Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marlêga

Kilka słów wstępu

Ojciec polskiej poezji lingwistycznej, poeta rupieci, introwertyk, jÄ™zykowy szaleniec – to tylko niektóre okreÅ›lenia, jakimi po dziÅ› dzieÅ„ tytuÅ‚uje siÄ™ Mirona BiaÅ‚oszewskiego.

Tym, co charakteryzuje poezjÄ™ autora wywodzÄ…cego siÄ™ z „pokolenia 56”, oprócz zwiÄ…zków z XX-wiecznÄ… awangardÄ…, oszczÄ™dnych inspiracji dorobkiem futurystów czy ekspresjonistów, jest szczegółowa refleksja nad jÄ™zykiem. W swej twórczoÅ›ci BiaÅ‚oszewski nie baÅ‚ siÄ™ wyjść poza przyjÄ™ty szablon, nie straszne mu byÅ‚y jÄ™zykowe ograniczenia, znane od dziesiÄ…tków lat, utarte schematy traktowaÅ‚ jak wyzwania, a nie ramy. W gronie jego zainteresowaÅ„ leżaÅ‚y takie nowatorskie i oryginalne zjawiska, jak mowa wykolejona, beÅ‚kotliwa paplanina, dzieciÄ™ce gaworzenie, przejÄ™zyczenia i przypadkowe zwroty jÄ™zykowe. W jego wierszach odnajdziemy mnóstwo odwoÅ‚aÅ„ do jÄ™zyka mówionego, potocznego i dzieciÄ™cego, peÅ‚no jest w nich urwanych słów, zaskakujÄ…cych pauz, nawet bÅ‚Ä™dów, a gra ze sÅ‚owem i co za tym idzie z czytelnikiem to jego cecha charakterystyczna. Poezji BiaÅ‚oszewskiego nie sposób pomylić z twórczoÅ›ciÄ… jakiegokolwiek innego poety, pisaÅ‚ inaczej niż wszyscy.

Za datÄ™ wÅ‚aÅ›ciwego debiutu poety uznaje siÄ™ rok 1955 (choć pierwszy tom ukazaÅ‚ siÄ™ rok później). W tym roku BiaÅ‚oszewski wydrukowaÅ‚ na Å‚amach „TwórczoÅ›ci" jeden ze swoich sztandarowych wiersz „KaruzelÄ™ z madonnami”.

Interpretacja i analiza

Karuzela z madonnami” to wiersz skÅ‚adajÄ…cy siÄ™ na cykl zatytuÅ‚owany „Ballady peryferyjne”. Jak wskazuje nazwa podrozdziaÅ‚u tomu „Obroty rzeczy”, Miron BiaÅ‚oszewski daÅ‚ w liryku upust swojej fascynacji peryferyjnoÅ›ciÄ…, kulturÄ… podwórkowÄ…, folklorem, a nawet tandetÄ… i kiczem.

Tematem wiersza jest zabawa w wesołym miasteczku na przedmieściach. Utwór jest poetyckim opisem dziewcząt bawiących się wesoło na karuzeli. Choć przedmiotem relacji jest rozrywka ogólnie mówiąc tandetna, fakt, iż zalicza się do kultury niskiej nie przeszkadza podmiotowi w zachwycie nad jarmarczną zabawą.
Wiersz rozpoczyna się namową podmiotu lirycznego. Nawołuje
on zebrane wokół karuzeli panny („madonny”), aby nie baÅ‚y siÄ™ tylko żwawo przyÅ‚Ä…czyÅ‚y do zabawy:
„Wsiadajcie madonny
madonny
Do bryk sześciokonnych
...Å›ciokonnych!”.
Oto nadarza się niepowtarzalna okazja, aby usiąść na unoszącym się nad ziemią koniu i poszybować wesoło w kolorowym okręgu:
„Konie wiszÄ… kopytami nad ziemiÄ….
One w brykach na postoju
już drzemiÄ…”.

Feeria barw zapiera dech w piersiach. Obraz karuzeli jest barwny, migotliwy i bardzo dynamiczny. Nie dość, że:

„Każda bryka malowana
w trzy ogniste farbki”,
to jeszcze dziewczęta mają do dyspozycji trzy maści koni:

„I trzy sÄ… koÅ„skie maÅ›ci
od sufitu
od dębu
od marchwi”.
Nagle karuzela ruszyła:

„Drgnęły madonny
I orszak konny
RuszyÅ‚ z kopyta”.
Zabawie akompaniuje wesoła muzyka z gramofonowej płyty. Pojawienie się tego instrumentu wzmacnia analogię między poruszającą się w ruchu kolistym i regularnym karuzelą:

„Lata dookoÅ‚a
Gramofonowa
PÅ‚yta
Taka
pÅ‚yta:”.
Wrażenie unoszenia nad ziemiÄ… potÄ™guje widok rozwianych koÅ„skich grzyw zaplecionych w dÅ‚ugie spiralne loki („anglezy”), migoczÄ…ce na zmianÄ™ siodÅ‚a obszyte kolorowym materiaÅ‚em wykoÅ„czonym frÄ™dzlami („lambrekiny siodeÅ‚”):

„MigajÄ… w krÄ…g anglezy grzyw
I lambrekiny siodeł,
I gorejÄ…ce wzory bryk
Kwiecisto-laurkowe”.

Wszystko to podkreśla świąteczny, uroczysty, ale także kiczowaty charakter imprezy.
W każdym koÅ„skim zaprzÄ™gu dumnie siedzi „madonna”. SiÄ™gniÄ™cie po wyraz kojarzÄ…cy siÄ™ z NajÅ›wiÄ™tszÄ… MaryjÄ… PannÄ… jest znanym u BiaÅ‚oszewskiego elementem, Å‚Ä…czy on kulturÄ™ niskÄ… (jarmark) z wysokÄ…:

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza
Mironczarnia – interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Zestawienie „Ballad i romansów” z „RomantycznoÅ›ciÄ…” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja

PrzyboÅ› Julian
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza

Różewicz Tadeusz
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
GÅ‚os w sprawie pornografii - analiza
GÅ‚os w sprawie pornografii - intepretacja
GÅ‚os w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza
Koniec i poczÄ…tek - analiza
Koniec i poczÄ…tek - interpretacja
Koniec i poczÄ…tek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza

Twardowski Jan
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza
szukam - analiza
szukam - interpretacja
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies