Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marlêga

Sytuacja liryczna wiersza „Dwie maÅ‚py Breugla” WisÅ‚awy Szymborskiej nie jest skomplikowana. OkreÅ›la jÄ… już pierwszy wers:
„Tak wyglÄ…da mój wielki maturalny sen:”.

We śnie o maturze pierwszoosobowy podmiot liryczny otacza sceneria wyjęta z obrazu niderlandzkiego malarza:
„siedzÄ… w oknie dwie maÅ‚py przykute Å‚aÅ„cuchem,
za oknem fruwa niebo
i kÄ…pie siÄ™ morze”.

Podmiot zdaje egzamin dojrzaÅ‚oÅ›ci z historii, rolÄ™ egzaminatorów peÅ‚niÄ……maÅ‚py. Jest to jeden z gorszych dni w jego życiu. Gdy zaczyna siÄ™ jÄ…kać i brnąć w kÅ‚opoty, srodzy, zwierzÄ™cy profesorowie okazujÄ… bardziej ludzkÄ… twarz:
„MaÅ‚pa, wpatrzona we mnie, ironicznie sÅ‚ucha,
druga niby to drzemie -
a kiedy po pytaniu nastaje milczenie,
podpowiada mi
cichym brzÄ…kaniem Å‚aÅ„cucha”.

Wiersz WisÅ‚awy Szymborskiej jest wieloznaczny i odnosi siÄ™ do kilku problemów. Przede wszystkim można go interpretować dosÅ‚ownie. Wyobrażenie sobie egzaminowej osoby, przed którÄ… nauczyciel kÅ‚adzie album z obrazami Bruegla i każe w szerokim kontekÅ›cie zanalizować ten z dwiema maÅ‚pami, nie jest trudne. PlÄ…tanie siÄ™ w odpowiedziach, poszukiwanie analogii oraz nieumiejÄ™tność zapanowania nad zdenerwowaniem, przejawiajÄ…cym siÄ™ przez jÄ…kanie, zostaje w pewnej chwili przerwane. Gdy mÅ‚ody czÅ‚owiek przyjrzy siÄ™ dokÅ‚adnie jednej z maÅ‚p, wtedy dostrzeże jej ironiczny uÅ›miech i usÅ‚yszy w wyobraźni, jak brzÄ™ka Å‚aÅ„cuchem. Odczytanie w nim symbolu wiÄ™zienia i zniewolenia, wypeÅ‚niajÄ…cego dzieje ludzkoÅ›ci, okazuje siÄ™ być celne. W takiej interpretacji widać także aluzjÄ™ do dzieÅ‚a Krzysztofa Kamila BaczyÅ„skiego „Historia”, w którym historia ludzkoÅ›ci to pasmo wojen i ofiar.

W zdawanej przez podmiot historii można dopatrywać siÄ™ wÅ‚aÅ›nie kroniki losów ludzkoÅ›ci, a caÅ‚a sytuacja egzaminu, w której uczniem jest podmiot, a nauczycielem – maÅ‚pa, ukazuje odwrócenie ról i zachwianie relacja czÅ‚owiek-natura. MaÅ‚py mogÄ… być symbolem zniewolenia Å›wiata zwierzÄ…t przez ludzi, a Å‚aÅ„cuch - narzÄ™dziem dominacji homo sapiens nad faunÄ… i florÄ…. Usytuowanie ssaków, mimo ograniczajÄ…cych ich ruch Å‚aÅ„cuchów, na wyższym poziomie, niż pozornie „wolnego” podmiotu, jest ironiczne. Szyderstwo, z jakÄ… maÅ‚py odnoszÄ… siÄ™ do jego słów oraz zachowania, jest tutaj symbolem rozwiniÄ™tej Å›wiadomoÅ›ci naczelnych, posiadajÄ…cych w wizji Szymborskiej wiÄ™cej wiedzy i umiejÄ™tnoÅ›ci, niż przedstawiciele jej gatunku. Motyw ukazywania miejsca i rangi czÅ‚owieka jest obecny także w innych utworach naszej Noblistki.
„Twórczość poetki uznawano za uniwersalnÄ…, podbudowanÄ… filozofiÄ…, a przy tym przystÄ™pnÄ… i intrygujÄ…cÄ… tematykÄ… oraz formÄ…. Autorka wska­zuje miejsce i rangÄ™ czÅ‚owieka wÅ›ród innych bytów, interesuje siÄ™ sztu­kÄ…, przemijaniem, uczuciami. Potrafi dostrzegać najprostsze i najbar­dziej podstawowe zagadnienia bytu. Analizuje je w ujÄ™ciu odpowie­dnim dla erudyty i znawcy filozofii, jak i dla przeciÄ™tnie wyksztaÅ‚co­nego odbiorcy, który – być może – nie zgÅ‚Ä™bi do koÅ„ca proponowanych zagadnieÅ„, ale z pewnoÅ›ciÄ… odczyta ich zasadniczy sens i wartość. CzÅ‚owiek – bohater liryczny wielu wierszy – jest istotÄ… biologicznÄ…, uwikÅ‚anÄ… w historiÄ™, podlegajÄ…cÄ… jej prawidÅ‚om, jest ludzkÄ… sÅ‚abÄ… i kru­chÄ… drobinÄ…, która zmuszona jest do tego, by stawić czoÅ‚o potężnym mocom i przeciwnoÅ›ciom, pÅ‚ynÄ…cym ze Å›wiata zewnÄ™trznego, jak i ro­dzÄ…cym siÄ™ w niej samej. Utwory poetki cechuje oryginalność ujÄ™cia, ironiczny dystans, celna pointa, zaskakujÄ…ce skojarzenia i Å›rodki poe­tyckie, czÄ™stokroć o barokowym rodowodzie. Atrakcyjność porusza­nych zagadnieÅ„ i problemów współgra z formÄ… i stylistykÄ… liryków(…)” (U. Lementowicz, „Poezje WisÅ‚awy Szymborskiej”, Lublin 2003).
Istnieje jeszcze interpretacja, w której wyglądające z obrazu, przywiązane do ściany łańcuchami małpy mogą oznaczać ograniczenie życia człowieka właśnie przez niewidzialne pęta, jakimi są czekające go od najmłodszych lat egzaminy (na przykład matura).

Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza
Mironczarnia – interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Zestawienie „Ballad i romansów” z „RomantycznoÅ›ciÄ…” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja

PrzyboÅ› Julian
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza

Różewicz Tadeusz
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
GÅ‚os w sprawie pornografii - analiza
GÅ‚os w sprawie pornografii - intepretacja
GÅ‚os w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza
Koniec i poczÄ…tek - analiza
Koniec i poczÄ…tek - interpretacja
Koniec i poczÄ…tek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza

Twardowski Jan
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza
szukam - analiza
szukam - interpretacja
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies