Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Soldat inconnu - interpretacja

Autor: Karolina Marlga

„Soldat inconnu” Władysława Broniewskiego znany jest także pod bardziej zrozumiałym, przetłumaczonym z francuskiego na polski, tytułem „Żołnierz nieznany”. Geneza nadania mu obco brzmiącej nazwy wywodzi się nie tylko z tematyki wiersza (dokładnie miejsca sytuacji lirycznej), lecz także z inspiracji, jaką było dla Broniewskiego ujrzenie napisu wyrytego 11 listopada 1920 roku na Grobie Nieznanego Żołnierza w Paryżu pod Łukiem Triumfalnym na Placu Gwiazdy (obecnie Palcu de Gaulle'a).

Liryk jest swoistym rozliczeniem się Broniewskiego z przeszłością. Opisawszy śmierć pozbawionego imienia żołnierza na jednej z francuskich ulic, poeta wspomina czas, gdy sam uczestniczył w walkach o wolność i niepodległość ojczyzny. Podobnie jak bohater wiersza, on także mógł paść martwy od przypadkowej kuli i nikt nie zauważyłby tego w ferworze walki, w hałasie wystrzałów i w odgłosach spadających bomb.

Upamiętniony przez autora żołnierz urasta zatem do rangi symbolu. Jest lirycznym świadectwem śmierci tych, którzy nie tylko oddali życie w czasie II wojny światowej, lecz walczyli w obronie Polski i mogli podzielić ten smutny, lecz jakże częsty los. „Niepotrzebne nikomu nazwisko” – padające w pewnym momencie wiersza słowa są doskonałym dowodem na anonimowość wszystkich ofiar, których ciał nigdy nie zidentyfikowano i nie doczekali się nawet pogrzebu.

Lektura wiersza prowadzi do smutnej konstatacji – głównym motywem walki w II wojnie światowej było zwycięstwo. Nikt nie zastanawiał się nad poniesionymi stratami, nad zmniejszającą się z dnia na dzień ilością wojsk czy nad zmasakrowanymi ciałami, przykrywającymi ulice, okopy, łąki niczym rozkwitająca na wiosnę trawa. Najważniejsze było pokonanie wroga – cena nie grała roli.

Fakt ten nie jest jednak wspominany przez podmiot liryczny. Brak roztkliwiania się nad losem zmarłych czy zbędnego wypominania poniesionych kosztów sprawia, że „Soldat inconnu” staje się wierszem niezwykle surowym w odbiorze, przepełnionym zdystansowanym tokiem myślenia i zrozumienia dla tych, którzy decydowali o wojennych roszadach, przerzucając żołnierzy z bezpieczniejszy w te mniej sprawdzone tereny. Normalnym wydaje się być dla niego traktowanie obywateli, jakie było ich udziałem po wybuchu wojny. Przestali być Janami Kowalskimi, a stali się członkami kolumn, oddziałów, pułków.
Często, jak to pokazuje w pewnym momencie podmiot, taka nagła zmiana rzeczywistości była złym impulsem. Ludzie dawali ujście wewnętrznej potrzebie zabijania, nie kryli się już z ciekawością, jak to jest pozbawić kogoś życia. Odrzuciwszy wszystkie dotychczasowe zasady praworządności czy szacunku dla drugiego człowieka, niektórzy zamieniali się w żądne krwi i adrenaliny bestie.

Widok krwi czy umierających nie budził w takich ludziach współczucia. Liczyło się tylko dążenie do zwycięstwa, nie warto było spoglądać w twarze umierających kolegów:

„Rzucili na mnie sztandary,
by nie widzieć śladu od kuli.
Nakryli pierś trotuarem,
twardym kamieniem ulic.

Batalionami ciężko
maszerowali przez piersi,
deptali krzycząc: "Zwycięstwo!",
przechodzili i dziwili się śmierci...”
Wojenna rzeczywistość tak bardzo odcisnęła piętno na walczących, że podmiot liryczny w czwartej zwrotce apeluje do kompanów, by zatrzymali się na chwilę i zastanowili nad przyszłością. Padają ostre słowa, w których zmęczony ciągłą walką, wszechobecną śmiercią oraz przepełnionym krwią krajobrazem żołnierz prosi, by zdjęto mu z piersi ciężar konieczności walki i odpowiedzialności za ojczyznę, której w pewnej chwili nawet się wypiera:

„Zdejmijcie mi z piersi ciężar:
Łuk Triumfalny i Francję!

Ja nie jestem więcej jej synem -
ona krwi, ona męki pragnie.
Przeciw niej stanę z karabinem,
w serce jej wepchnę bagnet!

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza
Mironczarnia – interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Zestawienie „Ballad i romansów” z „Romantycznością” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja

Przyboś Julian
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza

Różewicz Tadeusz
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
Głos w sprawie pornografii - analiza
Głos w sprawie pornografii - intepretacja
Głos w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza
Koniec i początek - analiza
Koniec i początek - interpretacja
Koniec i początek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza

Twardowski Jan
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza
szukam - analiza
szukam - interpretacja
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Śpieszmy się - interpretacja
Śpieszmy się - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies