Powrót prokonsula - interpretacja ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Powrót prokonsula - interpretacja

Autor: Karolina Marlêga

„Twórczość autora Studium przedmiotu sytuuje siÄ™ (…) w trady­cji poezji filozoficznej, analizujÄ…cej miejsce czÅ‚owieka w Å›wiecie, jego relacje z innymi osobami, stosunek do samego siebie i wÅ‚asnych powinnoÅ›ci, odniesienie do narodu i ojczyzny” – teza Urszuli Lementowicz, zaprezentowana w podsumowaniu opracowania „Poezji Zbigniewa Herberta” idealnie pasuje do wiersza „Powrót prokonsula”, gdzie w monologowej formie podmiot liryczny rozlicza siÄ™ z miejscem, z którego wyjechaÅ‚ wiele lat wczeÅ›niej i informuje o podjÄ™tej decyzji – tytuÅ‚owym powrocie.

W pierwszym wersie pada obietnica: „PostanowiÅ‚em wrócić na dwór cesarza”, skÄ…d prokonsul wyjechaÅ‚ wiele lat wczeÅ›niej. Nie potrafiÅ‚ odnaleźć siÄ™ w zakÅ‚amanym i zastraszonym Å›rodowisku. Możemy przypuszczać, iż byÅ‚ to jego Å›wiadomy wybór, a nie przymus, ponieważ rozważa decyzjÄ™ o powrocie. Aktualnie przebywa:
„w odlegÅ‚ej prowincji
pod pełnymi słodyczy liśćmi sykomoru
i Å‚agodnymi rzÄ…dami chorowitych nepotów”.

Wiedzie tam spokojny, harmonijny i dostatni żywot. Powyższy fragment, wypeÅ‚nionych charakterystycznymi dla twórczoÅ›ci Herberta klasycystycznymi zwrotami i Å›rodkami poetyckimi - przywoÅ‚uje na myÅ›l mitologicznÄ… arkadiÄ™ (za wyjÄ…tkiem „rzÄ…dów chorowitych nepotów”), dziwi zatem rozważanie powrotu i rezygnacji z tego wszystkiego.

W kolejnych wersach podmiot przewiduje, iż z decyzją o powrocie wiąże się diametralna zmiana całego stylu życia. Pamiętając o zasadach rządzących cesarskim dworem, szybko deklaruje, że nie będzie protestował i wychylał zbyt wysoko:
„gdy wrócÄ™ nie mam zamiaru zasÅ‚ugiwać siÄ™
będę bił brawo odmierzoną porcją
uÅ›miechaÅ‚ siÄ™ na uncje marszczyÅ‚ brwi dyskretnie”.

Nie zależy mu na zaskarbieniu sobie łask dygnitarzy, lecz w miarę spokojnym życiu:
„nie dadzÄ… mi za to zÅ‚otego Å‚aÅ„cucha
ten żelazny wystarczy”.

Kolejne linijki odsłaniają coraz szerzej powody jego decyzji o powrocie:
„nie mogÄ™ żyć wÅ›ród winnic wszystko tu nie moje
drzewa sÄ… bez korzeni domy
bez fundamentów deszcz
szklany kwiaty pachnÄ…
woskiem
o puste niebo koÅ‚acze suchy obÅ‚ok”.
Mimo malowniczej okolicy, wypeÅ‚nionej pachnÄ…cymi winnicami, drzewami domami, podmiot nie potrafi odnaleźć siÄ™ w obcym miejscu, gdzie nic nie jest jego, drzewa nie posiadajÄ… korzeni, domy solidnych fundamentów, deszcz jest „szklany”, kwiaty pachnÄ… woskiem, a na niebie unosi siÄ™ „suchy obÅ‚ok”.

Co jakiś czas prokonsul powtarza w swoim monologu zapewnienie o rychłym powrocie:
„wiÄ™c wrócÄ™ pojutrze w każdym razie wrócÄ™”.

Gdy to nastąpi, będzie musiał ponownie nałożyć maskę akceptacji i umiarkowanej radości z zastanej sytuacji:
„trzeba bÄ™dzie na nowo uÅ‚ożyć siÄ™ z twarzÄ…
z dolną wargą aby umiała powściągnąć pogardę
z oczami aby były idealnie puste
i z nieszczęsnymi podbródkiem zającem mej twarzy
który drży gdy wchodzi dowódca gwardii”.

O jego losie zadecyduje umiejętność zamaskowania pogardy i wstrętu, które pojawiają się na jego twarzy na samo wspomnienie dowódcy gwardii. Postara się ukryć swoje prawdziwe uczucia, lecz zapowiada, iż nie będzie z komendantem pił wina:
„kiedy zbliży swój kubek spuszczÄ™ oczy
i bÄ™dÄ™ udawaÅ‚ że z zÄ™bów wyciÄ…gam resztki jedzenia”.

DokÅ‚adne zaplanowanie życia po powrocie wskazuje na racjonalność prokonsula. Jego decyzja nie jest wynikiem impulsu, lecz skutkiem wielomiesiÄ™cznym rozważani i analizowania swojej sytuacji. Zdaje sobie sprawÄ™, iż powrót bÄ™dzie zmianÄ… nieodwracalnÄ…, jeÅ›li już raz ujawni swojÄ… obecność – albo zaÅ‚oży maskÄ™ i uniknie Å›mierci, albo zdradzi siÄ™ zÅ‚ym spojrzeniem lub pogardliwym uÅ›miechem i podzieli los tysiÄ™cy poprzedników.

strona:    1    2    3  

Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza
Mironczarnia – interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Zestawienie „Ballad i romansów” z „RomantycznoÅ›ciÄ…” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja

PrzyboÅ› Julian
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza

Różewicz Tadeusz
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
GÅ‚os w sprawie pornografii - analiza
GÅ‚os w sprawie pornografii - intepretacja
GÅ‚os w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza
Koniec i poczÄ…tek - analiza
Koniec i poczÄ…tek - interpretacja
Koniec i poczÄ…tek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza

Twardowski Jan
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza
szukam - analiza
szukam - interpretacja
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies