Z głową na karabinie - interpretacja ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Z głową na karabinie - interpretacja

Autor: Karolina Marlêga

Wiersz Krzysztofa Kamila BaczyÅ„skiego „Z gÅ‚owÄ… na karabinie” można okreÅ›lić mianem autobiograficznego. Napisany na osiem miesiÄ™cy przed Å›mierciÄ… poety w czasie walk powstania warszawskiego liryk jest wyrazem dojrzaÅ‚oÅ›ci poety-żoÅ‚nierza, który nie wahaÅ‚ siÄ™ oddać życia w obronie ojczyzny.

W wywiadzie udzielonym 15 maja 2007 roku kolega BaczyÅ„skiego z oddziaÅ‚u, Jacek KarpiÅ„ski, wspominaÅ‚ zaangażowanie autora utworu w walkÄ™: „ByliÅ›my razem w plutonie „Alek”. To byÅ‚ wspaniaÅ‚y chÅ‚opak. SÄ…dzÄ™, że przeczuwaÅ‚, że nie przeżyje tej wojny. PodchodziÅ‚ do wszystkiego z dystansem, byÅ‚ bardzo melancholijny. Melancholijny – to dobre okreÅ›lenie. Komenda Główna proponowaÅ‚a mu pracÄ™ w sztabie, ale on chciaÅ‚ do Grup Szturmowych. PowiedziaÅ‚, że chce być w prawdziwym wojsku. Czasem jak siedzieliÅ›my na dyżurze dwanaÅ›cie albo dwadzieÅ›cia cztery godziny i nudziliÅ›my siÄ™, pisaliÅ›my razem gÅ‚upie wierszyki, on zwrotkÄ™, ja zwrotkÄ™”.

Wiersz można interpretować jako wspomnienie żołnierza z pola walki:
„NocÄ… sÅ‚yszÄ™, jak coraz bliżej
drżąc i grajÄ…c krÄ…g siÄ™ zaciska”.
Gdy próbuje zasnąć wydaje mu się, iż zbliża się w jego stronę wróg. Zostaje otoczony przez nieprzyjaciela.

Jeszcze kilka miesięcy temu nic nie wskazywało na to, iż podmiot będą nawiedzały nocne koszmary, iż strach nie pozwoli mu zasnąć:
„A mnie przecież zdrój rzeźbiÅ‚ chyży,
wyhuśtała mnie chmur kołyska.

A mnie przecież wody szerokie
na dźwigarach swych niosły ptaki
bzu dzikiego; bujne obłoki
byÅ‚y dla mnie jak uÅ›miech matki”.

Przed wybuchem wojny podmiot czuÅ‚ silnÄ… wieź z naturÄ…, wydawaÅ‚o mu siÄ™, iż jest częściÄ… wszechÅ›wiata, iż zostaÅ‚ „wyrzeźbiony” przez „zdrój”, jego pÅ‚acz koÅ‚ysaniem koiÅ‚a kolebka z chmur, iż niosÅ‚y go „wody szerokie” i „ptaki”, a kwiaty dzikiego bzu i „bujne obÅ‚oki” stanowiÅ‚y dla niego namiastkÄ™ matczynego uÅ›miechu. PrzywoÅ‚anie zapachu, ksztaÅ‚tu czy barwy jest zabiegiem czÄ™sto spotykanym w poezji BaczyÅ„skiego
„opisujÄ…c jednoczeÅ›nie ko­lory, ksztaÅ‚ty, dźwiÄ™ki, a także wrażenia dotykowe (…) – dla przekazania jednoczesnoÅ›ci wrażeÅ„ – autor czÄ™sto posÅ‚uguje siÄ™ ory­ginalnymi epitetami, w których spaja elementy pochodzÄ…ce z różnych dziedzin (…)” (I. Nowacka, dz. cyt.).
Dopiero rozpoczęta młodość, która wytrysnęła z epoki dzieciństwa niczym ptak czy kwiat, zakończył się równie szybko, co przebudziła. Teraz, zamiast prowadzić spokojne życie, pełne miłości, beztroski, radości, podmiot każde dnia musi zmierzyć się ze śmiercią. Dramat walczącego pokolenia najpełniej oddaje środkowa strofa utworu:
„KrÄ…g powolny dzieÅ„ czy noc krąży,
ostrzem świszcząc tnie już przy ustach,
a mnie przecież tak jak innym
ziemia rosÅ‚a tÄ™ga - nie pusta”.

KrÄ…g wojny przecina swoim ostrzem caÅ‚y Å›wiat, caÅ‚Ä… przestrzeÅ„ wokoÅ‚o. Z każdym dniem Å›mierć jest coraz bliżej podmiotu. SiÅ‚a jej oddziaÅ‚ywania zwiÄ™ksza siÄ™, aż w koÅ„cu „krÄ…g” zaciÅ›nie siÄ™ i dosiÄ™gnie go Å›wiszczÄ…cym „ostrzem”, które zatnie go „przy ustach”. Czeka go Å›mierć, mimo iż jeszcze niedawno roztaczaÅ‚a siÄ™ przed nim wizja Å›wietlanej przyszÅ‚oÅ›ci – „ziemia rosÅ‚a tÄ™ga - nie pusta”.

Młodość została zastąpiona przez śmierć:
„I mnie przecież jak dymu laska
wytryskała gołębia młodość;
teraz na dnie śmierci wyrastam
ja - syn dziki mego narodu”.

KrÄ…g Å›mierci przetnie w koÅ„cu Å›wiatÅ‚o. Wówczas „czas wielkiej rzeźby”, czyli okres budowania nowej Polski, zastanie podmiot „z gÅ‚owÄ… ciężkÄ… na karabinie”, Å›piÄ…cego ze zmÄ™czenia w pozycji permanentnej gotowoÅ›ci do walki, naznaczonego piÄ™tnem Å›mierci.

W tym zamieszaniu i chaosie „krÄ™giem ostrym rozdarty na pół”, czyli zraniony – postrzelony lub zraniony nalotem bombowym czy granatem – podmiot rzuci gÅ‚owÄ™ „pod wiatr jak granat”, a jego mÅ‚odzieÅ„cze piersi „zgniecie czas czarnÄ… Å‚apÄ…”.

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza
Mironczarnia – interpretacja i analiza
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Zestawienie „Ballad i romansów” z „RomantycznoÅ›ciÄ…” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza

PrzyboÅ› Julian
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza

Różewicz Tadeusz
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Koniec i poczÄ…tek - analiza
Koniec i poczÄ…tek - interpretacja
Koniec i poczÄ…tek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
GÅ‚os w sprawie pornografii - analiza
GÅ‚os w sprawie pornografii - intepretacja
GÅ‚os w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza

Twardowski Jan
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza
szukam - analiza
szukam - interpretacja

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies