Warkoczyk - analiza ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Warkoczyk - analiza

Autor: Karolina Marlêga

„Warkoczyk” Tadeusza Różewicza to wiersz wolny o nieregularnym ukÅ‚adzie stroficznym i wersyfikacyjnym. Jest zÅ‚ożony z czterech, nie scalonych rymami zwrotek, z których każda jest osobnym zdaniem. Pierwsza i druga liczÄ… po pięć wersów, trzecia – cztery, a ostatnia – aż siedem.

Pod wzglÄ™dem poruszanych kwestii, strofy rozdzielajÄ… siÄ™ na dwie części: dwie pierwsze sÄ… opisowe (przyjazd więźniów, opis eksponatów muzealnych), a dwie kolejne – refleksyjne.

Ze względu na konstrukcję wypowiedz wiersz trzeba zaliczyć w typ liryki przedstawieniowej. Podmiot nie ujawnia w tekście swojej bezpośredniej obecności, lecz mimo tego jest wszechobecny, przedstawia obozowe zdarzenia w taki sposób, jakby był ich świadkiem.

AnalizujÄ…c wÅ‚osy martwych ludzi posÅ‚uguje siÄ™ prostym, potocznym, pozbawionym wyszukanych Å›rodków stylistycznych jÄ™zykiem, wÅ‚aÅ›ciwym raczej reporterskiej, realistycznej relacji, wzmagajÄ…cym wrażenie oglÄ…dania filmu, gdzie kamera powoli przesuwa swoje oko po „przedmiotach”. W tekÅ›cie nie odnajdziemy niezrozumiaÅ‚ych metafor czy rozbudowanych porównaÅ„, co byÅ‚o zabiegiem celowym, podkreÅ›lajÄ…cym brak istnienia takich słów czy konstrukcji, które w peÅ‚ni wyraziÅ‚yby dramat wojennych miesiÄ™cy.

„Do przekazania drastycznych obrazów, potwornych treÅ›ci, prawdy o degradacji czÅ‚owieka wymyÅ›lne figury stylistyczne wydaÅ‚y siÄ™ Różewiczowi nieodpowiednie, niestosowne. Jakże Å‚atwo zatrzeć w nich grozÄ™ i prawdÄ™, mimo woli jÄ… uproÅ›cić czy inaczej znieksztaÅ‚cić – a przecież poeta przyjÄ…Å‚ na siebie zadanie Å›wiadka, który wÅ‚asny niepokój moralny pragnie przekazać czytelnikom, zaszczepić w nich wrażliwość na wszelkie przejawy zÅ‚a w relacjach miÄ™dzyludzkich” (Teodor Farent, „Poezje Tadeusza Różewicza”, Lublin 2007).

Szerzej o nowatorstwie stylu Różewicza rozwodzi siÄ™ Bernadetta Å»ynis, autorka opracowania hasÅ‚a „Literatura współczesna”, umieszczonego w pozycji „Ilustrowane dzieje literatury. Od antyku do współczesnoÅ›ci” (Bielsko-BiaÅ‚a 2003, s. 440 -443):
„Poeta, poszukujÄ…c nowego wyrazu dla zastanego czasu, proponuje innÄ… wersyfikacjÄ™ niż obowiÄ…zujÄ…ca do tej pory, inny sposób doboru Å›rodków wyrazu – jego styl jest oszczÄ™dny, zwiÄ™zÅ‚y, skondensowany, o silnym Å‚adunku emocjonalnym, dosadny, gazetowy, codzienny, skÄ…py w rozbudowane metafory. JÄ™zyk poety to swoisty zapis „gÅ‚osu Anonima”. EkspresjÄ™ swych wierszy zawdziÄ™cza Różewicz kontrastom, oksymoronom, zaprzeczeniom, powtórzeniom, elipsom, krótkim wersom; „poetÄ… jest ten, który pisze wiersze / i ten który wierszy nie pisze” (z wiersza Kto jest poetÄ…). CzÄ™sto odwoÅ‚uje siÄ™ też do najprostszych doÅ›wiadczeÅ„ i wzruszeÅ„, przywoÅ‚uje najprostsze definicje rzeczywistoÅ›ci: „Róża to kwiat” (Róża), „Jak dobrze MogÄ™ zbierać / jagody w lesie / myÅ›laÅ‚em / nie ma lasu i jagód” (Jak dobrze). ProzaizacjÄ™ podkreÅ›la także rezygnacja z rymów i staÅ‚ej, dajÄ…cej siÄ™ jednoznacznie okreÅ›lić rytmiki. Wersyfikacja stosowana przez Różewicza realizuje siÄ™ w wierszu wolnym, ale w jego specyficznej odmianie – wierszu różewiczowskim. Dotychczasowa forma wiersza przestaÅ‚a istnieć („Å›mierć poezji”), bo Å›wiata po zagÅ‚adzie nie sposób opisywać w tradycyjny sposób”.
Różewicz nadaÅ‚ nowe znaczenia prozaicznym i charakterystycznym dla codziennego życia szarego czÅ‚owieka wyrazom. I tak Å›ciÄ™te i zgolone wÅ‚osy więźniarek staÅ‚y nie symbolami zmierzchu dawnego życia, prowadzonego w przedwojennej rzeczywistoÅ›ci, gdy cieszyÅ‚y siÄ™ życiem, a ich wÅ‚osy „przeÅ›wietlaÅ‚o Å›wiatÅ‚o”, „rozdzielaÅ‚ wiatr”, moczyÅ‚ deszcz, dotykaÅ‚y dÅ‚onie i czyjeÅ› usta. Teraz staÅ‚y siÄ™ eksponatami muzealnymi, szczelnie zamkniÄ™tymi w szklanych gablotach.
Aby uwypuklić tragizm wojny, poeta zaczÄ…Å‚ poÅ›wiÄ™cać wiÄ™cej miejsca dokÅ‚adnemu opisowi pozornie niewiele znaczÄ…cych szczegółów: „czterech robotników”, „miotÅ‚ami / zrobionymi z lipy”, „koÅ›ciane grzebienie”, „szary warkoczyk / mysi ogonek ze wstążeczkÄ…”. DziÄ™ki takiej skrupulatnoÅ›ci i na przykÅ‚ad nadaniu pasemku wÅ‚osów szarej barwy i opisaniem go jako „mysi ogonek ze wstążeczkÄ…”, Różewicz tworzy nieÅ›miertelny symbol losu niewinnych, maÅ‚ych dzieci, których mÅ‚ode życie zostaÅ‚o brutalnie przerwane w obozie, w komorze gazowej.

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza
Mironczarnia – interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Zestawienie „Ballad i romansów” z „RomantycznoÅ›ciÄ…” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja

PrzyboÅ› Julian
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza

Różewicz Tadeusz
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
GÅ‚os w sprawie pornografii - analiza
GÅ‚os w sprawie pornografii - intepretacja
GÅ‚os w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza
Koniec i poczÄ…tek - analiza
Koniec i poczÄ…tek - interpretacja
Koniec i poczÄ…tek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza

Twardowski Jan
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza
szukam - analiza
szukam - interpretacja
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies