Powrót prokonsula - geneza ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Powrót prokonsula - geneza

Autor: Karolina Marlêga

Opublikowany w „Studium przedmiotu” - trzecim tomie poetyckim Zbigniewa Herberta, a wydany w Warszawie w 1961 (wznowienie w 1994 roku) liryk „Powrót prokonsula” można potraktować po trosze jako tekst autobiograficzny.

Wiersz powstaÅ‚ na przeÅ‚omie lat pięćdziesiÄ…tych i sześćdziesiÄ…tych, czyli w okresie podróży Herberta po Europie. Ubrane w formÄ™ monologu rozważania podmiotu lirycznego nad sensownoÅ›ciÄ… opuszczenia bezpiecznego, lecz niedajÄ…cego uÅ‚udy przynależnoÅ›ci miejsca można zatem potraktować jak rozmyÅ›lania autora, analizujÄ…cego możliwoÅ›ci życia w opanowanej przez ustrój komunistyczny ojczyźnie z perspektywy dziaÅ‚acza NSZZ „Solidarność”.

TezÄ™ o autobiografizmie liryku potwierdza także wybór prokonsula na jego bohatera. Jak wiadomo, jest to „przedstawiciel obcego paÅ„stwa, reprezentujÄ…cy jego interesy polityczne i gospodarcze” („PodrÄ™czny SÅ‚ownik JÄ™zyka Polskiego” pod redakcjÄ… Elżbiety Sobol, Warszawa 1996). W tym kontekÅ›cie można również postrzegać samego Herberta, który byÅ‚ swoistÄ… wizytówkÄ… Polski na miÄ™dzynarodowej arenie.

Na zakoÅ„czenie należy wspomnieć, iż poeta zdecydowaÅ‚ siÄ™ wrócić do kraju w pierwszych miesiÄ…cach 1981 roku, stajÄ…c siÄ™ – jak czytamy na 63. stronie opracowania „SÅ‚awni Polacy Pisarze i Poeci” pod redakcjÄ… Grzegorza Luterka: „moralnym oparciem dla caÅ‚ej ówczesnej opozycji demokratycznej”.

Zwiedziwszy FrancjÄ™, WÅ‚ochy, Niemcy, GrecjÄ™, AmerykÄ™ PółnocnÄ… i poznawszy kulturÄ™ odwiedzanych krajów, staÅ‚ siÄ™ „poetÄ… kultury”, na co miaÅ‚o wpÅ‚yw inspirowanie siÄ™ dorobkiem wielu pokoleÅ„, odwoÅ‚ywanie do erudycji czytelnika oraz tworzenie z dbaÅ‚oÅ›ciÄ… o jÄ™zyk, na co – w „Rozmowie o pisaniu wierszy”, sam autor zwracaÅ‚ uwagÄ™: „JÄ™zyk jest nieczystym narzÄ™dziem wyrazu. Codziennie tortu­rowany, banalizowany, poddawany nikczemnym zabiegom. WiÄ™c marzeniem poetów jest dotarcie do dziewiczego sensu słów, do dawa­nia odpowiedniego rzeczom sÅ‚owa, jak mówi Norwid. [...] Dla mnie dialog z rzeczami byÅ‚ wÅ‚aÅ›nie takÄ… próbÄ… dotarcia do czystych źródeÅ‚ mowy. ByÅ‚ także buntem przeciwko kÅ‚amcom i szalbierzom. PodstawowÄ… funkcjÄ… kultury jest budowanie wartoÅ›ci, dla których żyć warto. Istnieje także stare pojÄ™cie – humanista, dla mnie drogie i znaczÄ…ce, dla innych oÅ›mieszone i niemodne” (Warszawa 1973, s. 18).


Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza
Mironczarnia – interpretacja i analiza
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Zestawienie „Ballad i romansów” z „RomantycznoÅ›ciÄ…” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja

PrzyboÅ› Julian
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza

Różewicz Tadeusz
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza
Koniec i poczÄ…tek - analiza
Koniec i poczÄ…tek - interpretacja
Koniec i poczÄ…tek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
GÅ‚os w sprawie pornografii - analiza
GÅ‚os w sprawie pornografii - intepretacja
GÅ‚os w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza

Twardowski Jan
szukam - analiza
szukam - interpretacja
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies