Cebula - interpretacja ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Cebula - interpretacja

Autor: Karolina Marlêga

Wiersz WisÅ‚awy Szymborskiej „Cebula” zostaÅ‚ opublikowany w zbiorze „Wielka liczba” z 1976 roku. Ze wzglÄ™du na poruszana tematykÄ™ oraz formÄ™ przekazu, należy przychylić siÄ™ do tezy Urszuli Lementowicz, jakoby tekst byÅ‚: „poetyckÄ… wersjÄ… traktatu filo­zoficznego o istocie „cebulicznoÅ›ci”. DoskonaÅ‚ość cebuli zostaÅ‚a tu skonfrontowana ze zÅ‚ożonoÅ›ciÄ… i zagadkowoÅ›ciÄ… czÅ‚owieka. Kolejne warstwy kulistego warzywa sÄ… takie same, tylko nieco pomniejszone. W każdym miejscu jest identyczne – Jest sobÄ… na wskroÅ› [...] do rdze­nia” (Urszula Lementowicz, „Poezje WisÅ‚awy Szymborskiej”, Lublin 2003).

Interpretacja

Powodzenie każdej interpretacji poetyckiej rozpoczyna odpowiedź na podstawowe pytanie: „o czym jest wiersz?”. IdÄ…c za refleksjÄ… Leszka Å»uliÅ„skiego, autora opracowanie „Lekcje z SzymborskÄ…” (Bochnia 1996), jest: „Na pewno o czymÅ› ważniejszym niż chciaÅ‚by robić wrażenie. O caÅ‚kowitej innoÅ›ci dwóch bytów: roÅ›linnego i ludzkiego”.

W podobny tonie utrzymana jest wypowiedź StanisÅ‚awa BaraÅ„czaka, który w szkicu „Nie ma pytaÅ„ pilniejszych od pytaÅ„ naiwnych” („Gazeta Wyborcza”, nr 239/ 96), stwierdza: „Cebula to filozoficzny nieomal (a zarazem wielce komiczny) wywód o nieodwracalnym wykluczeniu jednostki ludzkiej ze Å›wiata natury (swoista wariacja na temat Pascalowskiej ‘myÅ›lÄ…cej trzciny’)”.

Odczytanie przesÅ‚ania liryku nie jest możliwe bez przeÅ›ledzenia wers po wersie jego treÅ›ci. Na pierwszy rzut oka podmiot liryczny opisuje tytuÅ‚owÄ… cebulÄ™. Warzywo jest pozbawione wnÄ™trznoÅ›ci, „jest sobÄ… na wskroÅ› (…) do stopnia cebulicznoÅ›ci”. NajpeÅ‚niej charakteryzujÄ… jÄ… sÅ‚owa odnoszÄ…ce siÄ™ do budowy:
„Cebulasta na zewnÄ…trz,
cebulowa do rdzenia,
mogłaby wejrzeć w siebie
cebula bez przerażenia”.

Jednorodność i kulistość, pozbawienie poskrÄ™canych wnÄ™trznoÅ›ci – oto najważniejsze cechy cebuli, Å›wiadczÄ…ce o jej ogromnej wartoÅ›ci:
„Byt niesprzeczny cebula,
udany cebula twór
(…)
najnadobniejszy brzuch Å›wiata”.
Jest pozbawiona jakichkolwiek sprzeczności, ideał. W pewnym momencie to często pomijane warzywo zostaje przez podmiot podniesione do rangi świętości, jej złożony z podobnych części brzuch:
„Sam siÄ™ aureolami
na wÅ‚asnÄ… chwaÅ‚Ä™ opÅ‚ata”.

Skupienie siÄ™ na tej części „ciaÅ‚a” cebuli można interpretować także jako nawiÄ…zanie do pÅ‚odnoÅ›ci, narodzin, rozmnażania i wszystkich praw biologii, umożliwiajÄ…cych prokreacjÄ™.

Opisy cebuli, obecne w utworze, wskazują na prostotę i doskonałość jej budowy:
„W jednej po prostu druga,
w większej mniejsza zawarta,
a w następnej kolejna,
czyli trzecia i czwarta”.

Bycie we wszystkich warstwach takÄ… samÄ…, brak tajemnicy i efektu zaskoczenia, cechujÄ…ce budowÄ™ cebuli, zostajÄ… skontrastowane ze skomplikowanym i odpychajÄ…cym czÅ‚owiekiem, jawiÄ…cym siÄ™ jako „anatomia gwaÅ‚tow­na”. Jego wnÄ™trze jest peÅ‚ne „pokrÄ™tnych jelit”, „tÅ‚uszczy, nerwów, żyÅ‚”, „Å›luzów i sekretnoÅ›ci”, pod skórÄ… ma coÅ› obcego, dzikiego, przerażajÄ…cego, siedlisko brzydkich i splÄ…tanych wnÄ™trznoÅ›ci. Pojawia siÄ™ nawet nawiÄ…zanie do piekÅ‚a - „inferno w nas interny”.

W ostatniej linijce wymowa wiersza siÄ™ zmienia. Ukazany na tle cebuli jako istota gorsza czÅ‚owiek zostaje wywyższony, poprzez odnoszÄ…ce siÄ™ do roÅ›liny oksymoroniczne stwierdzenie „idiotyzm doskonaÅ‚oÅ›ci”. Nadaje to lirykowi ironiczny wydźwiÄ™ki, charakterystyczny dla twórczoÅ›ci Szymborskiej, peÅ‚nej autoironii, serdecznego sarkazmu, humoru, paradoksów.
„Nie o ważenie wartoÅ›ci bytów tu jednak chodzi, ale o wskazanie ich różnorodnoÅ›ci. Sprzeczny w sobie byt, jakim jest czÅ‚owiek, jest przy tym skomplikowany, zÅ‚ożony, ale również skażony „obcoÅ›ciÄ…” i „dzikoÅ›ciÄ…”. TakÄ… etykietÄ… nie można obdarzyć prostej i jednorodnej cebuli” (Urszula Lementowicz, „Poezje WisÅ‚awy Szymborskiej”, Lublin 2003).

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza
Mironczarnia – interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Zestawienie „Ballad i romansów” z „RomantycznoÅ›ciÄ…” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja

PrzyboÅ› Julian
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza

Różewicz Tadeusz
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
GÅ‚os w sprawie pornografii - analiza
GÅ‚os w sprawie pornografii - intepretacja
GÅ‚os w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza
Koniec i poczÄ…tek - analiza
Koniec i poczÄ…tek - interpretacja
Koniec i poczÄ…tek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza

Twardowski Jan
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza
szukam - analiza
szukam - interpretacja
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies