Drewno - analiza ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

Drewno - analiza

Autor: Karolina Marlêga

ZaliczajÄ…cy siÄ™ do liryki opisowej, krótki i przypominajÄ…cy epigramat lub fraszkÄ™ wiersz Tadeusza Różewicza „Drewno” skÅ‚ada siÄ™ oÅ›miu wersów zgrupowanych wedÅ‚ug porzÄ…dku: 3 + 1 + 3 + l.

Te cztery części (dwie trzywersowe oraz dwie jednowersowe) sÄ… – idÄ…c za sÅ‚owami Tadeusza Farenta - swoistym „studium przedmiotu sztuki sakralnej o wielkiej sile wyrazu” (Teodor Farent, „Poezje Tadeusza Różewicza”, Lublin 2007). OpisujÄ…cy wyglÄ…d drewnianej figurki Chrystusa podmiot liryczny zostaÅ‚ w pewien sposób „ukryty” za obrazami, które towarzyszÄ… oglÄ…daniu rzeźby. Brak bezpoÅ›rednich dowodów na jego obecność sprawia, iż tekst jest przykÅ‚adem alegorycznej i wieloznacznej liryki poÅ›redniej.

W jednym z wersów pada informacja o gatunku, w jakim utrzymany jest tekst: „Å›redniowieczne misterium”. Nie jest to jedna typowe wpisanie siÄ™ w wyznaczone przez nie ramy. Różewicz jak zawsze zrezygnowaÅ‚ z wyszukanych i licznych Å›rodków artystycznych, przez co wiersz można rozpatrywać jako odwrotność opowieÅ›ci o codziennych losach Jezusa i Maryi czy próby przybliżenia ich wyglÄ…du zewnÄ™trznego.
„Przeznaczone dla wiernych misterium miaÅ‚o dziaÅ‚ać na ich wyobraźnie zmysÅ‚owym konkretem, dlatego z reguÅ‚y nie byÅ‚y to utwory o ascetycznym charakterze, cechowaÅ‚a je raczej rozwlekÅ‚ość, barwność oraz meliczność” (T. Farent, dz. cyt.).

Dla potwierdzenia swojej tezy o antymisterialnoÅ›ci „Drewna” Farent przywoÅ‚uje uważany przez wielu badaczy literatury za kontynuacjÄ™ Å›redniowiecznego gatunku „Lament Å›wiÄ™tokrzyski”, który różni siÄ™ od wiersza Różewicza zarówno w kwestii treÅ›ci, jak i formy (liczne paralelizmy i powtórzenia, apostrofy, Å›rodki umożliwiajÄ…ce oddanie takich emocji, jak żal, poczucie straty, nieszczęścia, smutku, a nawet bunt).

WzmagajÄ…ca nastrój powagi i zadumy oszczÄ™dność Å›rodków poetyckich nie oznacza, iż Różewicz zrezygnowaÅ‚ z nich caÅ‚kowicie. WÅ›ród nielicznych odnajdziemy wiele opisowych epitetów: „Drewniany Chrystus”, „Å›redniowieczne misterium”, „czerwone drzazgi”, „cierniowa obroża”, „opuszczona gÅ‚owa”, „zbity pies”.
Prócz epitetów podmiot siÄ™gnÄ…Å‚ w swoim opisie figurki Chrystusa po Å›rodki wzmagajÄ…ce ekspresjÄ™ przekazu. W pewnym momencie robi zbliżenie na skórÄ™ Zbawiciele i dostrzega, że jest „caÅ‚y w czerwonych drzazgach”, kilka linijek dalej porównuje upadajÄ…cego pod ciężarem wbijajÄ…cej siÄ™ w skórÄ™ gÅ‚owy cierniowej korony Chrystusa do zbitego psa. Te oryginalne metafory miaÅ‚y na celu ukazać Syna Bożego jako cierpiÄ…cego czÅ‚owieka.

„Poeta zastosowaÅ‚ w wierszu dwustopniowy zabieg metaforyzacji: drewniana rzeźba zostaÅ‚a przedstawiona jak osoba, która krwawi, porusza siÄ™, a wiÄ™c jest to upersonifikowany przedmiot, nastÄ™pnie podmiot opisaÅ‚ jÄ…, używajÄ…c sÅ‚ownictwa charakterystycznego dla relacji o psie (obroża, zbity pies), to znaczy ukazaÅ‚, stosujÄ…c animizacjÄ™. W takim ujÄ™ciu Syn Boży przed zbawczÄ… ofiarÄ… za grzeszników zostaÅ‚ wykreowany na osobÄ™ bez znamion boskoÅ›ci, bez patosu, z dramatyzmem cierpienia i poniżenia” (T. Farent, dz. cyt.).

CaÅ‚y wiersz jest przykÅ‚adem przenikania siÄ™ dwóch stylów: potocznego („zbity pies”, „iść na czworakach”) oraz literackiego, tzw. wysokiego („Å‚aknąć”). Zabieg ten miaÅ‚ na celu zaskoczyć, skupić uwagÄ™ czytelnika, zmusić go do zastanowienia siÄ™ nad celowoÅ›ciÄ… poÅ‚Ä…czenia metafory o zbitym psie z potrzebÄ… „Å‚aknienia”, wyrażanÄ… przez drewno.

Różewicz zrezygnowaÅ‚ z ozdobników, rozwlekÅ‚oÅ›ci, wyliczeÅ„, wykrzykników oraz rymów, dziÄ™ki czemu tekst zyskaÅ‚ pewien rodzaj regularnoÅ›ci i spokoju, by nie powiedzieć ascetycznoÅ›ci. OddzielajÄ…ce poszczególne części „Å›wiatÅ‚o” zaznacza wzmagajÄ…ce napiÄ™cie – zdaniem Farenta – „miejsca przemilczenia”. Kompozycji wiersza trochÄ™ miejsca w swoim opracowaniu poÅ›wiÄ™ciÅ‚ również Jerzy Winiarski, autor „Aneksu do lekcji z wierszem Różewicza”. SkupiÅ‚ siÄ™ na rytmice tekstu, zachowanej dziÄ™ki podzieleniu go na tzw. „odcinki”.

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza
Mironczarnia – interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Zestawienie „Ballad i romansów” z „RomantycznoÅ›ciÄ…” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja

PrzyboÅ› Julian
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza

Różewicz Tadeusz
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
GÅ‚os w sprawie pornografii - analiza
GÅ‚os w sprawie pornografii - intepretacja
GÅ‚os w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza
Koniec i poczÄ…tek - analiza
Koniec i poczÄ…tek - interpretacja
Koniec i poczÄ…tek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza

Twardowski Jan
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza
szukam - analiza
szukam - interpretacja
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies