildefons GaÅ‚czyÅ„ski. Z grupÄ… zwiÄ…zali siÄ™ poeci z Å‚odzi (grupa Meteor) Marian Piechal i ÅšwiatopeÅ‚k KarpiÅ„ski. Tworzyli oni proletariackÄ… „cyganeriÄ™ artystycznÄ…”. Pozostawali pod oddziaÅ‚ywaniem pozytywnej utopii spoÅ‚ecznej lewicy, pociÄ…gaÅ‚a ich wizja „sztuki uspoÅ‚ecznionej”. „Kwadryga” wysunęła hasÅ‚o poezji wrażliwej spoÅ‚ecznie – domagano siÄ™ prostoty formalnej, mówiono o potrzebie oparcia siÄ™ na podstawowych wartoÅ›ciach spoÅ‚ecznych. OdwoÅ‚ywali siÄ™ do twórczoÅ›ci Norwida i StanisÅ‚awa Brzozowskiego.

W artykule CzesÅ‚awa MiÅ‚osza „Bulion z gwoździ” autor domaga siÄ™ poezji powiÄ…zanej z rzeczywistoÅ›ciÄ…, uwidocznieniem konfliktów współczesnego Å›wiata: „Biedni spece w sztuce pisania krążą od jednej kapliczki literackiej do drugiej i szukajÄ…, szukajÄ… za wszelkÄ… cenÄ™ jakiejÅ› racji, która by usprawiedliwiaÅ‚a ich pracÄ™. DaÅ‚a sankcjÄ™. RozgrzeszyÅ‚a z bÅ‚Ä™dów. NaokoÅ‚o huczy olbrzymi Å›wiat, koÅ‚a machin miotajÄ… siÄ™ gorÄ…czkowo, sÄ… pochody, bezrobocie, głód, okrwawione asfalty w Berlinie, bojówki wielkiego kapitaÅ‚u, tymczasem poeta siedzi przy biureczku i pisze wierszyk o ukochanej”. Autor sugeruje, że sztuka jest narzÄ™dziem, a jej rola polega na organizowaniu psychiki. MiÅ‚osz pisze: „Chcemy krytyki, która by w poemacie zÅ‚ożonym z dwóch zdaÅ„ na temat np. rondla dostrzegÅ‚a siÅ‚Ä™ budujÄ…cÄ… lub burzycielskÄ…” . „Sztuka jest narzÄ™dziem w walce spoÅ‚eczeÅ„stw o wygodniejsze formy bytu. Jej rola polega na organizowaniu psychiki”.
Å»agaryÅ›ci postulujÄ… prozaizacjÄ™ poezji, „reportaż”, „faktomontaż”, by mówić wprost, stosujÄ…c „cytaty z rzeczywistoÅ›ci, wspomniane „krwawe asfalty”. Drugim wÄ…tkiem formalnym byÅ‚o dążenie do liberalizacji zwrotnicowego regulaminu.

ArtykuÅ‚ Zagórskiego „Radion sam pierze” („Å»agary”, nr 6, 1931) oskarża zwrotniczan o dekoracyjność formalnego nowatorstwa. Postuluje o jÄ™zyk plakatów, reklamy: NiewidzialnÄ… Å›cianÄ™ drapacza przebiega w nocy <> Jest to wiersz. Wiersz zÅ‚ożony z trzech słów. GdybyÅ›my przeczytali: <> - byÅ‚aby to proza.

WystÄ™puje tu koncepcja poezji jako „mowy sugestywnej” - oparta na postulacie spoÅ‚ecznej funkcjonalnoÅ›ci tekstu, w analogii do sztuki użytkowej. InspiracjÄ… bywa reklama, akcentuje siÄ™ pragmatyzm, tekst ma „oddziaÅ‚ywać”, „przylegać” do rzeczywistoÅ›ci lepiej niż „literacka” literatura z jej „dekoracjami, przyÅ›piewkami i przytupywaniem” ozdobnych metafor. W mowie sugestywnej nie chodzi o sprawność perswazyjnÄ…, ale o umiejÄ™tność wskazania na istotÄ™ rzeczy.

W drugich „Å»agarach” zaznacza siÄ™ wyraźny zwiÄ…zek miÄ™dzy pewnÄ… niechÄ™ciÄ… do dalszego teoretyzowania wedÅ‚ug Peiperowskiego wzoru programowego a liczbÄ… artykułów bardzo ostrych politycznie, w których gÅ‚os zabierajÄ… poeci. Å»ycie polityczno-literackie staje siÄ™ polem bitwy. Interesuje ich zależność literatury od najbardziej ogólnych mechanizmów polityczno-spoÅ‚ecznych.

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Czechowicz Józef
Miejsce Czechowicza w literaturze
Charakterystyka twórczości Józefa Czechowicza
Wstęp do twórczości Józefa Czechowicza
Biografia Józefa Czechowicza
Żal - analiza i interpretacja
Sam - analiza i interpretacja
modlitwa żałobna - analiza i interpretacja

Gałczyński Konstanty Ildefons
Wit Stwosz - analiza i interpretacja
Spotkanie z matkÄ… - analiza i interpretacja
Prośba o wyspy szczęśliwe - analiza i interpretacja
Zaczarowana dorożka - analiza i interpretacja
Pieśń o żołnierzach z Westerplatte - analiza i interpretacja
Niobe - analiza i interpretacja
Serwus, madonna - analiza i interpretacja
Kryzys w branży szarlatanów - analiza i interpretacja

Iwaszkiewicz Jarosław
Źródło Aretuzy - analiza i interpretacja
Erotyk - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza

Jasieński Bruno
JEDNODŃUWKA FUTURYSTUW mańifesty futuryzmu polskiego wydańe nadzwyczajne na całą Żeczpospolitą Polską
But w butonierce - analiza
But w butonierce - interpretacja

Leśmian Bolesław
Dusiołek - geneza
Dwoje ludzieńków - analiza
Dwoje ludzieńków - interpretacja
Dwoje ludzieńków - geneza
Dziewczyna - analiza
Dziewczyna - interpretacja
Topielec - analiza
Topielec - interpretacja
Urszula Kochanowska - analiza
Urszula Kochanowska - interpretacja
Urszula Kochanowska - geneza
W malinowym chruśniaku - analiza
W malinowym chruśniaku - interpretacja
W malinowym chruśniaku - geneza
Pan Błyszczyński - analiza
Pan Błyszczyński - interpretacja
Pan Błyszczyński - geneza
Szewczyk - analiza
Szewczyk - interpretacja
Dusiołek - analiza
Dusiołek - interpretacja

Pawlikowska-Jasnorzewska Maria
PÅ‚yty Carusa - analiza i interpretacja
Miłość - analiza i interpretacja
La précieuse - analiza i interpretacja
La précieuse - geneza

SÅ‚onimski Antoni
Credo - analiza i interpretacja
Smutno mi Boże - analiza i interpretacja

Staff Leopold
Ars poetica - analiza
Ars poetica - interpretacja
Kartoflisko - analiza
Kartoflisko - interpretacja
Curriculum vitae - analiza
Curriculum vitae - interpretacja
Wysokie drzewa - analiza
Wysokie drzewa - interpretacja
Kowal - analiza
Kowal – interpretacja
Deszcz jesienny – analiza
Deszcz jesienny – interpretacja
Przedśpiew - analiza
Przedśpiew - interpretacja

Stanisław Przybyszewski

Tuwim Julian
Prośba o piosenkę - geneza
Do krytyków - analiza
Do krytyków - interpretacja
Do krytyków - geneza
Mieszkańcy - analiza
Mieszkańcy - interpretacja
Mieszkańcy - geneza
Wiosna. Dytyramb - analiza
Wiosna. Dytyramb - interpretacja
Wiosna. Dytyramb - geneza
Rzecz czarnoleska - analiza
Rzecz czarnoleska - interpretacja
Sokrates tańczący - analiza
Sokrates tańczący - interpretacja
Sitowie - analiza
Sitowie - interpretacja
Sitowie - geneza
Prośba o piosenkę - analiza
Prośba o piosenkę - interpretacja

Wierzyński Kazimierz
Lewa kieszeń - analiza i interpretacja
Motto - analiza i interpretacja
Zielono mam w głowie - analiza
Zielono mam w głowie - interpretacja
Kufer - analiza
Kufer - interpretacja
Kufer - geneza

Inne
Ideowe podÅ‚oże „Å»agarów”
Powstanie i rozwój „Å»agarów”
Charakterystyka twórczości Juliana Przybosia do 1939
Tematyka wierszy Przybosia
Biografia Juliana Przybosia
Charakterystyka pierwszego okresu twórczości Czesława Miłosza (Trzy zimy)
Przemiany poetyckie na poczÄ…tku lat 30. XX wieku
Biografia Czesława Miłosza do 1936 roku
Program i poetyka awangardy krakowskiej
Powstanie i rozwój awangardy krakowskiej
Główne założenia futuryzmu
Fazy rozwoju futuryzmu
Główne cechy polskiego futuryzmu
Język poetycki dwudziestolecia międzywojennego
Poetyka „Å»agarów”



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies