Atlantyda - geneza ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Atlantyda - geneza

Autor: Karolina Marlêga

ŹródÅ‚em inspiracji dla WisÅ‚awy Szymborskiej podczas pracy nad tym lirykiem byÅ‚a historia Atlantydy – mitycznej krainy bÄ™dÄ…cej siedzibÄ… wysoko rozwiniÄ™tej cywilizacji, która prawdopodobnie zostaÅ‚a zatopiona przez morskie wody w wyniku serii trzÄ™sieÅ„ ziemi.

Choć do dziś nie udało się potwierdzić w naukowy sposób istnienia czy zatopienia Atlantydy, nie uniemożliwiło to poświęcenia tej niezwykłej krainie wielu wierszy, opowiadań, obrazów czy piosenek. Atlantyda stała się przedmiotem rozlicznych przypuszczeń i poszukiwań, od wieków działa na wyobraźnię twórców.

Szymborska ujawnia w tym wierszu swojÄ… relatywnÄ… koncepcjÄ™ Å›wiata. PodobnÄ… filozofiÄ™ rzeczywistoÅ›ci prezentuje także w innym wierszu – „Negatyw”. W tym utrzymanym w lekko żartobliwym tonie poetka: „o tych samych problemach mówi w kontekÅ›cie bardzo nam bliskim, zgoÅ‚a nie historiozoficznym a reistycznym. Reizm rozumiemy tu zgodnie z poglÄ…dem filozoficznym, sformuÅ‚owanym przez wybitnego polskiego myÅ›liciela Tadeusza KotarbiÅ„skiego, i gÅ‚oszÄ…cym, iż istniejÄ… tylko rzeczy, konkrety. (…) Atlantyda i Negatyw niosÄ… wspólnÄ… wizjÄ™ Å›wiata. Na rzeczywistość skÅ‚adajÄ… siÄ™ bowiem nie tylko przedmioty, uczucia, relacje miÄ™dzyludzkie, które uważamy za oczywiste, które postrzegamy i rozumiemy, ale również Å›wiaty zapomniane, których los jedynie jesteÅ›my w stanie przeczuć, przedmioty, które mogÄ… zmienić nasz sposób myÅ›lenia o niej” (Bogdan Zeler „O wzglÄ™dnoÅ›ci”, [w:] „O poezji WisÅ‚awy Szymborskiej (opracowanie szkolne)”, Katowice 1996, s. 31).

NawiÄ…zania do Atlantydy w sztuce i kulturze

Literatura

Pierwsze wzmianki o Atlantydzie wyszły prawdopodobnie od egipskich kapłanów. Zafascynowani istnieniem olbrzymiej wyspy położonej na oceanie za Słupami Heraklesa, zamieszkanej przez bardzo bogate państwo, przekazali te plotki swemu władcy Solonowi.
Zagłada królestwa, która podobno trwała jedną dobę, stała się motywem przewodnim platońskich dialogów (Timaios i Kritias).
Poza tym zajmowali siÄ™ niÄ… miÄ™dzy innymi twórca postaci Conana BarbarzyÅ„cy, Robert E. Howard, przedstawiciel nurtu powieÅ›ci detektywistycznych, w których głównym bohaterem jest Sherlock Holmes - Arthur Conan Doyle, Pierre Benoit, Aleksy ToÅ‚stoj, norweska pisarka znana przede wszystkim z bestsellerowej serii „Saga o Ludziach Lodu” - Margit Sandemo, czy Andy McDermott.

Motyw Atlantydy zainspirowaÅ‚ także autora cyklu „WÅ‚adca PierÅ›cieni” J.R.R. Tolkiena. Jeden z prekursorów współczesnej literatury fantasy stworzyÅ‚ na jego podstawie wyspÄ™ z mitologii Åšródziemia, którÄ… nazwaÅ‚ Númenor (lub „Andor”, czyli „Kraina Daru”). StaÅ‚a siÄ™ ona miejscem akcji wielu z jego utworów.

Innym dzieÅ‚em, zainspirowanym mitycznÄ… krainÄ…, jest przygodowa powieść „DwadzieÅ›cia tysiÄ™cy mil podmorskiej żeglugi” Juliusza Verne’a, w której sÅ‚ynny Kapitan Nemo odkrywa jej ruiny.

Na polski rynek czytelniczy AtlantydÄ™ przeniósÅ‚ – prócz WisÅ‚awy Szymborskiej – Maciej KuczyÅ„ski. W 1967 roku ukazaÅ‚a siÄ™ jego trzecia powieść „Atlantyda, wyspa ognia”. Jest to, jak czytamy na obwolucie: „Niezwykle intrygujÄ…ca, peÅ‚na przygód i nasycona atmosferÄ… tajemnicy opowieść o wÄ™drówce w poszukiwaniu legendarnego lÄ…du, który zaginÄ…Å‚ tysiÄ…ce lat temu. Czy Awaru - główny bohater - mimo grożących mu niemal na każdym kroku niebezpieczeÅ„stw, zdoÅ‚a odkryć sekret Atlantydy i poznać los jej mieszkaÅ„ców? Kim sÄ… ludzie, którzy próbujÄ… mu w tym przeszkodzić?”.

Kino

Motyw Atlantydy w kinie reprezentujÄ… przede wszystkim dwa dzieÅ‚a. Jeden, przeznaczony dla najmÅ‚odszych, nosi tytuÅ‚ „Atlantyda - Zaginiony lÄ…d”. Ten animowany, wyprodukowany w 2001 roku przez wytwórniÄ™ Walta Disneya obraz wyreżyserowali Kirk Wise i Gary Trousdale. Razem stworzyli także inne, znakomite animacje (1996 – „Dzwonnik z Notre Dame”, 1991 – „5319PiÄ™kna i Bestia”, 1989 – „31366Cranium Command”).

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza
Mironczarnia – interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Zestawienie „Ballad i romansów” z „RomantycznoÅ›ciÄ…” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja

PrzyboÅ› Julian
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza

Różewicz Tadeusz
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
GÅ‚os w sprawie pornografii - analiza
GÅ‚os w sprawie pornografii - intepretacja
GÅ‚os w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza
Koniec i poczÄ…tek - analiza
Koniec i poczÄ…tek - interpretacja
Koniec i poczÄ…tek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza

Twardowski Jan
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza
szukam - analiza
szukam - interpretacja
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies