List do ludożerców - interpretacja i analiza ostatnidzwonek.pl
Jesteś w: Ostatni dzwonek -> Współczesność

List do ludożerców - interpretacja i analiza

Autor: Karolina Marlêga

Wiersz „List do ludożerców” Tadeusza Różewicza pochodzi ze zbioru „Formy” z 1958 roku.

Wiersz Tadeusza Różewicza „List do ludożerców” rozpoczyna bezpoÅ›redni zwrot da adresata, którym okazuje siÄ™ zbiorowość tytuÅ‚owych „ludożerców”:
„Kochani ludożercy
nie patrzcie wilkiem
na człowieka
który pyta o wolne miejsce
w przedziale kolejowym”.

Podmiot zarysowuje pierwszÄ… scenÄ™. W przedziale kolejowym zagubiony czÅ‚owiek grzecznie pyta zgromadzonych o wolne miejsce – sytuacja czÄ™sto spotykana nie tylko w transporcie zborowym, lecz także w przychodniach lekarskich czy salonach fryzjerskich. JakÄ… relacjÄ™ wywoÅ‚uje jego pytanie – „patrzenie wilkiem”. Podmiotowi nie zostaje wskazane wolne miejsce, nikt nie skwituje jego grzecznego sposobu zachowania miÅ‚ym, rozluźniajÄ…cym sytuacjÄ™ uÅ›miechem – wrÄ™cz przeciwnie. Wszystkie pary oczu zostanÄ… skierowane w jego stronÄ™, pojawi siÄ™ w nich niechęć i zniecierpliwienie, z pewnoÅ›ciÄ… nie doczeka siÄ™ odpowiedzi lub chociażby wskazania gÅ‚owÄ… pustego siedzenia.

Kolejna strofa jest próbÄ… wytÅ‚umaczenia „kochanym ludożercom”, na czym polega szacunek i empatia:
„zrozumcie
inni ludzie też mają
dwie nogi i siedzenie”.

Podmiot prosi o cierpliwość, o zaniechanie deptania sÅ‚abszych czy zgrzytania zÄ™bami w sytuacjach wymagajÄ…cych kontaktu z drugim czÅ‚owiekiem. „Ludożercy” muszÄ… sobie uÅ›wiadomić, że prócz nich jest jeszcze wiele innych osób, które także chciaÅ‚yby zająć wygodne miejsce w pÄ™dzÄ…cym tramwaju, jakim jest życie:
„zrozumcie
ludzi jest dużo będzie jeszcze
więcej wiec posuńcie się trochę
ustÄ…pcie”.

W dalszych wersach podmiot rozszerza swojÄ… proÅ›bÄ™ o nie wykupywanie „wszystkich Å›wiec sznurowadeÅ‚ i makaronu”, która wynika nie z potrzeby, lecz z czystej przekory, z chęć zrobienia na zÅ‚ość zajmujÄ…cym dalsze miejsce w kolejce czy nie posiadajÄ…cym koniecznych Å›rodków.
W tym kontekÅ›cie szczególnego znaczenia nabierajÄ… dwie ostatnie części, w których „odwróceni tyÅ‚em” ludożercy skupiajÄ… siÄ™ tylko na swoich potrzebach, dążą do realizacji swoich planów, dbajÄ… tylko o swój interes, powtarzajÄ…c:
„ja mnie mój moje
mój żołądek mój włos
mój odcisk moje spodnie
moja zona moje dzieci
moje zdanie”.

Ostatnia zwrotka jest woÅ‚aniem o „nie zjadanie siÄ™” nawzajem, ponieważ w przeciwnym przypadku nie dojdzie do zbiorowego „zmartwychwstania”:
„Kochani ludożercy
nie zjadajmy siÄ™ Dobrze
bo nie zmartwychwstaniemy
NaprawdÄ™”.

Wiersz Tadeusza Różewicza jest zbiorowym portretem polskiego spoÅ‚eczeÅ„stwa lat pięćdziesiÄ…tych XX wieku. Nie jest to obrazem afirmujÄ…cy ówczesne stosunki miÄ™dzyludzkie, wypeÅ‚nione pomocÄ… sÄ…siedzkÄ…, współczuciem, empatiÄ…. WrÄ™cz przeciwnie – ukazujÄ…c zdarzenia wypeÅ‚niajÄ…ce codzienne życie każdego z ludzi (np. podróż w przedziale kolejowym), poeta stworzyÅ‚ ostrÄ… krytykÄ™ socjalistycznej rzeczywistoÅ›ci. Nie baÅ‚ siÄ™ ukazać wszechobecnej znieczulicy spoÅ‚ecznej, nie cofnÄ…Å‚ siÄ™ przez zdemaskowaniem obojÄ™tnoÅ›ci oraz egoizmu, cechujÄ…cych postÄ™powanie otaczajÄ…cych go ludzi, a w koÅ„cu – sformuÅ‚owaÅ‚ niezwykle szczery i zapadajÄ…cy w pamięć apel o traktowanie drugiego czÅ‚owieka w taki sposób, w jaki chciano by być traktowanym. ZjadajÄ…cy innych, tytuÅ‚owi „ludożercy” to nikt inny, jak Polacy poÅ‚owy XX wieku, którzy w wyniku socjalistycznych rzÄ…dów przestali zwracać uwagÄ™ na potrzeby innych. InterpretujÄ…c utwór można siÄ™ zastanowić: czy współczeÅ›nie również nie panuje podobna znieczulica i czy wÅ›ród nas nie ma ludożerców. Pozytywna odpowiedź pozwala przypisać lirykowi wartoÅ›ci ponadczasowe.

Analiza

strona:    1    2  

Zobacz inne artykuły:

Baczyński Krzysztof Kamil
Samotność - interpretacja i analiza
Samotność - geneza
Romantyczność - analiza i interpretacja
Romantyczność - geneza
Elegia... (o chłopcu polskim) - analiza
Elegia... (o chłopcu polskim) - interpretacja
Elegia... (o chłopcu polskim) - geneza
Z głową na karabinie - analiza
Z głową na karabinie - interpretacja
Z głową na karabinie - geneza
Historia - analiza i interpretacja
Historia - geneza
Pokolenie (Do palców przymarzły struny...) - analiza i interpretacja
Pokolenie (Wiatr drzewa spienia...) - analiza i interpretacja

Barańczak Stanisław

Białoszewski Miron
Miron Białoszewski jako poeta-lingwista
Miron Białoszewski jako piewca rupieci
Rozprawa o stolikowych baranach - interpretacja i analiza
Leżenia - interpretacja i analiza
Namuzowywanie - interpretacja i analiza
Karuzela z madonnami - interpretacja i analiza
Szare eminencje zachwytu - interpretacja i analiza
Podłogo, błogosław! - interpretacja i analiza
Mironczarnia – interpretacja i analiza

Broniewski Władysław
Zestawienie „Ballad i romansów” z „RomantycznoÅ›ciÄ…” Adama Mickiewicza
Ballady i romanse - analiza
Ballady i romanse - interpretacja
Soldat inconnu - analiza
Soldat inconnu - interpretacja
Bagnet na broń - analiza i interpretacja

Bursa Andrzej
Nauka chodzenia - interpretacja i analiza

Grochowiak Stanisław
Czyści - analiza i interpretacja
Płonąca żyrafa - analiza i interpretacja
Ikar - analiza i interpretacja
Lekcja anatomii - analiza i interpretacja

Herbert Zbigniew
Powrót prokonsula - analiza
Powrót prokonsula - interpretacja
Powrót prokonsula - geneza
U wrót doliny - analiza
U wrót doliny - interpretacja
U wrót doliny - treść
U wrót doliny - geneza
Apollo i Marsjasz - analiza
Apollo i Marsjasz - interpretacja
Apollo i Marsjasz - geneza
Przesłanie Pana Cogito - analiza
Przesłanie Pana Cogito - interpretacja
Przesłanie Pana Cogito - geneza
Potęga smaku - geneza
Potęga smaku - analiza
Potęga smaku - interpretacja
Raport z oblężonego miasta - analiza i interpretacja
Raport z oblężonego miasta - geneza
Tren Fortynbrasa - interpretacja i analiza

Konarski Feliks
Czerwone maki... - interpretacja i analiza
Czerwone maki... - geneza

Lechoń Jan
Herostrates - interpretacja
Herostrates - analiza
Herostrates - geneza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - analiza
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - interpretacja
Pieśń o Stefanie Starzyńskim - geneza

Miłosz Czesław
Ogrodnik - analiza
Ogrodnik - interpretacja
Ogrodnik - geneza
Walc - analiza
Walc - interpretacja
Walc - geneza
Obłoki - interpretacja i analiza
Obłoki - geneza
Który skrzywdziłeś - analiza
Który skrzywdziłeś - interpretacja
Który skrzywdziłeś - geneza
Piosenka o końcu świata - analiza
Piosenka o końcu świata - interpretacja
Piosenka o końcu świata - geneza
W Warszawie - interpretacja i analiza
W Warszawie - geneza
Campo di Fiori - analiza
Campo di Fiori - interpretacja
Campo di Fiori - geneza
Ars poetica? - analiza
Ars poetica? - interpretacja

PrzyboÅ› Julian
Póki my żyjemy - analiza
Póki my żyjemy - interpretacja
Póki my żyjemy - geneza
Widzenie katedry w Chartres - analiza
Widzenie katedry w Chartres - interpretacja
Widzenie katedry w Chartres - geneza
Notre Dame - analiza
Notre Dame - interpretacja
Notre Dame - geneza
Z Tatr - analiza
Z Tatr - interpretacja
Z Tatr - geneza

Różewicz Tadeusz
Bez – interpretacja i analiza
List do ludożerców - interpretacja i analiza
Ocalony - analiza
Ocalony - interpretacja
Warkoczyk - analiza
Warkoczyk - interpretacja
Lament - analiza
Lament - interpretacja
Lament - geneza
Drewno - analiza
Drewno - interpretacja
Matka powieszonych - interpretacja i analiza
Matka powieszonych - geneza
Strach - interpretacja i analiza
Powrót - interpretacja i analiza
Powrót - geneza
Termopile polskie - interpretacja i analiza
Termopile polskie - geneza

Stachura Edward
Wędrówką życie jest człowieka - analiza i interpretacja
Życie to nie teatr - analiza i interpretacja

Szymborska Wisława
Utopia - interpretacja i analiza
Utopia - geneza
Niektórzy lubią poezję - analiza
Niektórzy lubią poezję - interpretacja
Sto pociech - analiza
Sto pociech - interpretacja
Sto pociech - geneza
Cebula - analiza
Cebula - interpretacja
Nic dwa razy - analiza
Nic dwa razy - interpretacja
Nic dwa razy - geneza
Jeszcze - analiza
Jeszcze - interpretacja
Jeszcze - motyw Holocaustu
GÅ‚os w sprawie pornografii - analiza
GÅ‚os w sprawie pornografii - intepretacja
GÅ‚os w sprawie pornografii - geneza
Dwie małpy Bruegla - interpretacja i analiza
Dwie małpy Bruegla - geneza
Atlantyda - interpretacja i analiza
Atlantyda - geneza
Koniec i poczÄ…tek - analiza
Koniec i poczÄ…tek - interpretacja
Koniec i poczÄ…tek - geneza
Kot w pustym mieszkaniu - analiza
Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja
Kot w pustym mieszkaniu - geneza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - interpretacja i analiza
Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej - geneza

Twardowski Jan
O spacerze po cmentarzu wojskowym - interpretacja i analiza
Przezroczystość - interpretacja i analiza
szukam - analiza
szukam - interpretacja
za szybko - analiza
za szybko - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - interpretacja
Åšpieszmy siÄ™ - geneza
samotność - analiza
samotność - interpretacja

Wojaczek Rafał
Ojczyzna - analiza
Ojczyzna - interpretacja
Ojczyzna - geneza
Martwy język - interpretacja i analiza
Martwy język - geneza

Inne



Partner serwisu:

kontakt | polityka cookies